Σαν σήμερα: Το μεγάλο κραχ του 1929 και το Νόμπελ του Σεφέρη
Τι συνέβη σαν σήμερα στην ιστορία
Δημοσίευση 24/10/2016 | 00:03
1929 – Το κραχ του χρηματιστηρίου της Wall Street που προκάλεσε παγκόσμια οικονομική κρίση
Στις 24 Οκτωβρίου του 1929, ξημέρωσε στην Αμερική και κατ’ επέκταση σε όλο τον κόσμο, η λεγόμενη «Μαύρη Πέμπτη». Η οικονομία της Αμερικής ήταν στο απόγειό της το 1929, με χιλιάδες Αμερικάνους να δανείζονται από τράπεζες και τοκογλύφους για να «παίξουν»{ στην Wall Street αγοράζοντας μετοχές. Όμως από το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου κιόλας είχε ξεκινήσει η φήμη, που στην ουσία ήταν γνώμη μερικών διορατικότερων ανθρώπων, πως το ρεκόρ του δείκτη που σημειώθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου ήταν μια φούσκα, έτοιμη να εκραγεί.
Πολλοί φοβήθηκαν αυτή την φούσκα και έσπευσαν να πουλήσουν τους τίτλους τους. Στις 24 Οκτωβρίου, 13 εκατ. μετοχές πουλήθηκαν και άλλαξαν ιδιοκτήτες. Ο πανικός που ακολούθησε δεν βοήθησε καθόλου. Οι μεγάλοι επενδυτές της Wall Street, επιχείρησαν να αγοράσουν τους καλούς τίτλους για να συγκρατήσουν την κατρακύλα. Κάτι που είχε γίνει με επιτυχία στην κρίση του 1907.
Μέχρι την Δευτέρα 28 Οκτωβρίου, οι επενδυτές ξεφορτώνονται τα χαρτιά του όπως όπως, με αποτέλεσμα ο δείκτης να σημειώσει πτώση 12% και άλλα 16 εκατ. μετοχές να αλλάζουν χέρια.
Η εύθραυστη αμερικάνικη οικονομία είχε δεχτεί ένα πολύ ισχυρό χτύπημα, από το οποίο έκανε περίπου μια δεκαετία να συνέλθει. Το χρηματιστήριο της wall Street έφτασε σε ιστορικό χαμηλό το 1932 και εκατομμύρια άνθρωποι σε Αμερική και Ευρώπη, έχασαν τις περιουσίες τους και τις δουλειές του. Σημειώθηκαν 23.000 αυτοκτονίες το επόμενο διάστημα ενώ 1.616 τράπεζες κήρυξαν πτώχευση. Η δεκαετία του ’30 δεν ήταν η πιο εύκολη για την Αμερική. Οι εικόνες από τις αμερικάνικες πόλεις και την ύπαιθρο εκείνη την εποχή μιλούν από μόνες τους.
1963 – Ο Γιώργος Σεφέρης λαμβάνει το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας
Στις 24 Οκτωβρίου του 1963 η είδηση που έφτασε στην Αθήνα γέννησε με χαρά τον Γιώργο Σεφέρη αλλά και όλους τους Έλληνες. Η Σουηδική Ακαδημία των Βραβείων Νόμπελ είχε επιλέξει τον Έλληνα ποιητή για να του απονείμει το Νόμπελ λογοτεχνίας. Ήταν το πρώτο βραβείο Νόμπελ για Έλληνα λογοτέχνη (ακολούθησε και το δεύτερο, στον Οδυσσέα Ελύτη το 1979). Στις πρώτες του δηλώσεις ο ποιητής είπε:
«Διαλέγοντας έναν Έλληνα ποιητή για το βραβείο Νομπέλ, νομίζω πως η Σουηδική Ακαδημία θέλησε να εκδηλώσει την αλληλεγγύη της με τη ζωντανή πνευματική Ελλάδα. Εννοώ: αυτή την Ελλάδα για την οποία τόσες γενεές αγωνίστηκαν, προσπαθώντας να κρατήσουν ό,τι ζωντανό από τη μακριά παράδοση της. Νομίζω, ακόμη, ότι η Σουηδική Ακαδημία θέλησε να δείξει πως η σημερινή ανθρωπότητα χρειάζεται και την ποίηση - κάθε λαού - και το ελληνικό πνεύμα.»
Σε λιγότερο από δυο μήνες, στην τελετή βράβευσης που έγινε στην Στοκχόλμη στις 10 Δεκεμβρίου, ο Γιώργος Σεφέρης παρέλαβε το βραβείο «για το υπέροχο λυρικό ύφος του, που είναι εμπνευσμένο από ένα βαθύ αίσθημα για το ελληνικό πολιτιστικό ιδεώδες».
Η ομιλία του ήταν άκρως συγκινητική και συνόψιζε τις απόψεις του για την ελληνική γλώσσα, από την αρχαιότητα μέχρι και την σημερινή εποχή αλλά και την ανάγκη της ποίησης στον σύγχρονο κόσμο.