Ξέρουμε όλοι ποιος είναι, είτε ασχολούμαστε είτε δεν ασχολούμαστε με το ποδόσφαιρο. Το ύφος του, οι φαρμακερές ατάκες του και το απρόβλεπτο του χαρακτήρα του άλλωστε, τον έχουν κάνει γνωστό και εκτός αθλητικών ειδήσεων. Μερικοί τον λατρεύουν και οι περισσότεροι τον μισούν. Στην ιδιαίτερη πατρίδα του στο Σετούμπαλ, έχουν ονομάσει έναν δρόμο προς τιμήν του. Όσο κι αν είναι όντως ένας δύσκολος άνθρωπο, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την προπονητική του αξία.
Το πλήρες όνομά του είναι Ζοζέ Μάριο Ντος Σάντος Φέλιξ Μουρίνιο και γεννήθηκε το 1963. Ο πατέρας του ήταν επαγγελματίας ποδοσφαιριστής και ο μικρός Ζοζέ τον ακολουθούσε παντού, ακόμα και στα εκτός έδρας παιχνίδια του. Ανακάλυπτε διαρκώς όλο και περισσότερα πράγματα για ένα άθλημα που βρήκε από την πρώτη στιγμή συναρπαστικό.
Ο πατέρας του έγινε κάποια στιγμή προπονητής και προσπάθησε να τον μεταμορφώσει σε έναν καλό παίκτη. Αλλά όσο κι αν ήξερε ποδόσφαιρο και ήταν εξαιρετικά ανταγωνιστικό (όπως και σήμερα), του έλειπε δύναμη και ταχύτητα. Έπαιξε για λίγο στην Ρίο Άβε και την Μπελενένσες, στην θέση του 8αριου, αλλά δεν έπεισε ούτε τον εαυτό του. Συνέχισε για λίγο καιρό σε μικρότερες ομάδες όπου πήγε λίγο καλύτερα, αλλά σταμάτησε την ποδοσφαιρική του καριέρα στα 24, η οποία κράτησε μόλις 7 χρόνια.
Αποφάσισε να γίνει προπονητής. Και καλά έκανε. Η μητέρα του ήθελε να τον γλιτώσει από το ποδόσφαιρο για να μην λείπει όσο ο πατέρας του. Αλλά εκείνος γράφτηκε στην Σχολή Φυσικής Αγωγής της Λισαβόνας. ΠΗ πρώτη του δουλειά ήταν στην δεύτερη ομάδα της Σετούμπαλ και αμέσως μετά, έγινε βοηθός προπονητής στην Αμαδόρα.
Η καριέρα του άλλαξε από μια κίνηση που πολλοί θα έβρισκαν υποτιμητική, αλλά ο έξυπνος Μουρίνιο, την είδε σαν μια μεγάλη ευκαιρία. Το 1992, προπονητής στην Σπόρτινγκ Λισαβόνας ήταν ο Σερ Μπομπι Ρόμπσο. Και ο Μουρίνιο δέχτηκε την θέση του μεταφραστή του. Έγιναν πολύ καλοί φίλοι και ο Ρόμπσον τον πήρε μαζί του και στην Μπενφίκα αλλά και στην Μπαρτσελόνα, όπου ο Μουρίνιο έμαθε πάρα μα πάρα πολλά.
Μετά από αυτή του την εμπειρία είχε έρθει η ώρα να γίνει πρώτος προπονητής. Η Μπενφίκα του έδωσε την ευκαιρία, αλλά η αλλαγή διοίκησης έφερε την απόλυσή του. Κι αυτό έγινε για το καλό του. Υπέγραψε στην Λεϊρία, με την οποία τα πήγε εξαιρετικά. Τερμάτισε 5η στο πρωτάθλημα και έπαιξε στο Κύπελλο Ουέφα για πρώτη φορά στην ιστορία της. Η πόρτα των «Δράκων» της Πόρτο, είχε ανοίξει.
Οι καινοτομίες του, η τακτική του προσέγγιση αλλά και η εμμονή του με την φυσική κατάσταση, οδήγησαν την Πόρτο σε πρωταθλήματα, κύπελλα και φυσικά στο Champions League του 2004. Ήταν σίγουρο πλέον πως ο Μουρίνιο δεν θα έμενε για πολύ στην Πορτογαλία.
Πήγε στην Τσέλσι, την οποία οδήγησε στο πρωτάθλημα ύστερα από μισό αιώνα. Έφυγε ως επιτυχημένος και πήγε στην Ίντερ, όπου κατέκτησε ακόμα ένα Champions League. Στην συνέχεια η καριέρα του δεν είχε την ίδια λάμψη, αλλά ακόμα και σήμερα παραμένει ένας από τους κορυφαίους προπονητές στον κόσμο. Πέρασε από ην Ρεάλ Μαδρίτης, ξαναπήγε στην Τσέλσι και σήμερα βρίσκεται στον πάγκο της Μάνστσεστερ Γιουνάιτεντ την οποία οδήγησε στην κατάκτηση του Europa League και είναι ο μόνος (μέχρι στιγμής) που ίσως καταφέρει να διώξει το «φάντασμα» του Σερ Άλεξ Φέργκιουσον από το Όλντ Τράφορντ.
Χαρισματικός, ξεχωριστός σίγουρα (εξού και το «special one»), πολλές φορές γίνεται απόλυτος και βγαίνει εκτός ορίων, αλλά εν τέλει, όλοι οι ξεχωριστοί άνθρωποι έτσι είναι. Όπως και ο αξιότιμος κύριος Ζοζέ Μουρίνιο…