Σαν σήμερα: Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1935
Επανέφερε την Μοναρχία στην Ελλάδα
Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ Δημοσίευση 10/10/2019 | 00:18
Στις 10 Οκτωβρίου του 1935, σε μια ιδιαίτερα ταραχώδη πολιτική περίοδο για την Ελλάδα, πρωθυπουργός της Ελλάδας είναι ο Παναγής Τσαλδάρης. Εκείνη την ημέρα λαμβάνει τηλεγράφημα-τελεσίγραφο από τους αρχηγούς των Ενόπλων Δυνάμεων και συγκεκριμένα, από τον υποστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο, τον πτέραρχο Γ. Ρέππα και τον υποναύαρχο Δ. Οικονόμου. Σε αυτό τον προτρέπουν να παραιτηθεί με τον Τσαλδάρη να υποκύπτει, μην μπορώντας να κάνει διαφορετικά.
«Εγκέφαλος» του κινήματος θεωρείται ο Γεώργιος Κονδύλης, ο οποίος αμέσως σχημάτισε κυβέρνηση. Ορκίστηκε μάλιστα στην Βουλή την ίδια ημέρα, με τον Τσαλδάρη να αντιδρά για την βίαιη κατάληψη της εξουσίας. Πήρε τους 165 βουλευτές του και αποχώρησε από την αίθουσα.
Οι 82 βουλευτές που έμειναν, ενέκριναν την κατάργηση της αβασίλευτης δημοκρατίας και επανάφεραν το Σύνταγμα του 1911. Όρισαν δε ημερομηνία δημοψηφίσματος για το πολίτευμα στις 3 Νοεμβρίου του 1935. Ο Κονδύλης χρίστηκε πρωθυπουργός και αντιβασιλέας, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αλέξανδρο Ζαΐμη να παραιτείται.
Υπό την απειλή του στρατιωτικού καθεστώτος, στις 3 Νοεμβρίου το δημοψήφισμα δίνει ως αποτέλεσμα την Παλινόρθωση της Μοναρχίας με ποσοστό 97,88% (!), με την βενιζελική παράταξη να απέχει. Στις 25 Νοεμβρίου, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ επιστρέφει στην Ελλάδα και πέντε μέρες αργότερα αναθέτει τον σχηματισμό κυβέρνησης στον Κωνσταντίνο Δεμερτζή. Το στρατιωτικό κίνημα του 1935 σήμανε ουσιαστικά το τέλος της «Δεύτερης Ελληνικής Δημοκρατίας».