Η 6η Ιουνίου 2024 θα είναι η 80η επέτειος της D-Day, δηλαδή της απόβασης των συμμαχικών δυνάμεων στην Νορμανδία, που σήμανε ουσιαστικά και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το 1994, 50 χρόνια μετά την D-Day, ο μετεωρολόγος Lawrence Hogben περιέγραψε πώς αυτός και οι συνάδελφοί του προσπάθησαν να προβλέψουν τον καιρό για να καθορίσουν την ημερομηνία της επίθεσης. Ήταν 28 ετών τότε. Αφού έλαβε τον Σταυρό Διακεκριμένων Υπηρεσιών για την θητεία του στο Βασιλικό Ναυτικό, έγινε μέλος μιας μετεωρολογικής επιτροπής για την παροχή συμβουλών στον Ανώτατο Συμμαχικό Διοικητή Dwight Eisenhower.

Τρεις ομάδες, δύο ανδρών η καθεμία, εργάστηκαν για το πρόβλημα: ο Hogben και ο Geoffrey Wolfe από το Βασιλικό Ναυτικό, ένα ζευγάρι που επιλέχθηκε από τον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών και ένας από το Met Office. Ο Πλοίαρχος James Stagg της Βασιλικής Αεροπορίας ήταν υπεύθυνος για τη διαμεσολάβηση μεταξύ των τριών ομάδων και την αναφορά των αποφάσεών τους στον Eisenhower.

Ο Hogben θυμήθηκε τις συγκεκριμένες μετεωρολογικές συνθήκες που απαιτούσε ο στρατός για την προσγείωση. Η ανάλυσή τους για τα καιρικά μοτίβα για τον μήνα Ιούνιο «άφησε μόνο τέσσερις πιθανές ημέρες: 5, 6, 19 ή 20 Ιουνίου. Εξετάσαμε τις πιθανότητες για τον καιρό σε οποιαδήποτε από αυτές τις τέσσερις ημερομηνίες σύμφωνα με τις απαιτήσεις ως 13 προς ένα κατά», θυμήθηκε. «Έτσι, μετεωρολογικά, η D-Day θα ήταν ένα στοίχημα ενάντια στις πιθανότητες».

Έπρεπε όμως να γίνουν προβλέψεις. Οι προβλέψεις δύο ημέρες πριν αποδείχθηκαν πιο αξιόπιστες από αυτές που έγιναν πέντε ημέρες πριν, έτσι τα εκατοντάδες πλοία και οι δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες έπρεπε να είναι έτοιμα να ξεκινήσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Καθώς πλησίαζε το πρώτο παράθυρο, η μετεωρολογική ομάδα των ΗΠΑ επιβεβαίωσε την ευνοϊκή πρόγνωση. «Αλλά», έγραψε ο Hogben, «το προσεκτικό Μετεωρολογικό Γραφείο ήταν υπέρ του «άκυρου». Το ίδιο και το Βασιλικό Ναυτικό».

Τα ξημερώματα της Κυριακής προς Δευτέρα 5 Ιουνίου, ο Eisenhower και οι μετεωρολόγοι παρακολούθησαν τον καιρό.

«Σε μια σύσκεψη στις 4 το πρωί, αντιμέτωπος με μια ομόφωνη πρόβλεψη για ισχυρούς ανέμους, χαμηλά σύννεφα και θαλασσοταραχή για τη Δευτέρα, ο «Ike» ανέβαλε την επιχείρηση για 24 ώρες, μόνο δύο ώρες πριν από την αναχώρηση του κύριου σώματος». συνέχισε ο Hogben. «Η απόφαση ήταν μια συναισθηματική εξάντληση για όλους τους συμμετέχοντες, στρατιωτικούς και μετεωρολόγους, και η όλη διαδικασία που τάραζε τα νεύρα όλων, έπρεπε τώρα να συνεχιστεί για άλλη μια μέρα».

Η αναβολή αποδείχθηκε πως ήταν μια ευτυχής συγκυρία. Μια καταιγίδα σάρωσε τα πάντα, και κανείς δεν ήξερε αν ο καιρός θα ξεκαθαρίσει εγκαίρως για μια επίθεση στις 6 Ιουνίου. Αυτή ήταν η τελευταία επιλογή αφού μετά θα υπήρχε αναβολή για αρκετές εβδομάδες και έπρεπε να ληφθεί μια απόφαση. Η στρατιωτική ομάδα των ΗΠΑ ψήφισε ναι για επίθεση και το Met Office όχι. Αυτή τη φορά, οι μετεωρολόγοι Hogben και Wolfe έδωσαν το έναυσμα για επίθεση, θέτοντας τα θεμέλια για την D-Day στις 6 Ιουνίου.

Ξέρουμε τώρα πώς κατέληξε αυτή η κρίσιμη επιλογή. «Το στοίχημα ότι ο καιρός θα ήταν κατάλληλος και προβλέψιμος είχε κερδηθεί», έγραψε ο Hogben.

Πόσο μικρό ήταν το περιθώριο λάθους για μια από τις πιο σημαντικές στρατιωτικές ενέργειες στην ιστορία; Αν δεν είχαν δώσει το οκ για την 6η Ιουνίου, η επόμενη επιλογή για την απόβαση στη Νορμανδία ήταν στις 19 Ιουνίου. Και οι τρεις ομάδες προέβλεψαν ότι θα είχε καλό καιρό εκείνη την ημέρα, ωστόσο μια τεράστια καταιγίδα έπληξε την περιοχή στις 17 Ιουνίου, κάτι που τελικά δεν θα επέτρεπε την απόβαση εκείνη την ημέρα. Ευτυχώς που έγινε νωρίτερα.

Γράφοντας το 1994, ο Hogben σκέφτηκε πόσο είχε βελτιωθεί η μετεωρολογική τεχνολογία.

«Για πιο μικρές χρονικές αποστάσεις, η ακρίβεια των σημερινών προβλέψεων είναι πιο εντυπωσιακή», είπε. «Το 1944 είχαμε την πιο σημαντική πρόγνωση καιρού στην ιστορία. Αλλά οδηγήσαμε τον στρατό των συμμάχων μακριά από μια πιθανή καταστροφή στη θάλασσα και βοηθήσαμε να καταστεί εφικτή η τελική νίκη».