Όταν μια έκλειψη Ηλίου πλησιάζει μια «εκλειψομανία» κυριεύει τον κόσμο. Μπορούμε όμως τελικά να ρίξουμε μια ματιά με γυμνό μάτι σε αυτό το σπάνιο φαινόμενο;
Η NASA για παράδειγμα δεν το συμβουλεύει. Η αλήθεια είναι ότι μια γρήγορη ματιά σε μια ηλιακή έκλειψη δεν θα σας αφήσει τυφλούς. Αλλά δεν κάνεις καλό στα μάτια σου. Όπως εξηγεί η NASA, ακόμη και όταν το 99% της επιφάνειας του ήλιου είναι καλυμμένο, το 1% που φεύγει κρυφά γύρω από τις άκρες είναι αρκετό για να βλάψει τα κύτταρα των ραβδίων και των κώνων στον αμφιβληστροειδή σας. Καθώς αυτό το φως και η ακτινοβολία πλημμυρίζουν το μάτι, ο αμφιβληστροειδής παγιδεύεται σε ένα είδος «ηλιακής μαγειρικής» που καίει τον ιστό του. Και επειδή οι αμφιβληστροειδείς σας δεν έχουν υποδοχείς πόνου, τα μάτια σας δεν έχουν τρόπο να σας προειδοποιήσουν να σταματήσετε.
Τα καλά νέα για τους λάτρεις της αστρονομίας είναι ότι υπάρχουν τρόποι για να δουν με ασφάλεια μια ηλιακή έκλειψη. Ένα ζευγάρι γυαλιά έκλειψης θα μπλοκάρει τις ακτίνες που «τηγανίζουν» τον αμφιβληστροειδή, όμως τα γυαλιά ηλίου ή οποιοδήποτε άλλο είδος φακών δεν μπορούν. Η Αμερικανική Αστρονομική Εταιρεία προτείνει επίσης να παρακολουθήσετε την έκλειψη έμμεσα, μέσω ενός προβολέα με τρύπα ή μέσω τηλεσκοπίου εξοπλισμένου με ειδικά ηλιακά φίλτρα.
Ενώ γενικά είναι ασφαλές να ρίξετε μια γρήγορη, αφιλτράριστη ματιά στη σύντομη ολική έκλειψη ηλίου, το οποία κανονικά πρέπει να κάνετε τη στιγμή την ολικής φάσης, γιατί κάνοντάς το κατά τη διάρκεια των μερικών φάσεων, όταν δηλαδή το φεγγάρι δεν καλύπτει πλήρως τον ήλιο, θα ήταν ένα ρίσκο που δεν θέλετε να πάρετε.