To κοινό που έχουν οι βρισιές σε όλες τις γλώσσες
Το μοτίβο στον ακατάλληλο κώδικα επικοινωνίας
Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Δημοσίευση 9/12/2022 | 00:24
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε την Τρίτη στο περιοδικό Psychonomic Bulletin & Review διαπίστωσε ότι οι βρισιές σε πολλές άσχετες γλώσσες μοιάζουν μεταξύ τους όσο και αν φαίνεται περίεργο
Είναι λιγότερο πιθανό από άλλες λέξεις να περιλαμβάνουν τους συμφώνους ήχους L, R, W ή Y. Και σε πιο φιλικές προς την οικογένεια εκδόσεις κατάρες συχνά προστίθενται αυτοί οι ήχοι, όπως το R. Το εύρημα υποδηλώνει ότι ορισμένοι βασικοί κανόνες μπορεί να συνδέουν τις γλώσσες του κόσμου, ανεξάρτητα από το πόσο διαφορετικές είναι.
«Στα αγγλικά, μερικές από τις χειρότερες λέξεις φαίνεται να έχουν κοινές φωνητικές ιδιότητες», είπε ο Ράιαν ΜακΚέι, ψυχολόγος στο Royal Holloway του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.
«Βρήκαμε μοτίβα που κανείς από εμάς δεν περίμενε», λέει χαρακτηριστικά η ψυχολόγος Σίρι Λεβ-Άρι και προσθέτει ότι οι χυδαίες λέξεις στις παραπάνω γλώσσες προσδιορίζονται από την έλλειψη των ήχων L, R, W και Y, με αυτούς τους ήχους να ονομάζονται προσεγγιστικοί στη γλωσσολογία.
Ο Δρ ΜακΚέι συνεργάστηκε με τη συνάδελφό του Σίρι Λεβ-Άρι για να μάθει εάν αυτό το γνώριμο μοτίβο ξεπερνούσε τα αγγλικά. Αναρωτήθηκαν αν θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει αυτό που ονομάζεται ηχητικός συμβολισμός.
Ηχητικός συμβολισμός είναι όταν μια λέξη μοιάζει με αυτό που σημαίνει. Ένας τύπος είναι η ονοματοποιία. Για παράδειγμα, οι λέξεις που περιγράφουν το νιαούρισμα μιας γάτας ή το κοράκι ενός κόκορα είναι παρόμοιες σε πολλές γλώσσες.
Στη συνέχεια λοιπόν, επινόησαν μια σειρά από λέξεις και αποκρύπτοντας το γεγονός, συγκέντρωσαν άτομα που μιλούν αραβικά, κινέζικα, φινλανδικά, γαλλικά, γερμανικά και ισπανικά, ώστε να μαντέψουν ποια λέξη από όσες ακούν, τους φαίνεται να είναι βρισιά ή κατάρα.
Όλοι οι συμμετέχοντες μη γνωρίζοντας ότι οι λέξεις που άκουσαν δεν υπάρχουν, κατέληξαν να θεωρούν προσβλητικές αυτές που δεν περιείχαν προσεγγιστικά σύμφωνα. Παραδείγματος χάριν στα αλβανικά η λέξη πουλί είναι «zog». Οι ομιλητές της αλβανικής λοιπόν, θεώρησαν βρισιά τη φανταστική λέξη «tsog» και όχι την αντίστοιχη «yog».
Με βάση τα συμπεράσματα λοιπόν, αυτό που κάνει μια λέξη βρισιά είναι ο ήχος της και όχι τόσο η κατάληξη της ή τα γράμματα της, με αποτέλεσμα ορισμένες προσβολές να γίνονται εύκολα κατανοητές, παρόλο που τα άτομα μπορεί να μη μιλούν την ίδια γλώσσα!