Πλάτωνας: Πώς πέρασε το τελευταίο βράδυ της ζωής του ο μεγαλύτερος φιλόσοφος της ιστορίας
Φιλόξενος, αλλά και επικριτικός μέχρι τέλους ήταν ο μεγάλος φιλόσοφος Πλάτωνας τις τελευταίες ώρες της ζωής του, όπως αποκαλύπτουν αποκρυπτογραφημένα αποσπάσματα από έναν πάπυρο που ήρθαν πρόσφατα στο φως
Δημοσίευση 30/4/2024 | 12:44
Αποκρυπτογραφημένα αποσπάσματα από έναν πάπυρο που εντοπίστηκαν πριν από λίγο καιρό αποκαλύπτουν πως πέρασε τις τελευταίες ώρες της ζωής του ο Πλάτωνας, ένας από τους πιο σημαντικούς φιλοσόφους της ιστορίας, γνωστός για τις θεωρίες του για την πολιτική, την ποίηση, τη γνώση και την ηθική.
Ο Πλάτωνας μαζί με τον Αριστοτέλη θεωρούνται μακράν από τους μεγαλύτερους διανοητές στην ανθρώπινη Ιστορία. Τα αποσπάσματα που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας και προέρχονται από έναν κύλινδρο παπύρου ο οποίος θάφτηκε κάτω από στρώματα ηφαιστειακής τέφρας μετά την έκρηξη του Βεζούβιου ρίχνουν φως στο τέλος της ζωής του.
Σε μια πρωτοποριακή ανακάλυψη, ο πάπυρος, μεταξύ άλλων περιέγραφε τις τελευταίες ώρες του Πλάτωνα, σε μια άγνωστη αφήγηση εώς τώρα. Ο Έλληνας φιλόσοφος φαίνεται πως πέρασε το τελευταίο βράδυ του απολαμβάνοντας τους ήχους φλάουτου από μια «σκλάβα» από τη Θράκη.
Ο φιλόσοφος, που έπασχε από πυρετό, άκουγε μουσική και καλωσόριζε τους επισκέπτες του πριν πεθάνει σε ηλικία 80 ή 81 ετών περίπου το 348 π.Χ. Παρά το γεγονός ότι βρισκόταν στη δύση της ζωής τους, διατηρούσε αρκετά τη διαύγειά του ώστε να κάνει παρατηρήσεις στη «σκλάβα» πως η μουσική της είναι εκτός ρυθμού.
Ο κύλινδρος, γνωστός ως Ιστορία της Ακαδημίας και γράφτηκε από τον Φιλόδημο, έναν φιλόσοφο και ποιητή που έζησε τον 1ο αιώνα π.Χ., ήταν δυσανάγνωστος από την ανακάλυψή του σε μια μεγάλη βίλα στο Herculaneum στην Ιταλία, το 1750. Είχε θαφτεί κάτω από μέτρα στάχτης στο σπίτι, που πιστεύεται ότι ανήκε στον πεθερό του Ιουλίου Καίσαρα, μετά την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. αναφέρουν οι Times.
Η συγκεκριμένη βίλα, που διέθετε εντυπωσιακή βιβλιοθήκη, «εξαφανίστηκε» στη γη κατά την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ., η οποία κατέστρεψε το Ερκουλάνεουμ και την Πομπηία. Βρέθηκε τυχαία το 1750 και από το 1752 έως το 1754, μέσα από την ανασκαφική διαδικασία, ήρθαν στο φως πολυάριθμοι κύλινδροι παπύρου. Η προσπάθεια αποκρυπτογράφησής τους συνεχίζεται με σύγχρονες μεθόδους ψηφιακής τεχνολογίας.
Τώρα ο καθηγητής Γκρατσιάνο Ρανόκια του Πανεπιστημίου της Πίζας και οι συνεργάτες του έχουν χρησιμοποιήσει τεχνικές, συμπεριλαμβανομένης της υπερφασματικής απεικόνισης βραχέων κυμάτων υπέρυθρης ακτινοβολίας, η οποία εντοπίζει παραλλαγές στον τρόπο με τον οποίο το φως αναπηδά από το μαύρο μελάνι στον πάπυρο, για να αποκρυπτογραφήσει το έγγραφο.
Ο καθηγητής Ρανόκια περιέγραψε τον κύλινδρο ως «την παλαιότερη ιστορία της ελληνικής φιλοσοφίας που έχουμε στην κατοχή μας» και είπε οτι καλωσορίζοντας τον επισκέπτη του, που στα γραπτά αναφέρεται ως «Χαλδαίος φιλοξενούμενος», έδειξε ότι ο μεγάλος φιλόσοφος «άσκησε τα καθήκοντά του», προσθέτοντας ότι «η φιλοξενία ήταν ιερή για τους Έλληνες». Ο κύλινδρος βοήθησε επίσης να επιβεβαιωθεί ότι ο Πλάτωνας θάφτηκε στην Ακαδημία Αθηνών, την οποία ίδρυσε, αλλά προσθέτει τη λεπτομέρεια ότι ο χώρος ανάπαυσης του αρχαίου στοχαστή ήταν σε έναν καθορισμένο κήπο εντός του πανεπιστημίου.
Υποδηλώνει επίσης ότι ο Πλάτωνας πουλήθηκε σε σκλάβο το 404 π.Χ. ή το 399 π.Χ., προτού η δημοτικότητά του εκτιναχθεί, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τη δημοφιλή θεωρία ότι πουλήθηκε το 387 π.Χ. από τον ηγεμόνα των Συρακουσών, Διονύσιο, για να περιορίσει την επιρροή που άσκησε στον λαό του τύραννου ηγεμόνα
Ο καθηγητής Ρανόκια πρόσθεσε: «Χάρη στις πιο προηγμένες διαγνωστικές τεχνικές απεικόνισης, είμαστε επιτέλους σε θέση να διαβάσουμε και να αποκρυπτογραφήσουμε νέες ενότητες κειμένων που προηγουμένως φαινόταν απρόσιτες. «Για πρώτη φορά, μπορέσαμε να διαβάσουμε ακολουθίες κρυμμένων γραμμάτων από τους παπύρους που ήταν διπλωμένα σε πολλαπλά στρώματα, κολλημένα μεταξύ τους ανά τους αιώνες, μέσω μιας διαδικασίας ξετυλίγματος χρησιμοποιώντας μια τεχνική που διέσπασε ολόκληρα θραύσματα κειμένου».
Ο καθηγητής είπε ότι ο πλήρης αντίκτυπος της εργασίας θα γίνει σαφής μόνο στα επόμενα χρόνια.