«Καταδύσεις» μια παράσταση ‑ πρόκληση με κεντρικό θέμα το έργο του Σάμουελ Μπέκετ
Μια θεατρική μετάφραση που προσπαθεί να αποδoθεί όσο καλύτερα γίνεται
Δημοσίευση 4/1/2019 | 14:06
Μία πρόταση πρόκληση: πώς θα μπορούσε το έργο ενός ξενόγλωσσου, καθιερωμένου συγγραφέα να αποκαλυφθεί και αφομοιωθεί καλύτερα μέσω της αντιπαράθεσής του με ένα άλλο σύγχρονο, γραμμένο στην τρέχουσα γλώσσα του νεοέλληνα αποδέκτη του.
Πιστεύουμε ότι το πρόβλημα δεν άπτεται αποκλειστικά της μετάφρασης, αλλά και της δραματουργίας, κυρίως. Εξάλλου γι’ αυτό στη συγκεκριμένη περίσταση ακολουθούμε τη στάση του Samuel Beckett, που στην μεταφορά του από το αρχικό αγγλικό κείμενο ( A piece of monologue, 1979) στα γαλλικά (solo,1980) χαρακτηρίζει ως "adaptation" (προσαρμογή, διασκευή, αντί του "translation" ίσον μετάφραση).
Η παρούσα θεατρική μετάφραση μας αποτελεί συνδυασμό και των δύο γραφών του Beckett την οποία οι προθέσεις της δραματουργίας συμπληρώνουν με το δεύτερο κείμενο, το Heimgehen, 2012 (από τον γερμανικό όρο που σημαίνει "πεθαίνω", αλλά και επιστρέφω σπίτι) του Άρη Ρήσα ως είδος "αποκαλυπτικής σκηνογραφίας" του πυρηνικού έργου του Beckett.
Έτσι ευελπιστούμε ότι έμμεσα και «λοξά» φωτίζεται αυτός ο ερμητικά κλειστός λόγος του μεγάλου ιρλανδού συγγραφέα, ο οποίος βιώνοντας άμεσα το απάνθρωπα σκληρό και παράλογο ιστορικό περιβάλλον, διατηρεί εντούτοις στο έπακρον μέσω της δύσκολης ζωής και γραφής του, την πίστη του στην ανθρώπινη δυνατότητα για συμπόνοια, αξιοπρέπεια και ελπίδα.
Οι Καταδύσεις, λοιπόν, εκτός της θεματολογίας τους, συνιστούν συγχρόνως και τις προθέσεις μας για ένα τρόπο θεατρικής προσέγγισης ενός έργου που εγκλείει και διαφυλάσσει σθεναρά τις αξίες και τα μυστικά του απέναντι σε οποιαδήποτε τυχόν επιπόλαια απόπειρα παράστασής του.