Ο ήρωας του Ψυχρού Πολέμου που εξαφανίστηκε απ’ όλους εκτός από τον εχθρό του
Μια ιδιοφυΐα που έσπασε και κυριαρχία 24 ετών
Γράφει ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ Δημοσίευση 26/7/2021 | 00:26
Ο Ψυχρός Πόλεμος κράτησε για περίπου μισό αιώνα. Κατά την περίοδο αυτή επιστρατεύτηκαν χιλιάδες «όπλα» ώστε είτε οι ΗΠΑ είτε η Σοβιετική Ένωση να πλήξουν ο ένας τον άλλον. Τα όπλα αυτά δεν ήταν απαραίτητα από εκείνα που εκπυρσοκροτούν, ούτε από εκείνα που κατασκοπεύουν. Μπορεί να ήταν από ταινίες μέχρι αθλητικά γεγονότα. Ειδικά τα τελευταία, αντιμετωπίζονταν σαν μια αναπαράσταση ενός πεδίου μάχης.
Κάθε φορά που υπήρχε η ευκαιρία να πληγούν οι Σοβιετικοί καθ’ οιονδήποτε τρόπο, οι ΗΠΑ θα κινητοποιούσαν έναν μηχανισμό προώθησης της με έναν τρόπο υπερδιαφήμισης. Το ίδιο μπορεί να έκαναν και οι Σοβιετικοί αλλά με διαφορετικό τρόπο.
Μια ευκαιρία που ανακάλυψαν οι ΗΠΑ ήταν ο Bobby Fischer. Ένας προβληματικός μα συγχρόνως λάμπρός σκακιστής. Οι Σοβιετικοί ήταν αυθεντίες στο σκάκι, χάνοντας σπάνια τον τίτλο των παγκόσμιων πρωταθλητών. Όταν λοιπόν εμφανίστηκε ένας Αμερικανός που μπορούσε να το αμφισβητήσει αυτό, ο μηχανισμός που κινητοποιήθηκε ξεκινούσε μέσα από τον Λευκό Οίκο. Όταν μάλιστα η αποστολή του εξετελέσθη, ανακηρύχθηκε σε ήρωα του Ψυχρού Πολέμου. Μόνο που δεν μπόρεσε να ξεφύγει ποτέ από τον μοναδικό του εχθρό…
@renegadetribune.com
Ο Bobby Fischer γεννήθηκε στις 9 Μαρτίου του 1943. Ο πατέρας του δεν ξέρουμε ακριβώς ποιος ήταν. Με τα παλιότερα δεδομ’ενα ήταν ο Γερμανός βιολόγος Hans Fischer, αλλά κάποιες νεότερες πληροφορίες έδειξαν πως ίσως ήταν ο Ουγγροεβραίος μαθηματικός Paul Nemenyi. Η μητέρα του ήταν η Ελβετοεβραία γιατρός Regina Wender. Πιστεύεται πως ήταν ο καρπός της παράνομης σχέσης της μητέρας του με τον Nemenyi, ο οποίος ήταν ένα λαμπρό μυαλό αλλά με αρκετά ψυχολογικά προβλήματα. Όπως και ο Bobby Fischer δηλαδή.
Μεγάλωσε μαζί με την μητέρα του στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Από το 1951 κιόλας ήταν ένας εξαιρετικός σκακιστής. Κέρδισε το πρώτο του τουρνουά στα 9 και στα 11 ήταν μόνιμος θαμώνας διάφορων κλαμπ σκακιού. Στα 13 κατέκτησε το πρώτο του Πρωτάθλημα Νέων των ΗΠΑ και την ίδια χρονιά αγωνίστηκε απέναντι στους κορυφαίους παίκτες της χώρας. Η νίκη του απέναντι στο διεθνή μάστερ Donald Byrne, τον έβαλε στο μάτι όλων και του έδωσε την τίτλο του «παιδιού θαύμα».
Στα 16 του παράτησε το σχολείο για να ασχοληθεί αποκλειστικά με το σκάκι. Το μυαλό του ήταν τόσο τετράγωνο, όσο το ταμπλό του παιχνιδιού που λάτρευε. Κανένας δεν είχε ξαναδεί ποτέ ξανά τέτοιο παίξιμο, τουλάχιστον στις ΗΠΑ.
Άλλωστε, στα 15 του είχε προλάβει ήδη να κατακτήσει το US Open. Αρχικά, δεν κατάφερε να κερδίσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα σε δυο περιπτώσεις, αλλά το 1972 με όλο τον μηχανισμό των ΗΠΑ να λειτουργεί, πήγε στο Ρέικιαβικ της Ισλανδίας με αξιώσεις. Πράγματι, εκεί κέρδισε τον κάτοχο του τίτλου Boris Spassky με 12,5 - 8,5 σε 21 παρτίδες και έγινε ο πρώτος και μοναδικός Αμερικανός παγκόσμιος πρωταθλητής.
@gq.com.mx
Το ματς ονομάστηκε στις ΗΠΑ ως το «ματς του αιώνα». Είχε μόλις καταφέρει να πάρει τον τίτλο από τους Σοβιετικούς ύστερα από το 1948. Επέστρεψε στις ΗΠΑ με τιμές ήρωα. Η εικόνα των διανοούμενων που είχαν χτίσει η Σοβιετική ένωση, μόλις είχε χαθεί. Αλλά το ίδιο φρόντισε να κάνει και ο Bobby Fischer. Δεν έμεινε πολύ στο προσκήνιο, απορρίπτοντας χορηγίες εκατομμυρίων. Επέλεξε να εξαφανιστεί και να ζήσει στην απομόνωση.
Το 1975 του αφαιρέθηκε ο τίτλος του Παγκόσμιου πρωταθλητή αφού αρνήθηκε να τον υπερασπιστεί στη μανία των Φιλιππίνων. Κάποια στιγμή ακούστηκε πως ήταν άστεγος στο Λος Άντζελες, ενώ συνελήφθη και για ληστεία τράπεζας αλλά αφέτη ελεύθερος λόγω αστυνομικής αυθαιρεσίας. Περνούσε τον χρόνο του γράφοντας βιβλία για σκάκι και όποτε εμφανιζόταν ήταν για να σχολιάσει κατά των Εβραίων και της αμερικανικής πολιτικής.
Επέστρεψε στα τουρνουά 20 χρόνια μετά τον τελευταίο του αγώνα, το 1992. Του είχαν προτείνει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό αν αντιμετώπιζε ξανά τον Spassky. Τον κέρδισε και πάλι, αλλά αυτή τη φορά οι ΗΠΑ δεν τον περίμεναν σαν ήρωα αλλά σαν κάποιον που παραβίασε το εμπάργκο στη Γιουγκοσλαβία και εισέπραξε 3 εκατομμύρια δολάρια για τη νίκη του.
@renegadetribune.com
Έζησε στην Ουγγαρία, πήγε στην Ιαπωνία όπου τυχαία συνελήφθη. Η Ιαπωνία ήταν έτοιμη να τον εκδώσει στις ΗΠΑ αλλά οι πολλοί Ισλανδοί φίλοι του έπεισαν την κυβέρνηση να του δώσει την υπηκοότητα. Έτσι το 2005 επέστρεψε στο μέρος όπου είχε στεφτεί Παγκόσμιος Πρωταθλητής.
Πέθανε τρία χρόνια αργότερα σε ηλικία 65 ετών. Ο Bobby Fischer πέρασε μια μεγάλη χρονική περίοδο που θεωρούνταν ανίκητος. Κανείς δεν μπορούσε να κερδίσει τον άνθρωπο που μετέτρεψε το σκάκι σε «τέχνη». Όμως αν και μπορούσε να κερδίσει τους πάντες, δεν μπόρεσε να νικήσει ποτέ τον αιώνιο εχθρό του. Τον εαυτό του.