Στις 19 Απριλίου, η αστυνομία της Ισπανίας έκανε έναν τυπικό έλεγχο για την κατάσταση του Ρώσου ολιγάρχη, Σεργκέι Προτοσένια, και της οικογένειάς του. Το σκηνικό όμως έμοιαζε περισσότερο με ταινία τρόμου.
Στην πολυτελή βίλα που νοίκιαζε η οικογένεια, βρέθηκαν οι γυναίκα και η 18χρονη κόρη του άγρια μαχαιρωμένες μέσα στο σπίτι. Ο Προτοσένια, πρώην αναπληρωτής πρόεδρος της Novatek, βρισκόταν στον κήπο όπου του είχαν κόψει το κεφάλι με τσεκούρι. Η αστυνομία απέκλεισε την αυτοκτονία.
Μόλις μια ημέρα νωρίτερα, περισσότερα από 2.000 μίλια μακριά, ο πρώην αξιωματούχος του Κρεμλίνου και αντιπρόεδρος της Gazprombank Βλάντισλαβ Αβάγεφ, βρέθηκε νεκρός ύστερα από πυροβολισμό στο διαμέρισμά του στη Μόσχα. Το κρατικό πρακτορείο Τass της Ρωσίας μετέδωσε ότι ένα πιστόλι βρέθηκε στο χέρι του, ενώ η σύζυγός του και η 13χρονη κόρη του, είχαν τραυματιστεί θανάσιμα.
4) 21.04. Sergey #Protosenya, 56enne l'ex top manager della Novatek, sua moglie e sua figlia sono stati trovati morti nella loro casa in #Spagna, a Lloret de Mar. L'uomo avrebbe ucciso con un'ascia e coltello la moglie e figlie e poi si sarebbe suicidato.
— Bielorussi di Roma / Belarusians in Rome (@BielorussiR) April 21, 2022
Chi sarà il prossimo? pic.twitter.com/1sM0fShB34
Και οι δυο ξεχωριστά, είχαν περιουσία που ξεπερνούσε τα 400 εκατομμύρια δολάρια. Ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε ξεσπάσει και κανένα από αυτά τα δυο ονόματα δεν βρισκόταν στις διεθνείς λίστες κυρώσεων. Τα μέσα πάντως και στις περιπτώσεις έφτασαν στο συμπέρασμα ότι και οι δυο περιπτώσεις ήταν δολοφονίες που κατέληξαν σε αυτοκτονία. Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί που ζουν εκτός Ρωσίας, πιστεύουν πως είναι ξεκάθαρες δολοφονίες που στήθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να μοιάζουν για ενδοοικογενειακή βία.
«Γίνεται ένα ξεκαθάρισμα και είναι δύσκολο να εντοπίσουμε ένα άτομο που το κάνει», δήλωσε ο Anders Aslund, συγγραφέας του βιβλίου «Ο πελατειακός καπιταλισμός της Ρωσίας» και Σουηδός οικονομολόγος. «Αλλά αυτό μου μοιάζει με δολοφονίες του Κρεμλίνου».
Ο Aslund ισχυρίζεται πως έμαθε από ρωσικές πηγές ότι η μυστικές υπηρεσίες της χώρας είχαν συντάξει το 2021, δυο λίστες με ονόματα στελεχών της βιομηχανίας ενέργειας. Το Κρεμλίνο, όπως λέει ο Aslund, υποψιάστηκε πως κάποιος από την βιομηχανία διέρρεε πληροφορίες που αφορούσαν στην χρηματοδότηση μυστικών επιχειρήσεων της ρωσικής εξωτερικής υπηρεσίας πληροφοριών. Μέσα σε αυτές ήταν και η εισβολή στην Ουκρανία.
«Ο κατάλογος παρουσιάστηκε στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν από την FSB (Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας) και ο Πούτιν ενέκρινε την εκκαθάριση όλων όσων περιλαμβάνονταν στον κατάλογο χωρίς καν να τον κοιτάξει. Ο Πούτιν χρηματοδοτεί πολλές από τις επιχειρήσεις του μέσω της Gazprom και της Gazprombank και τα στελέχη που εργάζονται εκεί γνωρίζουν τα πάντα για αυτή τη μυστική χρηματοδότηση. Ο τομέας του φυσικού αερίου είναι ο πιο διεφθαρμένος τομέας στη Ρωσία», ισχυρίστηκε ο Aslund.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι οι «δολοφονίες – αυτοκτονίες» συνολικά 6 ολιγαρχών τον τελευταίο χρόνο, είναι διαταγές του Πούτιν. Και όπως ισχυρίζεται ο συγγραφέας Τζον Ονίλ, αν όντως βρίσκεται πίσω από αυτές, τότε ακολουθεί κατά γράμμα το εγχειρίδιο του Στάλιν.
Βέβαια, όπως ανέφερε ο Aslund, οι σκηνοθετημένες αυτοκτονίες έχουν εξελιχτεί από εκείνη την εποχή. «Είναι όλη η μαφιόζικη υπόθεση της παράδοσης ενός μηνύματος», δήλωσε ο Ονίλ. «Θέλουν οι άνθρωποι να ξέρουν ότι θα τους δολοφονήσουν. Είναι ένα μάθημα – το ίδιο με τον μαφιόζο που εξοντώνει τον κουρέα στο Μπρούκλιν και στέλνει λουλούδια στην κηδεία. Ο Πούτιν πιθανότατα θα στείλει λουλούδια στις κηδείες αυτών των δύο ολιγαρχών».
Αυτοί οι δυο ήταν οι πιο πρόσφατοι θάνατοι Ρώσων ολιγαρχών. Είχαν προηγηθεί άλλοι τέσσερις μέσα λίγους μήνες. Στις 30 Ιανουαρίου, ο Λεονίντ Σουλμάν, ανώτατο στέλεχος του κολοσσού της ενέργειας Gazprom, βρέθηκε νεκρός, από προφανή αυτοκτονία, αφού ο 60χρονος έκοψε τις φλέβες του και άφησε ένα σημείωμα, έναν μήνα πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Στις 25 Φεβρουαρίου, μια ημέρα μετά την εισβολή δηλαδή, ο Αλεξάντερ Τουλιάκοφ, πρώην στέλεχος της Gazprom, βρέθηκε απαγχονισμένος στο σπίτι του στα προάστια της Αγίας Πετρούπολης. Ένα σημείωμα αυτοκτονίας υπήρχε δίπλα από τη σορό του.
2) 25.02. Alexander #Tyulakov 61enne vicedirettore generale del Centro per la sicurezza aziendale di Gazprom è stato trovato impiccato nel suo cottage nello stesso villaggio di Leninsky, regione di #Leningrado. Anche lui ha lasciato biglietto d'addio. pic.twitter.com/aQB7Ycli4k
— Bielorussi di Roma / Belarusians in Rome (@BielorussiR) April 21, 2022
Μόλις τρεις ημέρες αργότερα, ο μεγιστάνας του φυσικού αερίου, ουκρανικής καταγωγής Μιχαήλ Γουοτφορντ, βρέθηκε στο γκαράζ της έπαυλής του στη Βρετανία απαγχονισμένος. Μπορεί οι αρχές να μην βρήκαν κάτι το ύποπτο στις συνθήκες θανάτου, αλλά το χαρακτήρισαν «ανεξήγητο».
@bbc.com
Στις 24 Μαρτίου, ο Βασίλι Μέλνικοφ, επικεφαλής ενός από τα μεγαλύτερα ονόματα στον τομέα των ιατρικών προμηθειών, της MedStom, βρέθηκε νεκρός μαζί με τη σύζυγό του και τους δυο μικρούς του γιους στο διαμέρισμα τους. Όλοι ήταν μαχαιρωμένοι μέχρι θανάτου, ενώ η αστυνομία βρήκε τα μαχαίρια στον τόπο του εγκλήματος, φτάνοντας στο συμπέρασμα πως ο Μέλνικοφ τους σκότωσε και αυτοκτόνησε.
Και η αλήθεια είναι πως δεν πρόκειται για αντιφρονούντες. Όπως σημείωσε το Ινστιτούτο της Βαρσοβίας σε πρόσφατη έκθεσή του, αξιωματούχοι ασφαλείας της Gazprom εμφανίστηκαν στον τόπο όλων των πρόσφατων θανάτων των στελεχών της, θεωρώντας ότι «ενδεχομένως κάποιοι ανώτεροι άνθρωποι που συνδέονται με το Κρεμλίνο καλύπτουν τώρα τα ίχνη απάτης σε κρατικές εταιρείες».