Τον Οκτώβριο του 1923 τα συντηρητικά κόμματα είχαν έρθει σε δύσκολη θέση ύστερα από την αποτυχία του στρατιωτικού κινήματος Γαργαλίδη – Λεοναρδόπουλου. Ο Μεταξάς, είχε ζητήσει άσυλο στην Ιταλία ενώ και άλλα στελέχη του λαϊκού κόμματος συνελήφθησαν ως ύποπτοι για συνέργεια.

Στις εκλογές της 17ης Δεκεμβρίου, όλα τα συντηρητικά κόμματα είχαν δηλώσει αποχή, με την σύνθεση της Δ’ Εθνοσυνέλευσης να είναι αποκλειστικά Βενιζελική. Ανάμεσα σε αυτούς που είχαν εκλεγεί, υπήρχαν και περίπου 120 που υποστήριζαν την αβασίλευτη δημοκρατία. Οι περισσότεροι από αυτούς ανήκαν στην «Δημοκρατική Ένωση» του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, ωστόσο υπήρχαν και μερικοί ανεξάρτητοι, όπως ο απόστρατος ναύαρχος Αλέξανδρος Χατζηκυριάκος και ο απόστρατος υποστράτηγος Θεόδωρος Πάγκαλος.

Η αποχή των συντηρητικών δεν ήταν ολική, αφού μια μικρή ομάδα 6 πολιτευτών από την Βόρεια Ελλάδα συμμετείχαν στης εκλογές και εξελέγησαν με ευκολία. Ανάμεσα τους ήταν και ο Αθανάσιος Τζώνης, κτηνίατρος που είχε εκλεγεί στην Άρτα. Ο Τζώνης ήταν φανατικός βασιλόφρων με προϊστορία σε επεισόδια με αξιωματικούς και ιδιώτες στην Ιταλία. Πολλούς τους είχε χτυπήσεις δημοσίως ή τους είχε προκαλέσει σε μονομαχία, επειδή μιλούσαν κατά της Ελλάδας.

Βρέθηκε λοιπόν εκλεγμένος σε μια πολυπληθή Εθνοσυνέλευση 387 Βενιζελικών. Ο φανατισμός ήταν τόσο μεγάλος, που δεν άφηναν ούτε τον Βενιζέλο να μιλήσει χωρίς να τον διακόπτουν, λίγο μετά την επιστροφή του από την αυτοεξορία στην Γαλλία. Το κλίμα ήταν εκρηκτικό και οι περισσότεροι κατηγορούσαν τον βασιλιά και τους συντηρητικούς για την Μικρασιατική καταστροφή. Τα επεισόδια ήταν συχνό φαινόμενο στις συνεδριάσεις και μια τέτοια κατάσταση οδήγησε στο καρδιακό επεισόδιο του Βενιζέλου, ο οποίος παραιτήθηκε για λόγους υγείας.

Στις 11 Φεβρουαρίου του 1924, η νέα κυβέρνηση υπό τον Γεώργιο Καφαντάρη, έκανε προγραμματικές δηλώσεις στην εθνοσυνέλευση. Εκεί, ο Καφαντάρης αναφέρθηκε στην υγεία του Βενιζέλου και στην γνωμάτευση του γιατρού Βακέζ που τον εξέτασε. Ο Τζώνης σηκώθηκε και φώναξε «Δεν μας ενδιαφέρει τι λέει ο Βακέζ για την καρδία του Βενιζέλου που δολοφόνησε έξι πατριώτες πολιτικούς. Ο Βενιζέλος θεωρείται ως μη υπάρχον από τον Ελληνικό λαό. Τα εννέα δέκατα του Ελληνικού λαού φωνάζουν ‘Ζήτω ο Βασιλιάς Γεώργιος’».

Επικράτησε πανδαιμόνιο και ο πρόεδρος της έδρας σταμάτησε την συνεδρίαση για να αποφευχθούν τα χειρότερα. Ο Τζώνης ενώ έβγαινε από την αίθουσα συνάντησε τον Θεόδωρο Πάγκαλο. Εκείνος του πρότεινε να γίνει δημοκρατικός και να εκλέγεται άνετα στο μέλλον. Ο Τζώνης του έδωσε αμέσως δυο γροθιές, και ο Πάγκαλος τράβηξε το περίστροφό του. Ο Τζώνης κατάφερε να τον αφοπλίσει με τον Πάγκαλο να δίνει εντολή στην στην φρουρά να τον πυροβολήσει. Η φρουρά υπάκουσε αρχικά και ο Τζώνης σώθηκε από την παρέμβαση του Φρούραρχου της Βουλής, ο οποίος την τελευταία στιγμή εμπόδισε το περιστατικό.

Ο Τζώνης καταδίωξε τον Πάγκαλο μέχρι το αυτοκίνητο του φωνάζοντας. Οι συντηρητικές εφημερίδες τον εξύμνησαν, ενώ οι δημοκρατικές τον εξύβρισαν. Ο Πάγκαλος δήλωσε «ευτυχώς που με κράτησαν γιατί θα τον σκότωνα». Στις 14 Φεβρουαρίου, η Δ’ Εθνοσυνέλευση ψήφισε υπέρ της δίωξης του Τζώνη, που είχε γίνει ο ήρωας των συντηρητικών λαμβάνοντας εκατοντάδες τηλεγραφήματα από όλη την Ελλάδα.

Πληροφορίες: npress.gr