Οι Άμις για όσους δεν τους γνωρίζετε, είναι εκείνοι που εμφανίζονται κάποιες φορές σε αμερικανικές ταινίες και περισσότερο σε ντοκιμαντέρ που σκαλίζουν τις συνήθειες της συντηρητικής κοινότητάς τους, που είναι ντυμένοι σαν ορθόδοξοι Εβραίοι, έχοντας παρόμοια μούσια, ρούχα, καπέλο και τρόπο ζωής.
Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για συντηρητικούς χριστιανούς που ανήκουν στους αναβαπτιστές, ένα θρησκευτικό κίνημα που ξεκίνησε στην Ελβετία ton 16ο αιώνα. Στους αναβαπτιστές εκτός από τους Άμις ανήκουν και οι Μενονίτες και διάφορες άλλες ομάδες με παρόμοια χαρακτηριστικά.
Το κίνημα των αναβαπτιστών ξεκίνησε με μια αλληλοβάπτιση και συγκεκριμένα των Conrad Grebel και George Blaurock, οι οποίοι αρνούνταν τη βάπτιση των παιδιών. Η εκκλησία των Άμις ιδρύθηκε σχεδόν 150 χρόνια μετά, το 1693 με ηγέτη τον Jakob Amman.
Λίγα χρόνια αργότερα, οι Άμις θα μεταναστεύσουν μαζικά στις ΗΠΑ και κυρίως στην Πενσυλβάνια για να ξεφύγουν από τις διώξεις στην Ευρώπη για τις πεποιθήσεις τους. Στην Πενσυλβάνια βρίσκεται η πιο παλιά κοινότητα των Άμις στις ΗΠΑ και η πολυπληθέστερη, αφού μετράει 89 χιλιάδες μέλη, ενώ συνολικά στις ΗΠΑ βρίσκονται 383.000 Άμις. Στο Οχάιο βρίσκεται η δεύτερη μεγαλύτερη κοινότητα με 84 χιλιάδες, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ιντιάνα με 63 χιλιάδες. Οι υπόλοιπες πολιτείες όπου κατοικούν δεν ξεπερνούν σε καμία περίπτωση τις 23 χιλιάδες.
Το 1920 η κοινότητα μετρούσε μόλις 5.000 μέλη, και σε περίπου 100 χρόνια σχεδόν ογδονταπλασιάστηκε. Και αυτό γιατί όλοι οι αναβαπτιστές κάνουν πολλά παιδιά.
Οι Άμις υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να βαπτίζονται στην εφηβική τους ηλικία και όχι όταν είναι βρέφη. Όταν φτάσουν σε αυτή, ο ίδιος ο έφηβος ή η έφηβη αποφασίζουν αν θα βαπτιστούν ή όχι. Αν το κάνουν, θα ακολουθήσουν έναν εξαιρετικά συντηρητικό τρόπο ζωής με βαθιά πίστη στον θεό.
Οι Άμις ζουν απλά στην καθημερινότητα τους, σε όλους τους τομείς, μια ζωή με ταπεινοφροσύνη, σεβασμό και αγάπη για τον θεό. Δεν χρησιμοποιούν τεχνολογικά μέσα και προτιμούν να εκτελούν χειροκίνητα τις εργασίες τους, αποφεύγοντας όσο μπορούν τη χρήση οποιωνδήποτε μηχανών, όπως οι οικιακές ηλεκτρικές συσκευές. Αποφεύγουν τις περισσότερες φορές τα αυτοκίνητα και μετακινούνται με άμαξες τις οποίες σέρνουν άλογα. Πηγαίνουν μόνο οκτώ τάξεις στο σχολείο, είναι αντιρρησίες συνείδησης με τα όπλα και φυσικά ειρηνιστές. Επίσης, δεν μπορούν να κατέχουν πολιτικά αξιώματα.
Photo by Brad Weaver on Unsplash
Οι παντρεμένοι άντρες έχουν μούσι αλλά όχι μουστάκι, ενώ οι παντρεμένες γυναίκες αποφεύγουν να κουρέψουν το μαλλί τους. Παραδοσιακά το ζευγάρι κοιμάται σε διπλό κρεβάτι, που όμως στη μέση έχει χώρισμα και ξεχωριστό κάλυμμα. Και αυτό γιατί οι σeξουαλικές συνευρέσεις δεν μπορούν να γίνονται όποτε το θέλουν, αλλά παρά μόνο για να επέλθει γονιμοποίηση. Οι μεγάλες οικογένειες είναι ευλογία από τον θεό άλλωστε για την κοινότητα.
Ο γάμος πρέπει να γίνεται μόνο ανάμεσα σε πιστούς της ίδιας θρησκείας, δηλαδή των Άμις. Αυτό είναι που βασανίζει για δεκαετίες την κοινότητα, αφού η ενδογαμία που επικρατεί οδηγεί σε υψηλή παιδική θνησιμότητα και γενετικές ανωμαλίες. Αν κάποιος τελέσει γάμο με άτομο άλλης πίστης, η κοινότητα τον αφορίζει αμέσως.
Έξω από την κοινότητα μιλούν αγγλικά, αλλά μέσα στην κοινότητα μιλούν μια διάλεκτο των γερμανικών (πρωσικά και ολλανδικά μαζί), γνωστά και ως γερμανικά της Πενσυλβάνια. Υπάρχουν συνολικά 40 διαφορετικές υποομάδες στους Άμις, με κάθε κοινότητα να έχει τον δικό της κώδικα άγραφων κανόνων, για το ντύσιμο, το σπίτι και την τεχνολογία. Για παράδειγμα, σχεδόν όλες εκτός από ελάχιστες δεν χρησιμοποιούν τρακτέρ για να οργώσουν το χωράφι. Υπάρχουν και λίγες, όπως η κοινότητα των σχεδόν 3.000 κατοίκων στην Καλόνα της Άιοβα, που χρησιμοποιούν και τρακτέρ και ψυγείο και καζανάκι και αλυσοπρίονα και ηλεκτρικές σκούπες και λάμπες κηροζίνης. Η κοινότητα Swartzentruber δεν χρησιμοποιεί τίποτα από αυτά.
Οι βασικές τους πεποιθήσεις είναι κοινές. Τηλεόραση και ίντερνετ, ούτε για αστείο. Πρόκειται άλλωστε για μια κοινότητα με αξιοσημείωτα και ταυτόχρονα απαρχαιωμένα χαρακτηριστικά και πεποιθήσεις, που παρόλ’ αυτά έχει καταφέρει να επιβιώσει σε δυσμενείς συνθήκες και να πολλαπλασιαστεί αριθμητικά.