Γεννήθηκε στην Αμχάρα της Αιθιοπίας το 1932. Μεγάλωσε σε μια μικρή και φτωχή καλύβα στο χωριό του, που βρισκόταν περίπου 30 χλμ. έξω από την πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα.
Από πολύ μικρή ηλικία περπατούσε μεγάλες αποστάσεις βόσκωντας τα ζώα. Η αντοχή που είχε ήταν εντυπωσιακή, αφού η έλλειψη οξυγόνου της ορεινής Αιθιοπίας κουράζει εύκολα τον οργανισμό, που για να επιβιώσει, μαθαίνει να εξοικονομεί οξυγόνο.
Στα 19 του χρόνια μετακόμισε στην πρωτεύουσα και έναν χρόνο αργότερα, προσελήφθη στη φρουρά του αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ. Συνέχισε όμως να αθλείται. Ο προπονητής της πρώτης ομάδας της χώρας που πήγε σε Ολυμπιακούς αγώνες, ανακάλυψε το ταλέντο του και δυο χρόνια αργότερα, η ομάδα της Αιθιοπίας, μαζί και ο Μπικίλα, ήταν έτοιμοι για μεγάλα πράγματα.
Αφού στις προπονήσεις έσπασε το ρεκόρ του «ανθρώπου-ατμομηχανή», Εμιλ Ζαπότεκ, ήταν πλέον έτοιμος για τους Ολυμπιακούς του 1960 στη Ρώμη. Όλοι οι Αιθίοπες προπονούνταν ξυπόλητοι αλλά στη Ρώμη ο προπονητής Νίσκανεν, τους έδωσε παπούτσια για να μην ρεζιλέψουν τη χώρα. Οι Αιθίοπες έτρεξαν 10 χλμ. αλλά έβγαλαν κάλους!
Ο Μπικίλα δεν ήταν φαβορί. Στις 10 Σεπτεμβρίου στάθηκε ξυπόλητος στην εκκίνηση. Κανείς δεν έδωσε σημασία σε αυτό. Από την αρχή ήταν μέσα στην πρώτη πεντάδα αλλά μετά το 18ο χιλιόμετρο εκείνος και ο Μαροκινός που ήταν το φαβορί, είχαν ξεφύγει. Λίγα χιλιόμετρα πριν τον τερματισμό ο Μπικίλα επιτάχυνε. Τερμάτισε ξυπόλητος σε 2 ώρες, 15 λεπτά και 16 δευτερόλεπτα. Όταν τον ρώτησαν γιατί έτρεξε ξυπόλητος, εκείνος απάντησε: «Ήθελα να δείξω σε όλο τον κόσμο, ότι η χώρα μου, η Αιθιοπία, κέρδιζε πάντα με αποφασιστικότητα και ηρωισμό».
Είχε μόλις κερδίσει το χρυσό μετάλλιο, το πρώτο για αθλητή από την υποσαχάρια Αφρική. Το ίδιο έκανε και 4 χρόνια αργότερα στο Τόκιο. Με παπούτσια αυτή τη φορά. Έκανε ρεκόρ, αν και 40 ημέρες πριν τον αγώνα έκανε εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας.
Στους Ολυμπιακούς του Μεξικό αποχώρησε στο 17ο χιλιόμετρο με πρόβλημα στο γόνατο. Δεν ξαναέτρεξε σε μεγάλη διοργάνωση. Το 1969 είχε ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα που τον καθήλωσε σε αναπηρικό καροτσάκι, και έμεινε τετραπληγικός. Με φυσικοθεραπείες ανέκτησε τον έλεγχο τον χεριών του και εμφανίστηκε, περισσότερο τιμής ένεκεν, στους Ολυμπιακούς του Μονάχου με την ομάδα Τοξοβολίας.
Πέθανε στις 25 Οκτωβρίου του 1973, μετά από εγκεφαλική αιμορραγία που είχε προέλθει από το δυστύχημα. Ήταν μόλις 41 ετών. Ο Αμπέμπε Μπικίλα είναι ακόμα και σήμερα, παράδειγμα αγωνιστικότητας, θέλησης και πείσματος. Η έννοια του αθλητή δηλαδή.
