Ποια είναι τα απωθημένα σας; Το τεστ σχεδιάστηκε τον 19ο αιώνα από τον Ούγγρο ψυχίατρο Ζόντι (Szondi), γι' αυτό και οι φωτογραφίες που το συνοδεύουν, καθώς και η ορολογία που χρησιμοποιείται, είναι εκείνης της εποχής.

Σκοπός του ήταν να διερευνήσει τις βαθύτερες παρορμήσεις (τα απωθημένα) ενός προσώπου, βάσει της συμπάθειας ή της αποστροφής που του προκαλούσαν οι συγκεκριμένες φωτογραφίες ψυχοπαθών. Το τεστ στηρίζεται στη γενική αντίληψη, ότι τα χαρακτηριστικά που μας ενοχλούν περισσότερο στους άλλους, είναι εκείνα, που σε κάποιο πρώιμο στάδιο της ζωής μας, μας προκάλεσαν αποστροφή σε σχέση με τον εαυτό μας – γι' αυτό και τα έχουμε απωθήσει.

Απώθηση: Σύμφωνα με τη ψυχαναλυτική αντίληψη, είναι ο πιο σπουδαίος ψυχολογικός μηχανισμός άμυνας που διαθέτουμε. Η πιο σημαντική λειτουργία είναι ότι μας κάνει να μεταθέτουμε στο ασυνείδητο (άρα να σπρώχνουμε στη λήθη) πράγματα που θα μας ήταν δυσάρεστα ή θα μας προκαλούσαν άγχος, αν υπήρχαν σε συνειδητό επίπεδο.

¶ρνηση: Έτσι αποκαλείται η ψυχική διαδικασία κατά την οποία αρνούμαστε απόλυτα τις βαθύτερες παρορμήσεις μας (δηλαδή πράγματα που θέλουμε πάρα πολύ), υιοθετώντας την ακριβώς αντίθετη από αυτές συμπεριφορά.

Εξιδανίκευση: Έτσι αποκαλείται η διαδικασία μετάθεσης (μεταφοράς) των απωθημένων μας σε επιλογές, καταστάσεις ή συμπεριφορές που είναι κοινωνικά αποδεκτές ή χρήσιμες, όπως οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες, τα χόμπι, η επιλογή επαγγέλματος, ανώδυνες μικρές συνήθειες κλπ.

Οδηγίες: Κοιτάξτε προσεκτικά τα πορτρέτα των οχτώ αυτών ανθρώπων και διαλέξτε εκείνον που δεν θα θέλατε με κανέναν τρόπο να συναντήσετε νύχτα, μέσα στο σκοτάδι, γιατί η όψη του σας προκαλεί αποστροφή και φόβο. Μετά διαβάστε το κείμενο που αντιστοιχεί στον αριθμό της φωτογραφίας που διαλέξατε.

Ερμηνείες:

1. Διαλέξατε έναν σαδιστή – Απωθημένες τάσεις: Είναι πιθανό να έχετε απωθήσει στο υποσυνείδητό σας κάποιες εμπειρίες από τα πρώτα χρόνια της ζωής σας, που σχετίζονται με αυταρχισμό στη συμπεριφορά σας, μια ανάγκη να κυριαρχείτε και μια ροπή προς την κακή προαίρεση. Αν διαλέξατε το πορτραίτο αυτού του ανακριτικού καθηγητή, ίσως έχετε απωθήσει στο ασυνείδητό σας κάποιες επιθετικές ή ταπεινωτικές για τους άλλους συμπεριφορές. ¶ρνηση: Μάλλον είστε ένα ολότελα άκακο και φιλήσυχο πλάσμα, πάντα έτοιμο να θυσιαστεί για τον άλλον, να τον διευκολύνει και να τον εξυπηρετήσει. Αν και είναι πιθανό να είστε ένας χαμογελαστός υπάλληλος ή ένας αφοσιωμένος συνεργάτης, οι ανώτεροί σας ίσως δυσκολεύονται να σας χειραγωγήσουν. Όταν δεν θέλετε να κάνετε κάτι, δημιουργείτε εμπόδια (καθυστερείτε, μουτρώνετε, ή δείχνετε κακή διάθεση). Συχνά, όταν πρέπει να αμυνθείτε, καταφεύγετε στην παθητική αντίσταση και στο πείσμα, που μακροπρόθεσμα κουράζουν και φθείρουν όσους σας δημιουργούν προβλήματα.
2. Επιλέξατε έναν επιληπτικό – Απωθημένες τάσεις: Όταν μιλάμε για διαταραχές της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς, που οφείλονται σε εγκεφαλική ασθένεια, βλάβη και δυσλειτουργία (όπως συμβαίνει σε κάποιες περιπτώσεις επιληψίας), μερικά από τα διαγνωστικά χαρακτηριστικά μπορεί να είναι η παρορμητικότητα, η ευερεθιστότητα, οι εκρήξεις θυμού και επιθετικότητας. Αν αυτός ο σωματώδης κύριος με το στρογγυλό κεφάλι σάς προκάλεσε αποστροφή και φόβο, ενδέχεται στην πρώιμη παιδική σας ηλικία να απωθήσατε στο υποσυνείδητό σας κάποια τέτοια συναισθήματα και συμπεριφορές. ¶ρνηση: Το πιθανότερο είναι ότι είστε φιλειρηνικοί άνθρωποι, με τεράστια αποθέματα καλοσύνης. Πράοι, ανοιχτόκαρδοι και από καλή πάστα, όπως λένε, δίνετε την εντύπωση ότι είστε υπεύθυνοι και αυτοελεγχόμενοι. Σταθεροί στα συναισθήματά σας, δένεστε με τους ανθρώπους, τις ιδέες και τα αντικείμενα. Συχνά όμως, στο τέλος της ημέρας, νιώθετε άδειοι και εξαντλημένοι, ίσως επειδή συνεχώς καταπνίγετε όποια αρνητικά συναισθήματα νιώθετε.
3. Διαλέξατε έναν κατατονικό – Απωθημένες τάσεις: Κάποια γνωρίσματα αυτής της ψυχικής διαταραχής είναι η υπερβολική διέγερση της φαντασίας και της νόησης γενικότερα και ο αρνητισμός. Αν, λοιπόν, αυτός ο αξύριστος αλλά χαμογελαστός κύριος σάς αναστάτωσε, ίσως να έχετε απωθήσει στο ασυνείδητό σας κάποια κοχλάζουσα υπερκινητικότητα του νου, που αν δεν είχε ελεγχθεί ή μετατοπιστεί, ίσως να σας είχε κάνει να χάσετε την επαφή με την πραγματικότητα. ¶ρνηση: Είναι πιθανό, να μένετε γατζωμένοι σε βεβαιότητες και να έχετε αυτοπεριοριστεί σε στερεοτυπικές συμπεριφορές (δεν σας αρέσουν οι καινοτομίες και οι αλλαγές). Ίσως είστε ο τύπος του συνεσταλμένου και άτολμου ανθρώπου, που πιέζεται ιδιαίτερα όταν πρέπει να προσαρμοστεί σε νέα δεδομένα. Ο μεγάλος σας φόβος είναι μην τυχόν και χάσετε τον έλεγχο. Είστε ένα κάπως άκαμπτος, συχνά αμυντικός και ίσως συμπλεγματικός άνθρωπος, που ποτέ δεν παρεκκλίνει από τους κώδικες συμπεριφοράς.
4. Διαλέξατε μια σχιζοφρενή – Απωθημένες τάσεις: Η σχιζοφρενική προσωπικότητα χαρακτηρίζεται από έντονη απάθεια, διαστρεβλώσεις της σκέψης και από ασύμβατο ή επίπεδο συναίσθημα. Αν αυτό το απαθές βλέμμα και το ανέκφραστο πρόσωπο σας έκαναν να ανατριχιάσετε, ίσως σε κάποιο πρώιμο στάδιο της παιδικής σας ηλικίας να απωθήσατε ένα συναίσθημα αδιαφορίας απέναντι στους άλλους και απόσυρσης από πράγματα και γεγονότα. ¶ρνηση: Πρέπει μάλλον να είστε πολύ κοινωνικοί. Πιστεύετε στις συναναστροφές και στην επικοινωνία με τους άλλους, απολαμβάνετε την παρέα και βγαίνετε έξω συχνά. Η κοινωνικότητά σας είναι, μάλλον, απατηλή και ίσως κρύβει μια καλά απομονωμένη ύπαρξη, που ζει με το αίσθημα ότι είναι πάντα μόνη. Οι σχέσεις σας μπορεί να σας φαίνονται απρόσωπες και επιφανειακές, σαν να τους λείπει το αληθινό συναίσθημα (έστω και αν –ή μάλλον, ιδιαίτερα– όταν αυξάνετε τις σεξουαλικές συνευρέσεις). Κατά βάθος, ίσως να νιώθετε ότι δεν έχετε ανάγκη τους άλλους και τη συνύπαρξη μαζί τους.
5. Διαλέξατε μια υστερική – Απωθημένες τάσεις: Κάποια από τα γνωρίσματα της προσωπικότητας που αποκαλείται υστερική, είναι τα επιφανειακά και ασταθή συναισθήματα, ο ναρκισσισμός και η επιδειξιομανία. Αν διαλέξατε ως το πρόσωπο που θα σας τρόμαζε περισσότερο απ' όλα αυτήν την παράξενη κυρία, με τα βαριά βλέφαρα, ίσως είναι επειδή έχετε απωθήσει μια ασυγκράτητη επιθυμία να γοητεύσετε, μια ροπή προς το κραυγαλέο και μια δίψα για επιβεβαίωση. ¶ρνηση: Ίσως δίνετε την εντύπωση ενός συγκρατημένου ανθρώπου, με έντονη εσωτερικότητα. Στη πραγματικότητα όμως, ενδέχεται να είστε ένας άνθρωπος που, μολονότι εμφανίζεται ως αθόρυβος και ταπεινός, διακατέχεται από μια ακατανίκητη και υπερβολική επιθυμία να γοητεύει τους άλλους. Φροντίζετε σχολαστικά την εμφάνισή σας και τη συμπεριφορά σας. Κομψοί, κλασικοί, ντυμένοι συνήθως στην πένα, φροντίζετε πάντα να συνδυάζετε την αμφίεσή σας με ένα αξεσουάρ που τραβάει το βλέμμα. Εξιδανίκευση: Μπορεί να έχετε ασχοληθεί με μια σπάνια ειδικότητα.
6. Διαλέξατε μια καταθλιπτική – Απωθημένες τάσεις: Η έλλειψη αυτοεκτίμησης, τα αισθήματα κατωτερότητας και ενοχής είναι τα βασικότερα συμπτώματα της κατάθλιψης. Το γεγονός, ότι αυτό το άκακο ον αποτελεί για εσάς την ενσάρκωση της αποστροφής, ίσως σημαίνει ότι είστε ένας βαθιά θλιμμένος άνθρωπος, που καταφέρνει να έχει αυτά τα συμπτώματα υπό έλεγχο. ¶ρνηση: Πρέπει, μάλλον, να είστε μια εξωστρεφής, άνετη και ανέμελη προσωπικότητα. Μερικές φορές μάλιστα, μπορεί να εμφανίζεστε σαν ένας πραγματικός ανεμοστρόβιλος. Επιδεικνύετε δυναμισμό, αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία κάθε στιγμή. Μερικές φορές βέβαια εκνευρίζεστε ή εκδηλώνετε κρίσεις δυσθυμίας και παράξενης μελαγχολίας (το σύνδρομο του θλιμμένου κλόουν). Μπορεί επίσης να γίνετε καχύποπτοι και πικρόχολοι. Εξιδανίκευση: Είναι πολύ πιθανό, να μεταθέτετε την ψυχική σας δυστυχία, αναλαμβάνοντας το ρόλο του ψυχολόγου των άλλων, ψάχνοντας να βρείτε λύσεις στα προβλήματά τους.
7. Διαλέξατε έναν μανιακό – Απωθημένες τάσεις: Κάποια από τα διαγνωστικά χαρακτηριστικά της μανίας είναι η εξωστρέφεια, η υπερδιέγερση, η υπερεκτίμηση του εαυτού και η αλόγιστη σπατάλη συναισθημάτων και χρημάτων. Αν αυτή η καλοσυνάτη φάτσα σάς προκαλεί αποστροφή, ίσως σημαίνει πως κρύβετε μέσα σας μια έξαψη, που αν δεν ελεγχόταν, θα σας μετέτρεπε σε κάποιο φωτισμένο ή φανατικό μύστη, με τον οποίο θα ήταν αδύνατον να ζήσει κανείς. ¶ρνηση: Είναι πολύ πιθανό, να είστε κάποιος που δεν θέλει να προκαλεί με τη συμπεριφορά του και που απεχθάνεται το θόρυβο, τις ακρότητες και τις υπερβολές. Είστε ένα πρότυπο διακριτικότητας, αυτοσυγκράτησης και μέτρου. Λογικοί και οικονόμοι, έχετε πάντα μια απόλυτα ελεγχόμενη συμπεριφορά: τίποτα δεν χάνετε και τίποτα δεν σας ξεφεύγει. Μερικές φορές όμως, αυτό το μανιακό απωθημένο σας μπορεί να εκδηλώνεται με έναν κοινωνικό τρόπο, όπως με το να έχετε υπερβολικές απαιτήσεις από τους άλλους, εκφράζοντας την ανάγκη να τα ελέγχετε όλα και να τα επαληθεύετε.
8. Διαλέξατε μια προσωπικότητα με διαταραγμένη ταυτότητα – Απωθημένες τάσεις: Αυτού του είδους η προσωπικότητα εκφράζεται με μια επιθυμία του ατόμου να ζει και να γίνεται αποδεκτό ως μέλος του αντίθετου φύλου. Αν αυτός ο νεαρός σας φαίνεται επικίνδυνος και διεφθαρμένος, ίσως στη πρώιμη παιδική σας ηλικία να απωθήσατε κάποιο πρόβλημα ταυτότητας ή, πιο ειδικά, κάποιο πρόβλημα σχετικά με τη ταυτότητα του φύλου σας. ¶ρνηση: Αν λειτούργησε ο αμυντικός μηχανισμός της άρνησης, μπορεί να έχετε μια τάση να επιβεβαιώνετε εμφατικά το βιολογικό σας φύλο. Στη περίπτωση αυτή, οι συμπεριφορές, οι τρόποι και η εμφάνισή σας τονίζουν ότι είστε ένας πραγματικός άντρας ή μια αληθινή γυναίκα. Αν είστε άντρας, μπορεί να είστε πολύ μάτσο, αν είστε γυναίκα μπορεί να είστε υπερβολικά σέξι και να καταβάλλετε μεγάλη προσπάθεια για να σαγηνεύσετε τους άλλους (π.χ. να φλερτάρετε συνέχεια).