Σήμερα έμαθα: Τι σημαίνουν οι Ολυμπιακοί Κύκλοι και ποια η ιστορία τους;
Η σύλληψη και η χρήση τους
Από το NEWSROOM Δημοσίευση 29/7/2024 | 00:28
Το 1894, ο Pierre de Frédy, Baron de Coubertin, ένας Γάλλος αριστοκράτης που είχε προσπαθήσει στο παρελθόν να ενσωματώσει περισσότερη φυσική αγωγή στα σχολεία, συγκάλεσε ένα συνέδριο στο Παρίσι με στόχο την αναβίωση των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων.
Ήταν μια ιδέα που εισήγαγε ο Coubertin για πρώτη φορά σε μια συνάντηση το 1889. Αυτή τη φορά, το συνέδριο συμφώνησε στις προτάσεις για σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες και η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή συστάθηκε σύντομα και ανέλαβε το έργο του σχεδιασμού των Αγώνων της Αθήνας του 1896.
Μετά τους Αγώνες της Στοκχόλμης του 1912, τους πρώτους Αγώνες με αθλητές και από τις πέντε ηπείρους, ένα σχέδιο πέντε αλληλένδετων δαχτυλιδιών, σχεδιασμένων και χρωματισμένων στο χέρι, εμφανίστηκε στην κορυφή μιας επιστολής που έστειλε ο Coubertin σε έναν συνάδελφο του. Ο Coubertin χρησιμοποίησε το σχέδιο του δαχτυλιδιού του ως έμβλημα του εορτασμού της 20ης επετείου της ΔΟΕ το 1914. Ένα χρόνο αργότερα, έγινε το επίσημο Ολυμπιακό σύμβολο.
Οι Ολυμπιακοί Κύκλοι επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν σε σημαίες και σήματα στους Αγώνες του 1916, αλλά αυτοί οι αγώνες ακυρώθηκαν λόγω του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Κύκλοι έκαναν το καθυστερημένο ντεμπούτο τους, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920 στην Αμβέρσα του Βελγίου.
Ο Coubertin εξήγησε τη θεωρία πίσω από το σχέδιό του το 1931:
«Ένα λευκό φόντο, με πέντε πλεγμένους δακτυλίους στο κέντρο: μπλε, κίτρινο, μαύρο, πράσινο και κόκκινο… είναι συμβολικό. Αντιπροσωπεύει τις πέντε κατοικημένες ηπείρους του κόσμου, τις οποίες ενώνει ο Ολυμπισμός, ενώ τα έξι χρώματα είναι αυτά που εμφανίζονται σε όλες τις εθνικές σημαίες του κόσμου αυτή τη στιγμή».
Ο Coubertin χρησιμοποίησε μια χαλαρή ερμηνεία της «ηπείρου» που περιλάμβανε την Αφρική, την Αμερική, την Ασία, την Ευρώπη και την Ωκεανία. Ποτέ δεν είπε ούτε έγραψε ότι οποιοδήποτε συγκεκριμένο δαχτυλίδι αντιπροσωπεύει μια συγκεκριμένη ήπειρο.
Επειδή τα δαχτυλίδια σχεδιάστηκαν αρχικά ως λογότυπο για την 20ή επέτειο της ΔΟΕ και αργότερα έγιναν σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων, είναι επίσης πιθανό, σύμφωνα με τον ιστορικό Ντέιβιντ Γιανγκ, ότι ο Coubertin αρχικά πίστευε ότι τα δαχτυλίδια ήταν σύμβολα των πέντε Ολυμπιακών Αγώνων που είχαν ήδη διοργανωθεί με επιτυχία.
Ο δημοφιλής μύθος υποδηλώνει ότι οι κύκλοι ήταν εμπνευσμένοι από ένα παρόμοιο, αρχαίο σχέδιο που βρέθηκε σε μια πέτρα στους Δελφούς της Ελλάδας. Η «αρχαία» πέτρα, ωστόσο, ήταν απλώς ένα σύγχρονο μέρος ενός σκηνικού.
Για τους Θερινούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο, ο Carl Diem, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής, θέλησε να μεταφέρει την Ολυμπιακή Φλόγα από το σημείο ανάφλεξής της στην Ολυμπία έως το Ολυμπιακό στάδιο του Βερολίνου. Ο Diem, όπως φαίνεται, είχε ταλέντο στα θεατρικά δρώμενα και συμπεριέλαβε στη διαδρομή μια στάση στο αρχαίο στάδιο των Δελφών για μια τελετή λαμπαδηδρόμων της αρχαίας Ελλάδας, με έναν ψεύτικο πέτρινο βωμό ύψους 3 ποδιών με το μοντέρνο σχέδιο λαξευμένο στις δυο πλευρές του.
Μετά την τελετή, οι λαμπαδηδρόμοι συνέχισαν το δρόμο τους, αλλά κανείς δεν έβγαλε ποτέ την πέτρα από το γήπεδο. Δύο δεκαετίες αργότερα, Βρετανοί ερευνητές που επισκέφθηκαν τους Δελφούς παρατήρησαν το σχέδιο του δαχτυλιδιού στην πέτρα. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η πέτρα ήταν ένας αρχαίος βωμός και νόμιζαν ότι το σχέδιο των κύκλων είχε χρησιμοποιηθεί στην αρχαία Ελλάδα και τώρα αποτελούσε «ένα σύνδεσμο μεταξύ αρχαίων και σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων».
Η πραγματική ιστορία πίσω από τον βωμό αποκαλύφθηκε αργότερα και το «Carl Diem's Stone» μετακινήθηκε από το στάδιο και τοποθετήθηκε κοντά στην είσοδο του ιστορικού χώρου κοντά στο εκδοτήριο εισιτηρίων.
Η έμπνευση για το σχέδιο του Coubertin φαίνεται να είναι λίγο πιο μοντέρνα. Τέσσερα χρόνια πριν συγκαλέσει το Ολυμπιακό του συνέδριο, είχε γίνει πρόεδρος της Union des Sociétés Françaises de Sports Athlétiques (USFSA). Η ένωση δημιουργήθηκε από τη συγχώνευση δύο μικρότερων αθλητικών σωμάτων και για να το συμβολίσει αυτό, δημιουργήθηκε ένα λογότυπο δύο αλληλοσυνδεόμενων κρίκων, ένας κόκκινος και ένας μπλε, σε λευκό φόντο, και εμφανίστηκε στις στολές των αθλητών της USFSA.
«Φαίνεται να είναι αρκετά προφανές», λέει ο ιστορικός Robert Barney σε ένα άρθρο της Olympic Revue το 1992, «ότι η σχέση του Coubertin με την USFSA τον οδήγησε να σκεφτεί τους αλληλένδετους δακτυλίους ή κύκλους όταν στράφηκε προς τη σύλληψη ενός λογότυπου… ένα λογότυπο με κύκλους που θα συμβόλιζε την επιτυχία του Ολυμπιακού του Κινήματος μέχρι εκείνη τη στιγμή... Οι κύκλοι, σε τελική ανάλυση, υποδηλώνουν την ολότητα, την αλληλεπίδρασή τους, τη συνέχεια».
Η ΔΟΕ παίρνει πολύ σοβαρά το σύμβολο της, το οποίο υπόκειται σε πολύ αυστηρούς κανόνες χρήσης. Για παράδειγμα, η περιοχή που καλύπτεται από τους δακτυλίους που περιέχονται σε ένα ολυμπιακό έμβλημα δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα τρίτο της συνολικής επιφάνειας του και οι δακτύλιοι πρέπει να παρουσιάζονται ολόκληροι. Οι κύκλοι μπορούν να αναπαραχθούν σε μονόχρωμη έκδοση και συγκεκριμένα σε μπλε, κίτρινο, μαύρο, πράσινο, κόκκινο, λευκό, γκρι, χρυσό, ασημί ή μπρούτζο, αλλά για αναπαραγωγή σε σκούρο φόντο, τα δαχτυλίδια μπορούν να απεικονιστούν σε κίτρινο, λευκό , γκρι, χρυσό, ασημί ή μπρούτζινο, και μόνο.