Η ζωή σε ορφανοτροφείο δεν είναι ποτέ εύκολη. Μεγαλώνεις χωρίς τους γονείς σου, με πολλά άλλα παιδιά (από τα οποία μερικά έχουν βίαιη συμπεριφορά) και δεν έχεις την απόλυτη προσοχή που ζητάει κάθε παιδί μέχρι την εφηβεία του.
Ωστόσο, στην περίπτωση της Κομμουνιστικής Ρουμανίας, τα πράγματα ξέφυγαν εντελώς. Η μαρτυρική ζωή 500.000 ορφανών παιδιών στα ορφανοτροφεία της χώρας, έγινε γνωστή στην Δύση, με την πτώση του κομμουνισμού το 1989. Ο Τσαουσέσκου είχε βάλει το χεράκι του, απαγορεύοντας τις αμβλώσεις και τα αντισυλληπτικά. Το 1977 μάλιστα, αύξησε την φορολογία για αυτούς που ήταν ακόμα άτεκνοι. Πίστευε πως με την αύξηση του πληθυσμού, θα αναπτυχθεί και η οικονομία.
Η αύξηση των γεννήσεων οδήγησε πολλούς να εγκαταλείψουν τα παιδιά σε ορφανοτροφεία, που τότε φιλοξενούσαν και ανθρώπους με αναπηρίες αλλά και ψυχικές ασθένειες. Τα παιδιά αυτά μεγάλωναν εντελώς παραμελημένα, τόσο που από ένα σημείο και μετά δεν μπορούσαν να αισθανθούν και να ανταλλάξουν αγάπη. Ή γενικά συναισθήματα. Τα χτυπούσαν, τα παρενοχλούσαν σeξουαλικά συστηματικά και ακόμα τους χορηγούσαν φάρμακα για να ελέγχουν την συμπεριφορά τους.
Όπως είπαν οι ειδικοί που μελέτησαν την περίπτωση των «ορφανών της Ρουμανίας» μετά το 1989, τα παιδιά υπέφεραν από μετατραυματικό στρες, από ψυχιατρικές ασθένειες, από διπολική διαταραχή και από διαταραχή υπερκινητικότητας που ήταν αποτέλεσμα της ελλειμματικής προσοχής. Και κυρίως από την πιο σοβαρή διαταραχή αντιδραστικής προσκόλλησης που είχαν δει ποτέ: τα παιδιά ήταν ανίκανα να αισθανθούν στοργή προς κάποιον ενήλικα ή γονιό, ήταν δηλαδή ανίκανα να «ανταλλάξουν» αγάπη.
Αυτά δεν συνέβαιναν σε όλα τα ορφανοτροφεία, αλλά σε αρκετά ώστε να δημιουργηθεί ένας μεγάλος αριθμός παιδιών που έζησαν την φρίκη. Οι συνθήκες ήταν άθλιες. Ηλεκτρισμός και θέρμανση δεν υπήρχε και η τροφή ήταν ελλιπής. Οι υπεύθυνοι καλλιεργούσαν την βία για να ελέγχουν τα παιδιά. Αν τα έπιαναν να τσακώνονται τα έβαζαν να χτυπούν το ένα το άλλο μπροστά σε όλους. Οι ίδιοι τα χτυπούσαν καθημερινά και αν δεν το έκαναν θεωρούνταν αδύναμοι. Πολλά παιδιά πέθαιναν από απλές ασθένειες. Κάποια από αυτά κόλλησαν HIV από την χρήση μη αποστειρωμένων οργάνων.
Μετά την πτώση του καθεστώτος, για πολλά παιδιά η φρίκη συνεχίστηκε. Κάποια βρήκαν σπίτι, όπου όμως συνέχιζαν να βιώνουν βιαιότητες. Τα περισσότερα το έσκασαν και ζούσαν στον δρόμο, όπου ζητιάνευαν εκποpνευονταν και εισέπνεαν aurolac, ένα διαλυτικό μπογιάς. Το υποψήφιο για Όσκαρ ντοκιμαντέρ του 2001, «Children Underground», αποτυπώνει την ζωή αυτών των παιδιών στο μετρό του Βουκουρεστίου και στους γύρω δρόμους.
Τα ορφανοτροφεία της Ρουμανίας σήμερα έχουν μεταμορφωθεί και θεωρούνται από τα καλύτερα στην Ευρώπη. Όμως για δυο δεκαετίες, περίπου 500.000 παιδιά βίωσαν φρικτές καταστάσεις. Ένα από αυτά τα παιδιά, ο Daniel Rucareanu, λέει πως ακόμα και τώρα δυσκολεύεται να κοιτάξει τους ανθρώπους στα μάτια. Είναι πρόεδρος της Federei, μια οργάνωσης που παλεύει ώστε η ρουμανική κυβέρνηση να ζητήσει συγνώμη για όσα γίνονταν τότε στα ορφανοτροφεία. Ta «παιδιά του Τσαουσέσκου» όπως τα αποκαλούν, θέλουν απλά δικαιοσύνη...