Τι συμβαίνει στην Ολλανδία όταν οι άνθρωποι πεθαίνουν μόνοι;
Οι ανώνυμοι εκλιπόντες έχουν τον σεβασμό
Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ Δημοσίευση 10/2/2020 | 00:04
Οι κηδείες είναι πάντα συνταρακτικές. Ειδικά όταν πρόκειται για ένα κοντινό σου πρόσωπο. Υπάρχουν όμως και εκείνοι οι άνθρωποι που πεθαίνουν μόνοι. Είτε είναι μετανάστες, είτε είναι ναρκομανείς, είτε δεν έχουν οικογένεια, είτε είναι θύματα εγκληματιών. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, οι άνθρωποι που έφυγαν από την ζωή μπορεί να παραμείνουν ανώνυμοι ή να μην εμφανιστεί κανείς να τους διεκδικήσει.
Στην Ολλανδία αυτές οι περιπτώσεις έχουν διαφορετική αντιμετώπιση. Αν και οι Ολλανδοί δεν είναι θρήσκοι στην πλειοψηφία τους, υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν πως κάθε άνθρωπος αξίζει σεβασμό και λίγα αποχαιρετιστήρια λόγια. Έτσι πριν από περίπου δυο δεκαετίες, ένας ποιητής από το Γκρόνινγκεν είχε την ιδέα να διαβάζονται κάποια ποιήματα σε μοναχικές κηδείες. Η ιδέα του διαδόθηκε σε πολλές ολλανδικές πόλεις αλλά και στο Βέλγιο.
Την ίδια χρονιά, ένας δημοτικός υπάλληλος, ο Ger Fritz, ξεκίνησε να δίνει το παρόν σε κηδείες κανονίζοντας ταυτόχρονα την εκκλησία, την μπάντα και τα λουλούδια. Αυτή ήταν η δουλειά του, αφού ο δήμος του Άμστερνταμ θεώρησε πως οι 15 με 20 άνθρωποι που βρίσκονται κάθε χρόνο νεκροί στην πόλη χωρίς κανείς να τους διεκδικήσει, αξίζουν να έχουν μια κηδεία σαν όλους τους άλλους. Έτσι ο Fritz πήγε σε εκατοντάδες κηδείες, πιστεύοντας πως κάθε άνθρωπος πρέπει να τιμάται γιατί, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, έχει ήδη αφήσει το στίγμα του στον κόσμο.
Λίγα χρόνια αργότερα, ο ποιητής από το Άμστερνταμ, Frank Starik, ήρθε σε επαφή με τον Fritz και του ζήτησε να διαβάζεται ένα ποίημα για κάθε κηδεία. Ο Fritz δίστασε αρχικά, αλλά ο Starik επέμεινε, ζητώντας ταυτόχρονα κάποιες συγκεκριμένες πληροφορίες για τον εκλιπόντα. Ο Fritz δεν είχε βέβαια πολλά να του πει. Και ο Starik επανήλθε με ένα σύντομο ποίημα. «Αντίο, ξένε. Σου λέω αντίο. Στο δρόμο για το πουθενά, στην τελευταία χώρα που όλοι είναι ευπρόσδεκτοι. Όπου κανένας δεν χρειάζεται να ξέρει την καταγωγή σου. Αντίο, Κύριε χωρίς χαρτιά, χωρίς ταυτότητα. Τι αναζητάς; Και πόσα έχασες στην πορεία;»
Το πρώτο αυτό ποίημα ένωσε τους δυο άνδρες. Μια παράδοση χτίστηκε και σε κάθε περίπτωση ανθρώπου που πεθαίνει μόνος, υπάρχει μια κανονική λειτουργία και ένα ποίημα, διαφορετικό κάθε φορά, αφιερωμένο σε αυτόν. Ο Fritz, πλέον έχει αποσυρθεί, αλλά ο Starik συνεχίζει, ιδρύοντας τον οργανισμό «Lonely Funerals» όπου όλο και περισσότεροι ποιητές προσφέρουν τα γραπτά τους για ιερό σκοπό.