Γιατί επικρατεί χάος στο Σουδάν
Το παρασκήνιο πίσω από τον πόλεμο των στρατηγών για την εξουσία και τον πλούτο
Δημοσίευση 24/4/2023 | 13:53
Το Σουδάν φλέγεται, με τις συγκρούσεις να μαίνονται μεταξύ του στρατού και της παραστρατιωτικής οργάνωσης Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης. Πολλές χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα, πραγματοποιούν επιχειρήσεις επαναπατρισμού των πολιτών τους από το Σουδάν. Το μεσημέρι της Δευτέρας έγινε γνωστό πως πέντε ακόμη Έλληνες απεγκλωβίστηκαν από τη χώρα.
Επιχειρώντας να μεταφέρει την ήδη τεταμένη «ατμόσφαιρα» των τελευταίων χρόνων στο τώρα φλεγόμενο Σουδάν, ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, κ. Μάνος Καραγιάννης μίλησε στην εκπομπή «Συνδέσεις» της ΕΡΤ και εξήγησε πως η ταραχώδης κατάσταση στο Σουδάν άρχισε να γίνεται πιο έντονη από το 2009, όπου έγινε μία επανάσταση, «στην πραγματικότητα ήταν η τελευταία επανάσταση της αραβικής άνοιξης που ανέτρεψε τον δικτάτορα Ομάρ Μπασίρ. Ήταν ένας άνθρωπος που έμεινε στην εξουσία 30 χρόνια, ήταν ένας Ισλαμιστής ηγέτης ο οποίος είχε απομονώσει τη χώρα του από τον υπόλοιπο κόσμο».
«Στην επόμενη φάση, στη φάση ανασυγκρότησης μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, άρχισαν να δημιουργούνται πάρα πολλά προβλήματα. Από το ’19 μέχρι το ’21 υπήρχαν μεταβατικές κυβερνήσεις. Υπήρχε μια πολύ εύθραυστη ισορροπία μεταξύ στρατιωτικών και πολιτικών. Τον Οκτώβριο του 2021 έχουμε ένα πραξικόπημα αυτή τη φορά από τον επικεφαλής των σουδανικών στρατιωτικών σωμάτων και υπηρεσιών, τον Αμπντέλ Μπουρχάν, που είναι και ένας από τους πρωταγωνιστές σήμερα αυτής της εμφύλιας σύγκρουσης. (…) Από τον Οκτώβριο του ’21 μέχρι σήμερα έχουμε αυτή τη φορά μια άλλη πολύ εύθραυστη ισορροπία μεταξύ των ιδανικών ένοπλων σωμάτων και μιας παραστρατιωτικής δύναμης, της Δύναμης Ταχείας Υποστήριξης στην οποία επικεφαλής είναι ο Χεμέτι, ένας πολέμαρχος,ένας πάρα πολύ ισχυρός άντρας στο Σουδάν που έχει την υποστήριξη πολλών εξωτερικών παραγόντων, όπως για παράδειγμα της ιστορικής εταιρείας Βάγκνερ από τη Ρωσία. Οι άνδρες του Χεμέτι έχουν πολεμήσει στην Υεμένη τα προηγούμενα χρόνια. Είναι πραγματικά πάρα πολύ έμπειροι», δήλωσε μεταξύ άλλων ο καθηγητής, υποδηλώνοντας την κρισιμότητα της ισχύουσας κατάστασης στο Σουδάν.
«Αυτές οι δύο μεγάλες ένοπλες ομάδες, δηλαδή ο στρατός, στην πραγματικότητα του Σουδάν και οι δυνάμεις ταχείας υποστήριξης έχουν την ίδια ισχύ, δηλαδή είναι περίπου 100 με 120 χιλιάδες άνδρες και στις δύο πλευρές, κι οι δύο έχουν υποστήριξη από εξωτερικές δυνάμεις, έχουν αρκετά σημαντικό οπλισμό στα χέρια τους. Επομένως εδώ τώρα η χώρα οδεύει σε έναν πολύ σκληρό εμφύλιο, εκτός αν γίνεται ένα θαύμα», υποστήριξε ο κ. Καραγιάννης.
Δεν υπάρχει πιθανότητα να εξομαλυνθεί η κατάσταση στο Σουδάν
Κληθείς να απαντήσει ακόμη αν υπάρχει περίπτωση να εξομαλυνθεί η κατάσταση με τη συνενόηση των στρατηγών που ηγούνται στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, μοιράζοντας με κάποια τρόπο την εξουσία, ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων απάντησε: «Προς το παρόν όχι και θα σας πω γιατί. Γιατί πρώτον αυτοί οι δύο (…) πολέμαρχοι εκπροσωπούν διαφορετικές πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές ομάδες. Αυτές οι διαφορές έχουν και μια φυλετική διάσταση, δηλαδή εκπροσωπούν διαφορετικές υποεθνοτικές ομάδες μέσα στο Σουδάν. Και ο μεν και ο δε έχει υποστήριξη από το εξωτερικό. Σας είπα ότι ο Χεμέτι έχει υποστήριξη από τη Βάγκνερ, έχει υποστήριξη από τη Σαουδική Αραβία. Ο Μπουρχάν έχει υποστήριξη από τους Γάλλους, από τους Αμερικανούς και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι όλες οι επιχειρήσεις απεγκλωβισμού που έχουν γίνει αυτή τη στιγμή έχουν την υποστήριξη του Μπουρχάν και των σουδανικών ενόπλων δυνάμεων. Επομένως καταλαβαίνετε ότι και ο ένας και ο άλλος πιστεύουν ότι μπορούν να νικήσουν σε αυτή την εμφύλια σύρραξη».
Μεταναστευτικές ροές λόγω εμφυλίου
«Πολύ σημαντικό ρόλο μπορούν να παίξουν κάποιες περιφερειακές δυνάμεις όπως είναι η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και η Αιθιοπία. Δηλαδή αν αυτές οι τρεις μεγάλες δυνάμεις της περιοχής δεν καταφέρουν να βρουν μια λύση σε αυτό το μεγάλο πρόβλημα το οποίο αρχίζει να δημιουργείται μπροστά μας, τότε ναι, φυσικά θα έχουμε κύματα προσφύγων που θα φτάσουν στη Μεσόγειο. Είναι ένα υπαρκτό σενάριο», τόνισε ο κ. Καραγιάννης, αναφορικά με την πιθανή δημιουργία μεταναστευτικής ροής από το Σουδάν, λόγω εμφυλίου.
Το χειρότερο σενάριο είναι να υπάρχει επέμβαση της Δύσης
«Αυτοί οι άνθρωποι (οι πολέμαρχοι) έχουν επίσης και οι δύο καταφέρει να αποκτήσουν έλεγχο της οικονομίας του Σουδάν. Έχουν πρόσβαση σε έσοδα τα οποία προέρχονται από το πετρέλαιο ή από την εκμετάλλευση κάποιων πλουτοπαραγωγικών πηγών, όπως για παράδειγμα τα ορυχεία χρυσού. Έχουν λοιπόν και άφθονο χρήμα στη διάθεσή τους για να συνεχίσουν αυτό τον πόλεμο. (…) Το Σουδάν έχει σταματήσει να λειτουργεί σαν μια ενιαία χώρα εδώ και πάρα πολλά χρόνια, δεν είναι τυχαίο ότι υπήρχε απόσχιση του Νότιου Σουδάν, δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε ακόμα μέχρι σήμερα μια φοβερή αναστάτωση στο κομμάτι που λέγεται Νταρφούρ. (…) Το χειρότερο σενάριο για όλους μας είναι να υπάρχει κάποιας μορφής επέμβαση της Δύσης. Κανείς βέβαια δεν το θέλει. Κανείς δεν θέλει τώρα ο δυτικός κόσμος να επέμβει στο Σουδάν και να έχουμε κι ένα δεύτερο Αφγανιστάν αλλά σας λέω τι λύση πρέπει να βρεθεί από τους ίδιους τους ηγέτες περιοχής», υπογράμμισε κλείνοντας ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, κ. Καραγιάννης.