Πρόσφατα στο διαδίκτυο κυκλοφόρησε ένα επιχείρημα ότι σε πολλά από τα «στοιχειωμένα» σπίτια έχουν γίνει έρευνες και πως τελικά ο «ένοχος» δεν είναι κάτι το υπερφυσικό αλλά η δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα.
Είναι έτσι τα πράγματα; Μπορεί να είναι σίγουρα η εξήγηση για μια σειρά περιπτώσεων του παρελθόντος, και σύμφωνα με έναν τοξικολόγο, το μονοξείδιο του άνθρακα και άλλες δηλητηριάσεις, θα μπορούσαν να είναι η εξήγηση πίσω από τις ιστορίες φαντασμάτων κατά τη βικτωριανή εποχή.
Μια απίστευτα λεπτομερής αναφορά που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Ophthalmology το 1921 καταγράφει την περίπτωση μιας οικογένειας που μετακόμισε σε ένα σπίτι εννέα χρόνια νωρίτερα και άρχισε να βλέπει φαντάσματα. Ο πατέρας, που του άρεσε να τρώει μόνος του φρούτα στην κουζίνα πριν κοιμηθεί, άρχισε να νιώθει ότι κάποιος τον παρακολουθούσε συνέχεια πίσω του και γύριζε για να δει αν υπήρχε κάποια άλλη παρουσία. Τα παιδιά αρρώστησαν και ήταν υπερβολικά χλωμά, έχασαν το ενδιαφέρον για παιχνίδι, ενώ ο πατέρας είχε παραισθήσεις με μια «παράξενη γυναίκα» ντυμένη στα μαύρα που περπατούσε προς το μέρος του στην τραπεζαρία.
Μια μέρα μετά το θέατρο, ο ίδιος και η σύζυγός του πέρασαν μια παράξενη νύχτα. «Είδα ασαφή και περίεργα όνειρα, τα οποία φαινόταν να διαρκούν για ώρες», είπε η μητέρα στον οφθαλμίατρο χρόνια αργότερα. «Όταν ήρθε το πρωί, ένιωσα πολύ κουρασμένος και άρρωστος για να σηκωθώ. Ο σύζυγός μου μού είπε ότι στη μέση της νύχτας ξύπνησε, νιώθοντας ότι κάποιος τον είχε αρπάξει από το λαιμό και προσπαθούσε να τον στραγγαλίσει».
Ήταν ο αδερφός του πατέρα που έδωσε τη λογική εξήγηση, την οποία επιβεβαίωσε αργότερα και ο οφθαλμίατρος που βρήκε ενδεικτική βλάβη στα μάτια των παιδιών. Δύο μέρες μετά την έναρξη της διαμονής τους, ο φούρνος του σπιτιού χάλασε και μάλλον έγινε η πιο πιθανή πηγή της δηλητηρίασης από μονοξείδιο του άνθρακα, η οποία τους είχε προκαλέσει πονοκεφάλους, κακή υγεία και στοιχειώματα.
Σε μια πολύ πιο πρόσφατη περίπτωση, η συγγραφέας Carrie Poppy άρχισε να νιώθει ότι την ακολουθούσε μια «κακή πνευματική παρουσία». Η Poppy ένιωσε σαν να την παρακολουθούσαν, προτού αναπτύξει ακουστικές παραισθήσεις και μια περίεργη αίσθηση πίεσης στο στήθος της.
«Άκουγα κάτι σαν βουητό, σαν να περνούσε κάτι από δίπλα μου, ίσως ο ήχος του ωκεανού, θα μπορούσες να πεις», είπε στο TED Radio Hour του NPR. «Και τότε ερχόταν αυτή ακριβώς η ανησυχητική αίσθηση ότι κάτι ήταν εκεί». Αντί για φάντασμα, η συγγραφέας ένιωσε ότι στο σπίτι της ήταν ένας δαίμονας.
@Photo by Andy Li on Unsplash
«Κάθε ημέρα γύριζα σπίτι και το συναίσθημα γινόταν όλο και πιο άσχημο. Καθόμουν στο κρεβάτι κάθε βράδυ και έκλαιγα. Και το αίσθημα στο στήθος μου γινόταν όλο και χειρότερο. Ήταν σωματικά επώδυνο». Αφού έψαξε στο διαδίκτυο ήρθε σε επαφή με μερικούς «κυνηγούς φαντασμάτων». Ευτυχώς, γι’ αυτήν ήταν σκεπτικιστές «κυνηγοί φαντασμάτων» και τη ρώτησαν αμέσως αν ήξερε για τη δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα.
«Το έψαξα και τα συμπτώματα της δηλητηρίασης από μονοξείδιο του άνθρακα περιλαμβάνουν πίεση στο στήθος, ακουστικές ψευδαισθήσεις, βουητό και ένα ανεξήγητο αίσθημα τρόμου». Η εταιρεία φυσικού αερίου επιβεβαίωσε μια διαρροή και της είπε ότι, αν δεν είχε ελεγχθεί, θα μπορούσε να είχε πεθάνει σύντομα.
Η δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα φυσικά δεν εξηγεί όλες τις αναφορές για φαντάσματα. Μερικές θα μπορούσαν να εξηγηθούν ως φάρσες, ψευδαισθήσεις κατά τη διάρκεια της υπνικής παράλυσης, κακός ύπνος ή από μερικούς διευθυντές ξενοδοχείων που ήθελαν να αυξήσουν την πελατεία επινοώντας κάποιες ιστοριούλες. Σαν αυτές που βλέπουμε στον Scoopy Doo.
Ωστόσο, ο τοξικολόγος Albert Donnay πιστεύει ότι το μονοξείδιο του άνθρακα μπορεί να προκαλέσει στοιχειωμένες παραισθήσεις και ότι αυτή η θεωρία θα εξηγούσε γιατί οι Βικτωριανοί, με τις λάμπες βενζίνης και τις τοξικές τους ταπετσαρίες, βίωσαν τόσα πολλές περιπτώσεις στοιχειών και γοητεύτηκαν από αυτά. Αυτό εξηγεί επίσης γιατί τα περισσότερα «στοιχειωμένα» σπίτια είναι παλιά, αφού σε αυτά είναι πιο πιθανό να υπάρχουν γερασμένες και ελαττωματικές συσκευές. Και μάλλον, αν σας τύχει να δείτε ποτέ κάτι τέτοιο, κοιτάξτε κάπου αν υπάρχει κάποια διαρροή…