H ολική έκλειψη ηλίου του 2017 στις ΗΠΑ τράβηξε τα βλέμματα εκατομμυρίων Αμερικανών και όχι μόνο. Άνθρωποι έβαζαν τα ειδικά γυαλιά και βλέποντας το σπάνιο φαινόμενο δεν σταματούσαν να παράγουν επιφωνήματα. Ωστόσο, όσο εκείνοι μιλούσαν, οι μέλισσες ήταν απολύτως σιωπηλές.
Αυτό τουλάχιστον ανακάλυψε μια έρευνα που έγινε τον αμέσως επόμενο χρόνο. Η έρευνα παρατήρησε τη συμπεριφορά των μελισσών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την ολική έκλειψη, τη στιγμή δηλαδή που το φεγγάρι έκρυψε τον ήλιο για λίγη ώρα.
Καθηγητές από το πανεπιστήμιο του Μιζούρι με τη βοήθεια μαθητών του σχολείου, κατέγραψαν τους ήχους όλων των ειδών των μελισσών την ώρα της έκλειψης. Και ανακάλυψαν πως ενώ το βουητό ακουγόταν όλη την ημέρα αλλά και τις στιγμές της μερικής έκλειψης, οι μέλισσες σιώπησαν εντελώς τη στιγμή που η ολική έκλειψη συνέβη στην τοποθεσία τους.
Από τις 16 τοποθεσίες που επέλεξαν σε Μιζούρι, Άινταχο και Όρεγκον, κατέγραψαν μόλις ένα βουητό από μέλισσα, σε αντίθεση με τη συναυλία ήχων που ακούγονταν τις περισσότερες στιγμές της ημέρας.
«Περιμέναμε μια μείωση αφού όλα γύρω σκοτείνιαζαν σταδιακά, αλλά δεν περιμέναμε κάτι τέτοιο» δήλωσε η Candace Galen, επικεφαλής της έρευνας. «Τη στιγμή της ολικής έκλειψης σταμάτησαν. Μείναμε έκπληκτοι».
@joycecarrphotography via Twenty20
Οι επιστήμονες δεν ξέρουν ακριβώς το γιατί, αλλά πιστεύουν ότι πρέπει να σχετίζεται με τον τρόπο τον οποίο οι μέλισσες ερμηνεύουν τη μείωση του φωτός. Οι επιστήμονες εδώ και δεκαετίες ερευνούν το πώς τα ζώα αντιδρούν στις εκλείψεις. Κατά τη διάρκεια της έκλειψης του 1991, που ήταν ορατή σε όλη την Κεντρική και Νότια Αμερική, οι επιστήμονες παρατήρησαν πως τα τζιτζίκια σταμάτησαν κάθε θόρυβο, οι αράχνες άρχισαν να αποδομούν τους ιστούς τους, για να τους ξαναχτίσουν μόλις ξαναβγήκε ο ήλιος.
Υπήρχαν αναφορές και για την έκλειψη του Καναδά το 1932, όταν αναφέρθηκε πως οι μέλισσες επέστρεψαν στις κυψέλες τους την ώρα της ολικής έκλειψης, αλλά δεν υπήρξε μεγάλη έρευνα σαν εκείνη του 2018.
Μετά την έκλειψη οι μαθητές και οι επιστήμονες ανάλυσαν τα δεδομένα. Άκουσαν 3λεπτα ηχητικά ντοκουμέντα από διάφορα σημεία, πριν και μετά την έκλειψη αλλά και ένα 3λεπτο κατά τη διάρκεια της έκλειψης. Η διάρκεια της ολικής έκλειψης ξεκινούσε από 40 δευτερόλεπτα στο Όρεγκον και έφτανε μέχρι τα 2 λεπτά και τριάντα δευτερόλεπτα στο Μιζούρι.
Το βουητό των μελισσών προκαλείται από το κούνημα των μυών στα φτερά τους. Η Δρ. Galen ρώτησε τους μαθητές τι πίστευαν πως θα κάνουν οι μέλισσες την ώρα της ολικής έκλειψης. Πολλοί μαθητές απάντησαν πως οι μέλισσες θα μπέρδευαν την έκλειψη με τη νύχτα και θα σταματούσαν.
«Εμείς οι επιστήμονες έχουν συνήθως πιο περίπλοκους τρόπους να λέμε τα ίδια πράγματα, αλλά τα παιδιά είχαν δίκιο» είπε. «Ήταν μια προσγείωση για κάποιον με διδακτορικό και 30 χρόνια εμπειρίας να βλέπει τα παιδιά να το πετυχαίνουν με την πρώτη».