Έπεφτε ο Homo sapiens σε χειμερία νάρκη;
Τι συνέβη και το ανθρώπινο είδος πλέον δεν μπορεί να λειτουργήσει με αυτό τον τρόπο;
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 25/1/2022 | 00:27
Σύμφωνα με μια νέα έρευνα υπάρχει πιθανότητα ο Ηomo sapiens ή οι πρόγονοί του να έπεφτε σε χειμερία νάρκη. Αν και είναι δύσκολο να καταλήξουμε σε μια οριστική απάντηση μετά από χιλιάδες χρόνια, οι ερευνητές έχουν συνδυάσει παρατηρήσεις από το αρχείο απολιθωμάτων και πιστεύουν ότι οι άνθρωποι είχαν μια μορφή αδρανοποίησης στο παρελθόν.
Μελετώντας τη δομή και την ανάπτυξη των οστών με την πάροδο του χρόνου, οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να προσδιορίσουν το τι έτρωγαν και το τι έκαναν οι άνθρωποι ανάλογα την εποχή.
Ο πρόγονος του ανθρώπου είναι ο Ηomo sapiens, ο οποίος έζησε πριν από περίπου 300.000 χρόνια. Στην έρευνα οι επιστήμονες από την Ελλάδα και την Ισπανία μελέτησαν απολιθώματα ανθρώπων που ζούσαν πριν από περίπου 500.000 χρόνια, ανακαλύπτωντας έναν σχεδόν εξαφανισμένο μας πρόγονο.
«Εξετάσαμε τη συλλογή σκελετικών ανθρωποειδών από τον Sima de los Huesos, Cave Mayor, Atapuerca, στην Ισπανία, για ενδείξεις υπερπαραθυρεοειδισμού μετά από ενδελεχή ανασκόπηση της βιβλιογραφίας», εξηγούν οι ερευνητές στην εργασία τους.
Η τοποθεσία στα σπήλαια της Atapuerca, ενός πολύτιμου αρχαιολογικού χώρου όπου οι επιστήμονες έχουν βρει πάνω από 1.600 ανθρώπινα απολιθώματα από μια βασική περίοδο στο εξελικτικό χρονοδιάγραμμα του Homo sapiens, είναι σημαντική για το συγκεκριμένο πεδίο αυτής της έρευνας. Τα σπήλαια είναι ένα φυσικό καταφύγιο και οι ερευνητές τα μελετούν ως παράδειγμα ενός πρώιμου τύπου οικισμού, καθώς οι άνθρωποι ανέπτυξαν τεχνολογίες, όπως η γεωργία, που τους επέτρεψαν να «βγάλουν ρίζες». Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτές οι ρίζες περιελάμβαναν την παραμονή μέσα στις σπηλιές κυρίως κατά τη διάρκεια των κρύων και δύσκολων χειμερινών μηνών.
Σήμερα, γνωρίζουμε ότι ορισμένα ζώα πέφτουν σε χειμερία νάρκη, ισορροπώντας σε μια πολύ λεπτή γραμμή μεταξύ ζωής και θανάτου, ώστε να δημιουργήσουν αποθέματα λίπους και να δημιουργήσουν βιολογικά ερεθίσματα για τη μείωση της θερμοκρασίας του σώματος και του μεταβολισμού τους. Αλλά ενώ οι σύγχρονοι άνθρωποι διαθέτουν τεχνολογία που αποτρέπει τις διατροφικές ασθένειες, για παράδειγμα, οι προϊστορικοί πρόγονοί μας δεν είχαν τέτοια τύχη.
Ωστόσο, μελετώντας τους προϊστορικούς οι επιστήμονες βρήκαν κάποιες ενδείξεις απουσίας τροφής αλλά και μια κατάσταση υγείας που οδηγεί σε συγκεκριμένα συμπεράσματα. «... Προτείνουμε ότι αυτές οι ασθένειες προκλήθηκαν από κακώς ανεκτή χειμερία νάρκη σε σκοτεινό σπηλαιώδη χειμερία νάρκη».
Οι επιστήμονες βρήκαν πολλά παραδείγματα καταστροφής ή αποδυνάμωσης του σκελετού με βάση την υπάρχουσα αντίληψη ότι αυτά τα σημάδια προκαλούνται από ασθένειες. Και λόγω της περιοδικής φύσης - που συμβαίνει ετησίως, αλλά όχι συνεχώς - πιστεύουν ότι μπορούν να εντοπίσουν αυτές τις εποχικές ζημιές σε μια αντιστάθμιση επιβίωσης που έγινε από τους προγόνους μας.
Επέλεξαν να περάσουν το χειρότερο μέρος του χρόνου προσπαθώντας να κοιμηθούν μέσα σε σχετικά ασφαλείς σπηλιές και για να το κάνουν αυτό, θυσίασαν τη διατροφή και τη βιταμίνη D από τον ήλιο.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Λοιπόν, ο ανθρώπινος μεταβολισμός είναι περίεργος, αλλά κατά βάση ταιριάζει στον τρόπο που εξελίχθηκαν τα θηλαστικά και στη συνέχεια τα ανθρωποειδή θηλαστικά. Η χειμερία νάρκη απαιτεί ακόμη ένα βήμα πέρα από αυτό που έχουμε—όχι μόνο να κάψουμε αρκετά καύσιμα τροφής για να διατηρήσουμε το θερμόαιμα σώμα μας να λειτουργεί, αλλά να αποθηκεύσουμε και να αποβάλλουμε με ασφάλεια αρκετά για να επιβιώσουμε.
Η κατανόηση του είδους που κατάφερε αυτό το κατόρθωμα θα μπορούσε να βοηθήσει τους αρχαιολόγους να καταλάβουν γιατί ο Homo sapiens τελικά άλλαξε και δεν μπορεί να λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο όπως οι πρόγονοί του.