Σολιψισμός: Η πιο παράξενη φιλοσοφική θεωρία
Τι ακριβώς αναφέρει
Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ Δημοσίευση 4/5/2018 | 00:16
Υπάρχουν δεκάδες φιλοσοφικές θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν τον κόσμο και την ζωή. Μερικές από αυτές είναι από τραβηγμένες έως και παράξενες. Πολλές διεκδικούν τον τίτλο της πιο παράξενης αλλά ίσως στο νήμα, αυτή την «διάκριση» να την κερδίζει η φιλοσοφική θεωρία του Σολιψισμού.
Η λέξη προέρχεται από το λατινικό «solus ipse», το οποίο σημαίνει «ο ίδιος μόνο». Κι αυτό εξηγεί κατά πολύ την θεωρία της συγκεκριμένης φιλοσοφικής σκέψης. Κατά τον Σολιψισμό λοιπόν, το προσωπικό ή ατομικό εγώ είναι η μόνη αληθινή πραγματικότητα. Μπορεί το υποκείμενο να μην γνωρίζει τίποτα, κι όμως δεν υπάρχει τίποτα άλλο στον κόσμο εκτός από αυτό. Ακόμα και οι υπόλοιποι άνθρωποι δηλαδή δεν υπάρχουν, αλλά είναι απλά κάτι που παράγει η συνείδηση του υποκειμένου.
Με πιο απλά λόγια, η θεωρία λέει πως ένα άτομο υπάρχει και ότι ο εαυτός του είναι το μόνο υπαρκτό πράγμα στο σύμπαν. Αποθεώνει λοιπόν το «Εγώ» και απορρίπτει σχεδόν όλα τα υπόλοιπα. Κατά τον Καρτέσιο, ο οποίος έχει πει την ιστορική φράση, «σκέφτομαι άρα υπάρχω», ο Σολιψισμός είναι το πρώτο βήμα κάθε φιλοσοφικής μεθόδου, «απαραίτητο για την περαιτέρω διερεύνηση, για να μας οδηγήσει από την αμφιβολία στην τεκμηρίωση και στην ουσιαστικότερη προβολή των ζητουμένων θεμάτων».
Ο Σολιψισμός από κάποιο σημείο και μετά έπαψε να είναι βήμα και έγινε φιλοσοφική θεωρία από μόνος του. Είναι η πιο ακραία μορφή του «γνωσιολογικού ιδεαλισμού» και βρίσκεται αρκετά κοντά στην θεωρία του «υποκειμενικού ιδεαλισμού». Και λέμε ακραία γιατί το μόνο που παραδέχεται είναι το «Εγώ» μαζί με την συνείδηση του. Αυτό υπάρχει μόνο. Όλα τα άλλα, άνθρωποι πράγματα, είναι απλά ιδέες του δικού μου «Εγώ». Λέτε να είναι έτσι; Ή απλά πρόκειται για την πιο παράξενη και εγωκεντρική θεωρία του κόσμου;