Η 5η Νοεμβρίου είναι αργία στη Μεγάλη Βρετανία. Οι Βρετανοί γιορτάζουν την αποτυχία της «Συνωμοσίας της Πυρίτιδας» ή αλλιώς την «Ημέρα του Guy Fawkes». Εκείνη την ημέρα, το 1605, ο Guy Fawkes βρέθηκε με μια τεράστια ποσότητα εκρηκτικών στο υπόγειο της Βουλής των Λόρδων, αρκετή για να ανατινάξει το τεράστιο αυτό κτίριο δυο φορές. Η συνωμοσία έγινε μεταξύ ορισμένων πιστών Καθολικών που ήθελαν να ανατρέψουν τη βίαιη προς εκείνους διακυβέρνηση του Προτεστάντη βασιλιά Ιάκωβου του Α’.
Μόνο που την τελευταία στιγμή κάποιος από τους συνωμότες εξομολογήθηκε σε έναν ιερέα, με τον τελευταίο να ειδοποιεί έναν λόρδο που αποκάλυψε τη συνωμοσία στις αρχές. Ο Guy Fawkes συνελήφθη και μετά από πολλά βασανιστήρια ομολόγησε την πράξη προδοσίας του. Λίγο πριν εκτελεστεί, έπεσε πάνω στην εξέδρα εξαντλημένος και έσπασε τον λαιμό του.
Η ημέρα της 5ης Νοεμβρίου έγινε σύμβολο. Το σύμβολο της αποφυγής ανατίναξης ενός άλλου συμβόλου, το σύμβολο της διατήρησης του προτεσταντισμού και της αίγλης της μοναρχίας. Αν η πολιτική δεν είναι διαχείριση συμβόλων άλλωστε δεν είναι τίποτα άλλο. Αμέσως μετά την αποτυχία της ανατίναξης, εκείνη η ημέρα έπρεπε να μπει για τα καλά στα μυαλά του κόσμου ως μια μέρα γιορτής. Γιατί δυο σύμβολα διατηρήθηκαν όρθια: το κτίριο και η μοναρχία.
@curiousrambler.com
Ο Guy Fawkes γεννήθηκε Προτεστάντης, αλλά στα εφηβικά του χρόνια έγινε Καθολικός. Μάλιστα υπηρέτησε και στον άκρως καθολικίζοντα ισπανικό στρατό. Τα χρόνια μετά τη 5η Νοεμβρίου του 1605 και για τους μετέπειτα αιώνες, συμβόλιζε ένα φανατικό τρομοκράτη που τα κίνητρά του ήταν μοναχά θρησκευτικά. Ακόμα και το όνομα Guy, μετατράπηκε σε έναν υποτιμητικό όρο που χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει κάτι ως αηδιαστικό ή τερατώδες. Αυτό συμβόλιζε ο Guy Fawkes μέχρι σχετικά πρόσφατα.
Όσο περνούσαν τα χρόνια προέκυπταν μερικά ερωτήματα. Ο Fawkes ήθελε να ανατρέψει την Προτεσταντική διακυβέρνηση και να την αντικαταστήσει με μια Καθολική, στην οποία πιθανώς να είχε μεγάλη εξουσία; Ή αγωνιζόταν για τη θρησκευτική ελευθερία σε μια Αγγλία όπου οι Καθολικοί αντιμετωπίζονταν ως παρίες; Μήπως δεν ήταν τελικά τρομοκράτης αλλά επαναστάτης;
Ένα κόμικ του 1988 και μετέπειτα μια ταινία του 2005, ήρθαν να ανατρέψουν πλήρως την εικόνα του Guy Fawkes και να δημιουργήσουν ένα νέο, εντελώς διαφορετικό σύμβολο. Το «V for Vendetta» ανέδειξε έναν άλλον ήρωα, τον «V», ο οποίος κάτω από τη μάσκα και τον μανδύα του Guy Fawkes , έγινε το σύμβολο μιας επανάστασης σε ένα δυστοπικό μέλλον, όπου ο φασισμός όχι μόνο έχει επικρατήσει, αλλά χρησιμοποιεί και όλα τα εργαλεία που έχει για να μετατρέψει την αυταρχική του φύση σε κανονικότητα.
Σε αντίθεση με τον Fawkes, ο «V» πέτυχε τον σκοπό του. Η ανατίναξη στέφθηκε από επιτυχία. Όπως είπε: «Το κτίριο είναι ένα σύμβολο, όπως είναι και η πράξη καταστροφής του. Οι άνθρωποι δίνουν δύναμη στα σύμβολα. Από μόνο του ένα σύμβολο δεν έχει νόημα, αλλά με αρκετούς ανθρώπους, η ανατίναξη ενός κτιρίου μπορεί να αλλάξει τον κόσμο». Η ανατίναξη και οποιαδήποτε άλλη πράξη γύρω από ένα κτίριο - σύμβολο δεν μπορεί να συμβεί χωρίς την άδεια όσο γίνεται περισσότερων ανθρώπων. Η διαχείριση ενός συμβόλου λοιπόν, δεν μπορεί να ξεπερνά τον άνθρωπο, που είτε ως μονάδα, είτε ως σύνολο, είναι το υπέρτατο σύμβολο σε αυτόν τον πλανήτη.
Ο «V» και ο Guy Fawkes έγιναν τα τελευταία χρόνια σύμβολα των εξεγέρσεων παγκοσμίως. Η μάσκα τους χρησιμοποιήθηκε από διαδηλωτές και από χάκερς. Συμβόλιζε πλέον την επανάσταση, την ανατροπή. «Κάτω από τη μάσκα, υπάρχει κάτι περισσότερο από σάρκα. Κάτω από τη μάσκα υπάρχει μια ιδέα, Mr. Creedy, και οι ιδέες είναι αλεξίσφαιρες». Η ανατροπή στην έννοια του συμβολισμού του Guy Fawkes, τον μετέτρεψε σε σύμβολο της ίδιας της ανατροπής.
Στο τέλος της ημέρας, κάθε σύμβολο είναι ανοιχτό για οποιαδήποτε ερμηνεία. Οι άνθρωποι θα το χρησιμοποιήσουν για να αιτιολογήσουν, ή ακόμα και να δικαιολογήσουν, αυτό που θέλουν να πιστέψουν. Αν αυτό δεν είναι η μεγαλύτερη απόδειξη ότι ο άνθρωπος είναι το υπέρτατο σύμβολο, τότε κάτι μας διαφεύγει. Είναι πιο σοφό να κοιτάμε πρώτα με θαυμασμό τους ανθρώπους, και δευτερευόντως κτίρια ή θεσμούς. Σε μια εποχή σαν τη δική μας, όπου ο λαϊκισμός μετατρέπεται σε συνήθη πρακτική και η αυταρχικότητα πολλών σύγχρονων κυβερνήσεων κλείνει το μάτι στα άκρα, οι άνθρωποι - σύμβολα που μετατρέπονται σε ιδέες, είναι κάτι περισσότερο από απαραίτητοι.