Πλατεία Αμερικής: Η παρεξηγημένη γειτονιά της Αθήνας κρατάει ακόμα την αρχοντιά της
Μια γειτονιά που έχει γνωρίσει τεράστιες δόξες αλλά και παρακμή
Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΔΕΡΙΝΗΣ Δημοσίευση 26/4/2022 | 13:45
Μέχρι το 1890 είχε το όνομα Πλατεία Ανθεστηρίων επειδή τα παλιά χρόνια οι Αθηναίοι πήγαν εκεί για να γιορτάσουν την Πρωτομαγιά. Στις αρχές της δεκαετίας του 1890 την ονόμασαν Πλατεία Αγάμων, γιατί τότε εκεί σύχναζαν πολλοί νεαροί ανύπαντροι άνδρες. Η περιοχή ήταν εξοχική αν και μόλις τρία χιλιόμετρα από την αρχοντική τότε, Πλατεία Ομόνοιας.
Το 1927 θα πάρει το όνομα Πλατεία Αμερικής ως ένα ευχαριστώ της Ελλάδας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής για τον φιλελληνισμό που είχαν δείξει. Μέχρι το 1950 θα γίνει μια από τις πιο όμορφες και ακριβές περιοχές της Αθήνας. Τα αρχοντικά γεμίζουν το ένα μετά το άλλο και η περιοχή συναντάει τεράστια ανάπτυξη. Είναι η συνέχεια της ήδη τότε αρχοντικής Κυψέλης και είναι μια από τις αριστοκρατικότερες συνοικίες της πόλης.
Η συνοικία αυτή έζησε μεγάλες δόξες για πολλά χρόνια. Επιστήμονες, γιατροί, επιχειρηματίες, ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, ακόμα και βιομήχανοι είχαν εδραιωθεί εδώ και είχαν μετατρέψει την περιοχή σε ένα αστικό παράδεισο γεμάτο με πράσινες αυλές, με κήπους που είχαν το δικό τους κηπουρό και με τον ήχο πολλών ακριβών αυτοκινήτων να περνάνε πέρα δώθε και να πηγαίνουν τις εύπορες κυρίες στα εμπορικά της Ομόνοιας.
Από τα μισά του 80 και μετά, οι περισσότεροι αριστοκράτες είχαν φύγει για τα βόρεια και τα νότια του νομού, που είχαν αρχίσει να αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς. Κενά διαμερίσματα παντού, άδειες γειτονιές από νεολαία που έπινε πια τα ποτά της νότια στις θάλασσες τις Αττικής και μια μιζέρια στα μαγαζιά της εστίασης και τα εμπορικά καταστήματα. Το ένα μετά το άλλο έκλεινε και τα κενά διαμερίσματα και μαγαζιά γινόντουσαν όλο και περισσότερα. Από τα τέλη της δεκαετίας του 90 και μετά η περιοχή θεωρείτε εντελώς ντεκαντάνς και παρακμιακή. Η Πλατεία Αμερικής όμως θα γίνει μια αγκαλιά για μετανάστες και πρόσφυγες που βρίσκουν εκεί μια δική τους γωνιά να κάνουν ξανά όνειρα. Το ίδιο και η γειτονιά!
Θα περάσει από χίλια κύματα. Θα γίνει μέρος που συχνάζουν τοξικομανείς και έμποροι ναρκωτικών. Οι κλεψιές και οι τσαντάκηδες θα είναι ένα καθημερινό φαινόμενο. Γυναίκες και άνδρες που εκδίδονται θα βρουν καταφύγιο εδώ. Οι Αθηναίοι θα τη σνομπάρουν ακόμα και όταν περνάνε από εκεί με το αμάξι για να φτάσουν βόρεια και αυτή θα είναι η πιο σκοτεινή και δύσκολη περίοδος για τη γειτονιά. Ο κινηματογράφος Αττικα, που είχε άλλοτε φιλοξενήσει τις πιο λαμπρές προβολές των 70s και των 60s θα γκρεμιστεί και στα συντρίμμια του δε θα υπάρξει τίποτα καινούριο για χρόνια μετά.
Τα τελευταία 2-3 χρόνια το σκηνικό έχει αλλάξει. Ο μαζικός τουρισμός στην Αθήνα, μαζί με τις ενέργειες οργανισμών και Δήμων έχουν κάνει πάλι την περιοχή πιο προσβάσιμη σε όλους, πιο καθαρή, πιο ασφαλείς και έτοιμη να κερδίσει το χαμένο έδαφος!
Μερικά #GoodToKnow και πώς είναι σήμερα μια βόλτα στην Πλατεία Αμερικής;
Σπάρτης και Λευκωσίας γωνία, είναι το ιστορικό ζαχαροπλαστείο Πελίτ. Είναι εκεί από το 1964 και φτιάχνει ένα από τα πιο ωραία πολίτικα γλυκά! Καζάν ντι πι, τσουρέκια, κάτι υπέροχα αρωματικά cake και ένα σωρό ακόμα λιχουδιές. Τα ίδια γλυκά έτρωγαν και οι πρωταγωνιστές της Finos Films!
Λευκωσίας 5 είναι ένα από τα πιο παλιά μπιλιαρδάδικα της Αθήνας. To Roi Mat. Μια επίσκεψη εκεί για παιχνίδι ή και όχι είναι μια βιωματική εμπειρία ζωής, ειδικά αν πετύχετε τον ιδιοκτήτη που έχει να μοιραστεί εκπληκτικές ιστορίες από τη ζωή εκεί!
Μια πρωινή βόλτα στα στενά κάτω από την Πλατεία Αμερικής με φόντο τα παλιά αρχοντικά και αρκετά από τα συνοικιακά μαγαζιά που υπάρχουν εκεί, θα σε κάνει να δεις κατάματα την αστική γοητεία των 50s.
Καθώς περπατάς τη Θήρας θα βρεις και ένα γοτθικο πύργο που όμοιος του ίσως να μην υπάρχει στην Αθήνα και που αν και εγκαταλειμμένος πια, είναι σήμα κατατεθέν της γειτονιάς. Είναι περίπου 250 τετραγωνικά, με υπόγειο, ισόγειο και έναν πρώτο όροφο. Έχει επίσης πολεμίστρες που μπορείς να τους διακρίνεις απέξω καθώς και δύο πανύψηλους κάκτους που στέκουν αγέρωχοι στο πέρασμα των χρόνων.
Η εικόνα της εγκατάλειψής είναι στενάχωρη όμως το κτίριο παραμένει ένα μικρό διαμαντάκι μέσα στο αστικό τοπίο της γειτονιάς!
Επίσης, δίπλα στην πλατεία είναι και το νεοκλασικό του '30 όπου έζησε ο Μ. Καραγάτσης άλλα και το σπίτι της Λέλας Καραγιάννη που χτίστηκε το 1920. Αυτά είναι μόνο λίγα από τα αμέτρητα αρχιτεκτονικά κομψοτεχνήματα της περιοχής!
Ακριβώς πάνω από την Πλατεία Αμερικής, στη Μηθύμνης 31 έχει ένα φανταστικό τυροκομείο. Το Τυροκομείο της Μηθύμνης. Μπες μέσα και διάλεξε εκλεκτά τυριά!
Στον ίδιο δρόμο δυο στενά πιο πάνω θα βγεις στην Αγίας Ζώνης. Εκεί θα δεις πολλά καινούρια μπαρ και καφέ που μόλις άνοιξαν. Ένα που πρέπει να πας είναι το ΕΠΡΕΠΕ BAR που σε βάζει να πιεις κρασί με τηγανιτούς γίγαντες αλλά και το Bateau Ivre με το καταπληκτικό brunch του! Στην ίδια ευθεία και λίγο παρακάτω είναι και το Montreal Cafe με τις χρωματιστές καρέκλες του, απλωμένες στον πεζόδρομο!
Μοσχονησίων 20 & Θήρας θα βρεις το πιο ωραίο γιαουρτλού στην Αθήνα. Αυθεντικό και φτιαγμένο από Τούρκους πρόσφυγες που είναι σε αυτό το σημείο πολλά χρόνια και έχουν ταΐσει τη μισή Αθήνα με τα υπέροχα φαγητά τους. Μιλάω φυσικά, για το εστιατόριο Μικρά Ασία.
Πώς είναι να μένεις στην Πλατεία Αμερικής;
«Η αύρα της περιοχής όλες τις ώρες της ημέρας και σε πολλά σημεία της είναι τόσο έντονη που είναι σαν να θέλει να σου διηγηθεί το παρελθόν της!».
Έτσι ξεκινάει η κουβέντα μου με τη Δέσποινα που μένει εδώ τα τελευταία 6 χρόνια.
«Πριν το 2018 τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα εδώ, οι δρόμοι ήταν λιγότερο φωτεινοί και δεν είχαν έρθει τόσοι νέοι άνθρωποι να μείνουν, ήταν λίγο getto η κατάσταση, όμως αυτό άλλαξε κατά πολύ».
«Η γειτονιά έχει μεταμορφωθεί σχεδόν. Το να βρεις σπίτι εδώ είναι όλο και πιο δύσκολο και γενικά κόσμος που δε μένει εδώ, έρχεται για βόλτα. Αυτό δε συνέβαινε πριν κάποια χρόνια. Επίσης, υπάρχει όλο το χρόνο και πολύς τουρισμός. Δεκάδες τα airbnb σε κάθε γωνιά».
Η Πλατεία Αμερικής είναι όντως μια παρεξηγημένη γειτονιά που όμως κρατάει την αρχοντιά της και είναι μοναδική! Από τη δόξα πέρασε πολύ γρήγορα στην παρακμή και από εκεί κατάφερε να γεννηθεί για μια φορά ακόμα και να μας δείξει ένα ακόμα της πρόσωπο. Έχει τα δικά της ξεχωριστά spots και τα δικά της διθυραμβικά σημεία αναφοράς που δεν μπορεί κανείς να της κλέψει. Οι άνθρωποι που μένουν εδώ την αγαπούν και αυτοί που την επισκέπτονται μπορούν να αφουγκραστούν όλη αυτή την ιστορία που κρύβουν οι δρόμοι και τα κτίρια.