Απεβίωσε στα 96 της χρόνια η βασίλισσα Ελισάβετ.
Τις τελευταίες ώρες επικρατούσε παγκόσμια ανησυχία για την κατάσταση της υγείας της βασίλισσας Ελισάβετ, που βρισκόταν υπό ιατρική παρακολούθηση στο Μπαλμόραλ.
Η ανησυχία για την υγεία της δεν ξεκίνησε τώρα: τον τελευταίο καιρό, η βασίλισσα είχε ακυρώσει επισκέψεις της έπειτα από ιατρικές συστάσεις.
Η υγεία της Ελισάβετ επιδεινώθηκε από τον Οκτώβριο του 2021, όταν πέρασε μια νύχτα σε νοσοκομείο, για λόγους που δεν διευκρινίστηκαν ποτέ. Στη συνέχεια αναγκάστηκε να περιορίσει τις δημόσιες εμφανίσεις της και ανέθεσε ορισμένα από τα καθήκοντά της στους προφανείς διαδόχους της, τον γιο της Κάρολο και τον εγγονό της Ουίλιαμ.
Την Τετάρτη, ακύρωσε μια προγραμματισμένη συνάντηση με υπουργούς και συμβούλους της, αφού οι γιατροί της συνέστησαν να ξεκουραστεί.
Ακριβώς την προηγούμενη ημέρα είχε δεχτεί τον πρώην πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον και τη διάδοχό του στο αξίωμα, τη Λιζ Τρας, στην οποία έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Αντί να πάει όμως στο Λονδίνο για τη συνάντηση αυτήν, προτίμησε να μείνει στο Μπαλμόραλ, λόγω των προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε.
Στις φωτογραφίες που έδωσαν στη δημοσιότητα τα Ανάκτορα, η Ελισάβετ εμφανιζόταν χαμογελαστή, να στηρίζεται σε ένα μπαστούνι και να ανταλλάζει χειραψία με τη νέα πρωθυπουργό.
Ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ συγκλονίζει τη Βρετανία και προκαλεί ρίγη συγκίνησης σε όλο τον κόσμο, για την απώλεια της μακροβιότερης αρχηγού κράτους. Αλλά το ίδιο το Παλάτι έμοιαζε προετοιμασμένο εδώ και καιρό για την δύσκολη επόμενη μέρα της πιο ισχυρής και πολυσυζητημένης μοναρχίας στις μέρες μας.
Ήδη, εδώ και έναν χρόνο περίπου, η 96χρονη Ελισάβετ, αντιλαμβανόμενη το επερχόμενο τέλος και τις λιγοστές αντοχές της, είχε περιορίσει τις δραστηριότητες που προέβλεπε ο ρόλος της και τα καθήκοντά της ασκούνταν ουσιαστικά από επτά μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Queen Elizabeth II, the UK’s monarch for the past 70 years, has died aged 96 https://t.co/nuFdc3PV49
— BBC Breaking News (@BBCBreaking) September 8, 2022
Η μακροβιότερη βασίλισσα
Η Ελισάβετ ήταν βασίλισσα της Βρετανίας και περισσότερων από 12 άλλων χωρών από το 1952. Μεταξύ άλλων ήταν αρχηγός του κράτους του Καναδά, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας.
Ανέβηκε στον θρόνο μετά τον θάνατο του πατέρα της, βασιλιά Γεωργίου Στ΄, στις 6 Φεβρουαρίου 1952. Ήταν μόλις 25 ετών. Στέφθηκε βασίλισσα τον Ιούνιο, στην πρώτη στέψη που μεταδόθηκε τηλεοπτικά και αποτέλεσε μια πρόγευση του πώς θα ήταν η ζωή των μελών των βασιλικών οίκων υπό τη συνεχή παρακολούθηση των μέσων ενημέρωσης.
Την εποχή εκείνη, η Βρετανία διατηρούσε ακόμη μεγάλο μέρος της αυτοκρατορίας της. Έβγαινε από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά οι «τάξεις» και τα «προνόμια» κυριαρχούσαν ακόμη στην κοινωνία, ενώ τα δελτία στα τρόφιμα δεν είχαν ακόμη καταργηθεί.
Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός της βασιλείας της. Ο Ιωσήφ Στάλιν ήταν τότε ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, ο Χάρι Τρούμαν ήταν πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Πόλεμος της Κορέας μαινόταν. Η Λιζ Τρας είναι η 15η πρωθυπουργός με την οποία συνεργάζεται η Ελισάβετ στη μακροχρόνια θητεία της.
Η Ελισάβετ έμεινε χήρα μετά τον θάνατο του συζύγου της, πρίγκιπα Φίλιππου, τον Απρίλιο του 2021, λίγο πριν συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής. Η επιδείνωση της δικής της υγείας εγείρει και πάλι ερωτηματικά για το μέλλον της μοναρχίας. Ο θεσμός έχει πληγεί τα τελευταία χρόνια από μια σειρά σκανδάλων: πιο πρόσφατα, τις κατηγορίες για σeξουαλική κακοποίηση ανηλίκων από τον πρίγκιπα Άντριου, αλλά και κατηγορίες για ρατσισμό, τις οποίες εξαπέλυσαν ο πρίγκιπας Χάρι και η σύζυγός του, αφού ψυχράνθηκαν οι σχέσεις τους με την υπόλοιπη οικογένεια και εγκαταστάθηκαν στην Καλιφόρνια.
Η μετά την Ελισάβετ εποχή αναμένεται πιο περίπλοκη με τον Κάρολο, η δημοτικότητα του οποίου δεν είναι αντίστοιχη με εκείνη της μητέρας του, στον θρόνο. Οι Βρετανοί, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, θα προτιμούσαν τον γιο του, πρίγκιπα Ουίλιαμ και τη σύζυγό του Κέιτ.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα
Η διαδικασία που θα ακολουθήσει τον θάνατο της βασίλισσας, έχει λάβει την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Γέφυρα του Λονδίνου».
Πέρυσι, ένα ρεπορτάζ που δημοσιεύθηκε στο Politico, έδωσε στη δημοσιότητα αρκετές από τις διαδικασίες που περιλαμβάνονται στο πρωτόκολλο που θα ακολουθήσει μετά τον θάνατο της βασίλισσας.
Η προετοιμασία για τις επόμενες κινήσεις, μετά τον θάνατο της βασίλισσας, ιδίως όσον αφορά το πώς θα ενημερωθούν υψηλόβαθμα πρόσωπα της κυβέρνησης αλλά και πώς θα μεταδοθεί η είδηση στους πολίτες, σχεδιάζεται προσεκτικά εκ των προτέρων.
Αυτό φαίνεται άλλωστε και απ' ό,τι προκύπτει μέσω αρχείων που έχει στην κατοχή του το Politico και στα οποία βασίζει το ρεπορτάζ του, που αναλύει εκτενώς κάθε λεπτομέρεια του σχεδίου για την ενημέρωση των πολιτών αλλά και για τη διαδοχή του θρόνου.
Επίσης, στο σχέδιο αυτό αναφέρονται λεπτομέρειες για τις διαδικασίες που θα λάβουν χώρα τις 10 ημέρες που θα ακολουθήσουν τον θάνατο της βασίλισσας: πού θα μεταφερθεί το φέρετρό της, πώς θα ανακοινώσει η πρωθυπουργός την είδηση και πώς θα περάσει ο πρίγκιπας Κάρολος τις πρώτες του ημέρες στον θρόνο.
Βασίλισσα Ελισάβετ: Πότε επιδεινώθηκε η υγεία της, οι ημερομηνίες-κλειδιά
Ακολουθεί ένα χρονοδιάγραμμα των βασικών γεγονότων από το καλοκαίρι, από το «Press Association»:
- 21 Ιουλίου: Η βασίλισσα ταξίδεψε στο Μπαλμόραλ για την έναρξη των παραδοσιακών καλοκαιρινών διακοπών της.
- 28 Ιουλίου: Ο πρίγκιπας της Ουαλίας εκπροσώπησε τη βασίλισσα στην τελετή έναρξης των Αγώνων της Κοινοπολιτείας, διαβάζοντας ένα μήνυμα από τη βασίλισσα.
- 8 Αυγούστου: Το παραδοσιακό καλωσόρισμα της βασίλισσας στο Μπαλμόραλ από μια τιμητική φρουρά φέρεται να έγινε ιδιωτικά μέσα στο κάστρο και, σύμφωνα με μια πηγή, «αυτή είναι μια αλλαγή στις εκδηλώσεις για την άνεση της Αυτής Μεγαλειότητας».
- 3 Σεπτεμβρίου: Η βασίλισσα έχασε τη συγκέντρωση Braemar, τη δημοφιλή εκδήλωση των Αγώνων των Χάιλαντ. Την εκπροσώπησε ο πρίγκιπας της Ουαλίας.
- 6 Σεπτεμβρίου: Η βασίλισσα δέχθηκε τον Μπόρις Τζόνσον στο Μπαλμόραλ, όταν εκείνος αποχώρησε από το γραφείο του ώστε η Λιζ Τρας να σχηματίσει κυβέρνηση και να γίνει πρωθυπουργός. Ήταν η πρώτη φορά που η 96χρονη μονάρχης δεν εκτέλεσε το καθήκον αυτό στο παλάτι του Μπάκιγχαμ.
- 7 Σεπτεμβρίου: Η βασίλισσα ανέβαλε τη συνεδρίαση στο Privy Council, αφού τη συμβούλεψαν οι βασιλικοί γιατροί να ξεκουραστεί.
- 8 Σεπτεμβρίου: Τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ ανακοινώνουν ότι η βασίλισσα βρίσκεται υπό ιατρική επίβλεψη στο Μπαλμόραλ, με τους βασιλικούς γιατρούς να λένε ότι ανησυχούν για την υγεία της. Μέλη της βασιλικής οικογένειας, μεταξύ των οποίων ο πρίγκιπας της Ουαλίας, ο δούκας του Κέιμπριτζ, η βασιλική πριγκίπισσα και ο δούκας και η δούκισσα του Σάσεξ σπεύδουν να βρεθούν στο πλευρό της.