Ποιες χώρες της Ευρώπης έχουν υποχρεωτική θητεία στο στρατό;
Και ποια μορφή έχει αυτή;
Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ Δημοσίευση 13/1/2021 | 00:17
Την Δευτέρα, η κυβέρνηση δεν διέψευσε τις φήμες που κυκλοφορούν εδώ και αρκετό καιρό ότι από τον Μάιο η θητεία στον Στρατό Ξηράς θα αυξηθεί από τους 9 στους 12 μήνες. Η θητεία στην Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό ήταν έτσι κι αλλιώς 12μηνή, οπότε η αλλαγή αφορά μόνο τον στρατό Ξηράς. Μάλιστα, 9μηνη θα παραμείνει η θητεία όσων υπηρετήσουν στις περιοχές της μεθορίου.
Η Ελλάδα είναι μια από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν υποχρεωτική στράτευση. Στις υπόλοιπες χώρες τις Ευρώπης οι νόμοι για την στράτευση ποικίλλουν. Η Ισπανία κατήργησε την υποχρεωτική θητεία το 2001, η Γαλλία το 1996, η Γερμανία το 2011, το Βέλγιο το 1994 και το Ηνωμένο βασίλειο από το 1963. Η Ισλανδία των 356.000 κατοίκων δεν έχει καθόλου στρατό, ενώ η Ιρλανδία δεν είχε ποτέ υποχρεωτική θητεία.
Ποιες είναι λοιπόν οι χώρες της Ευρώπης που έχουν υποχρεωτική θητεία και ποια μορφή έχει αυτή;
- Η Κύπρος μέχρι το 2016 είχε υποχρεωτική θητεία 24 μηνών, όταν και μειώθηκε στους 14 μήνες. Όσοι είναι αντιρρησίες συνείδησης μπορούν να υπηρετήσουν άοπλη θητεία 18 μηνών ή θητεία κοινωνικής εργασίας 19 μηνών.
- Η Αυστρία έχει υποχρεωτική θητεία στο στρατό διάρκειας 6 μηνών για όλους τους άνδρες από 18 έως 35 ετών. Οι αντιρρησίες συνείδησης μπορούν να επιλέξουν εναλλακτική κοινωνική υπηρεσία διάρκειας 9 μηνών. Το 2013 διενεργήθηκε δημοψήφισμα για την κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας, η οποία και απορρίφθηκε με ποσοστό 59,7%.
- Η Φινλανδία φαίνεται πως έχει μια πολύ καλή σχέση με την στρατιωτική θητεία. Η θητεία είναι υποχρεωτική και ανάλογα με το πόστο ξεκινά από 5,5 μήνες και φτάνει μέχρι και τους 12. Η άοπλη θητεία κρατάει 9 ή 12 μήνες ενώ οι αντιρρησίες συνείδησης υπηρετούν σε άλλα πόστα για 12 μήνες. Στην Φινλανδία βέβαια συμβαίνει και το εξής: μέχρι τα 50, οι άνδρες ανήκουν στις εφεδρείες και καλούνται να υπηρετήσουν ξανά ανά διαστήματα, με την χρονική διάρκεια να αλλάζει σύμφωνα με τον βαθμό. Οι εργοδότες των εφέδρων είναι υποχρεωμένοι να τους αφήσουν και να τους ξαναπροσλάβουν όταν επιστρέψουν.
- Η Ελβετία έχει ένα αρκετά διαφορετικό τρόπο υποχρεωτικής στράτευσης. Η βασική θητεία διαρκεί 18 με 21 εβδομάδες και μετά ακολουθούν ετήσια σεμινάρια τριών εβδομάδων μέχρι να φτάσουν σε ένα συγκεκριμένο αριθμό ημέρων που διαφέρει ανάλογα με τον βαθμό. Για τους λοχαγούς αυτός είναι συνολικά 245 ημέρες, ενώ όσοι είναι αντιρρησίες συνείδησης, ο αριθμός των ημερών θητείας φτάνει τις 390 ημέρες κοινωνικής εργασίας.
- Η Δανία έχει κι αυτή υποχρεωτική θητεία η οποία διαρκεί 4 μήνες και υπηρετούν όλοι οι άνδρες μεταξύ 18 και 27 ετών. Οι αντιρρησίες συνείδησης υπηρετούν έξι μήνες, είτε με την μορφή κοινωνικής εργασίας, είτε προσφέροντας βοήθεια σε χώρες του τρίτου κόσμου. Πάντως το ποσοστό των ανδρών που καλούνται για κατάταξη όλο και μειώνεται, με τον στρατό της Δανίας τα τελευταία χρόνια να αποτελείται κυρίως από εθελοντές και επαγγελματίες.
- Η Εσθονία έχει υποχρεωτική στρατιωτική θητεία από 8 έως και 11 μήνες, ανάλογα με την ακαδημαϊκή εκπαίδευση των στρατεύσιμων.
- Τέλος, η Λιθουανία κατήργησε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία το 2008, αλλά την επανέφερε το 2015, αρχικά για 5 χρόνια. Η στρατολόγηση δεν είναι καθολική και αφορά 3.500 εθελοντές και κληρωτούς κάθε χρόνο, με την θητεία να διαρκεί 9 μήνες. Φυσικά υπάρχει και η εναλλακτική θητεία.
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έχει υποχρεωτική στρατιωτική θητεία. Η διαφορά που έχει είναι πως δεν υπάρχει πρόβλεψη θητείας κοινωνικής εργασίας, ενώ οι αντιρρησίες συνείδησης υπηρετούν 3 μήνες περισσότερο, ενώ πρέπει να αποδείξουν γιατί είναι αντιρρησίες συνείδησης, με τις περισσότερες φορές αυτό να γίνεται για θρησκευτικούς λόγους.
Πληροφορίες: wikipedia.org