Ήταν μεσάνυχτα της 14ης Απριλίου 1912 και το πολυτελές υπερωκεάνιο του Τιτανικού είχε μόλις χτυπήσει σε ένα παγόβουνο. Σύντομα, οι καμαρότοι άρχισαν να λένε στους επιβάτες να κατευθυνθούν προς τις σωσίβιες λέμβους.
Ο Laroche, ο οποίος είχε χαλαρώσει στο σαλόνι του πλοίου για να καπνίσει, έτρεξε προς την καμπίνα του. Εκεί, η σύζυγός του Ζιλιέτ και οι κόρες του Σιμόν και Λουίζ ήταν ταραγμένες. Μιλούσαν γαλλικά και δεν είχαν τρόπο να συνειδητοποιήσουν τι συνέβαινε μέχρι που ο Laroche τους εξήγησε.
Γρήγορα, ο Laroche έβαλε τα τιμαλφή της οικογένειας στο παλτό του και μετά το πέρασε στους ώμους της Ζιλιέτ, γνωρίζοντας ότι η σύζυγός του και τα παιδιά τους ήταν πιο πιθανό να τοποθετηθούν στις βάρκες και ότι ίσως μπορούσε να χρειαστεί τα χρήματα από τα κοσμήματά τους.
Η οικογένειά του μπήκε σε μια βάρκα, με τον Laroche να επιμένει γενναία ότι θα τους έβλεπε όλους ξανά σύντομα. Η Ζιλιέτ μπορεί να ένιωθε ότι αυτό ήταν απίθανο και πράγματι, ήταν. Καθώς οι επιζώντες κοιτούσαν, ο Τιτανικός RMS άρχισε να χωρίζεται στη μέση και όταν κατέβηκε στο νερό, πήρε μαζί του περισσότερα από 1500 άτομα. Αλλά ενώ οι ιστορίες που θα προέκυπταν από αυτή την καταστροφή καταγράφηκαν λεπτομερώς, αυτή του Laroche δεν καταγράφηκε. Ως ο μόνος επιβεβαιωμένος μαύρος άνδρας του διαβόητου πλοίου, η ιστορία του θα έμεινε σε μεγάλο βαθμό ξεχασμένη για τα επόμενα 80 χρόνια.
@wikipedia.org
Ο Joseph Laroche γεννήθηκε στο Cap-Haïtien, μια πόλη-λιμάνι στην Αϊτή, στις 26 Μαΐου του 1886. Η χώρα της Καραϊβικής είχε προηγουμένως αντισταθεί στις προσπάθειες του Ναπολέοντα Βοναπάρτη να αναλάβει την κυριαρχία της, αν και αργότερα θα χαρακτηριζόταν από πολιτική και οικονομική αναταραχή που είχε ως αποτέλεσμα σε μια αμφιλεγόμενη κατοχή των Ηνωμένων Πολιτειών από το 1915 έως το 1934.
Η οικογένεια του Laroche ήταν από τις πιο προνομιούχες στην Αϊτή. Ο θείος του, Cincinnatus Leconte, έγινε πρόεδρος το 1911. Οι γονείς του Laroche είχαν τα οικονομικά μέσα να τον στείλουν στο Beauvais της Γαλλίας το 1901 για να σπουδάσει μηχανικός. Ενώ ήταν εκεί, ο Laroche γνωρίστηκε με την οικογένεια Lafargue, συμπεριλαμβανομένης της Ζιλιέτ. Μετά από επιμονή του πατέρα της, ο Laroche ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του πριν παντρευτούν το 1908. Σύντομα, γεννήθηκαν δύο κορίτσια: η Σιμόν το 1909 και η Λουίζ το 1910.
Παρά την εκπαίδευσή του και τις πολυγλωσσικές του ικανότητες, μιλούσε αγγλικά, γαλλικά και κρεολί, ο Laroche βρέθηκε σύντομα αντιμέτωπος με μια άσχημη πραγματικότητα. Ο ρατσισμός στη Γαλλία ήταν ενδημικός και υπήρχαν λίγες πολύτιμες ευκαιρίες εργασίας. Όσες λίγες υπήρχαν δεν θα πλήρωναν τον Laroche όσο άξιζαν πραγματικά οι γνώσεις του στη μηχανική. Το γεγονός ότι η νεαρή Λουίζ είχε γεννηθεί πρόωρα, έκανε τα πράγματα χειρότερα. H φροντίδα που απαιτούσε σήμαινε ότι o Laroche είχε ένα σωρό ιατρικούς λογαριασμούς στο κεφάλι του.
Δύο γεγονότα καθόρισαν το μέλλον του Laroche. Το πρώτο ήρθε όταν ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Αϊτής, Leconde και θείος του, του διασφάλισε ότι την επιστροφή στην Αϊτή. Το δεύτερο, ήταν ότι η Ζιλιέτ έμεινε έγκυος στο τρίτο τους παιδί. Αποφασίστηκε ότι η οικογένεια έπρεπε να κάνει το ταξίδι της στην Αϊτή προτού η εγκυμοσύνη το καταστήσει πολύ δύσκολο ή επικίνδυνο.
Η μητέρα του Laroche προσφέρθηκε να πληρώσει τη διαδρομή του γιου της για την Αϊτή μέσω ενός νέου πλοίου, του La France, το οποίο επρόκειτο να αναχωρήσει στις 20 Απριλίου. Αλλά ο Laroche πρόσεξε μια ανησυχητική λεπτομέρεια: Το La France δεν επέτρεπε τα παιδιά στην τραπεζαρία για να φάνε με τους γονείς τους. Ο Laroche, που ήθελε τα παιδιά του να είναι υπό την επίβλεψη του, επέλεξε να ανταλλάξει τα εισιτήρια πρώτης θέσης του με το La France με εισιτήρια δεύτερης θέσης σε ένα νέο πλοίο που δεν είχε τέτοιες απαγορεύσεις.
Το πλοίο αυτό ήταν ο Τιτανικός. Ο Τιτανικός ήταν προγραμματισμένο να αναχωρήσει από το Cherbourg της Γαλλίας το βράδυ της 10ης Απριλίου του 1912. Θα χρειαζόταν πέντε ημέρες για να φτάσει στη Νέα Υόρκη, όπου ο Laroche και η οικογένειά του θα επιβιβάζονταν σε ένα διαφορετικό σκάφος με προορισμό την Αϊτή.
Παρά τη δεύτερη θέση που παρείχαν τα εισιτήρια, ο Τιτανικός ήταν τόσο καλά εξοπλισμένος που οι Laroche ήταν εξαιρετικά άνετοι. Μια ευρύχωρη σουίτα για ιδιωτικότητα και άφθονο χώρο για ύπνο, με πολλές κουκέτες και πτυσσόμενο καναπέ. Η τραπεζαρία ήταν ανοιχτή τόσο για επιβάτες πρώτης όσο και δεύτερης θέσης. Μια γαλλική οικογένεια που συνάντησαν στο τρένο για το Cherbourg προσέφερε μια καλή παρέα.
@wikipedia.org
Το αν οι Laroche βίωσαν κραυγαλέο ρατσισμό στο πλοίο είναι δύσκολο να το ξέρουμε. Ο Laroche δεν έγραψε κάτι για τις αλληλεπιδράσεις του με άλλους ενώ ταξίδευε. Είναι γνωστό ότι ορισμένα μέλη του πληρώματος ήταν ανοιχτά εχθρικά προς τους επιβάτες με πιο σκούρο χρώμα, γεγονός που ώθησε αργότερα τον ιδιοκτήτη της Titanic White Star Line να ζητήσει δημόσια συγγνώμη.
Όσα λίγα γνωρίζουμε για την κοινωνική τους εμπειρία προέρχονται από τη Ζιλιέτ, η οποία έγραψε στον πατέρα της από το πλοίο. Η Ζιλιέτ ήταν ανοιχτόχρωμη και παρόλο που οι ιστορικοί δεν συμφωνούν για την φυλή της, πιθανότατα θεωρούνταν λευκή. Το γράμμα, το οποίο ελήφθη κατά τη διάρκεια μιας στάσης στο Κουίνσταουν της Ιρλανδίας, στις 11 Απριλίου, ανέφερε ότι «οι άνθρωποι στο πλοίο ήταν πολύ καλοί» και ότι κάποιοι είχαν δώσει στα παιδιά σοκολάτες.
Την Κυριακή, 14 Απριλίου, η οικογένεια παρακολούθησε τις εκκλησιαστικές λειτουργίες και αργότερα έφαγε το τελευταίο της γεύμα μαζί. Εκείνο το βράδυ, η Ζιλιέτ και τα κορίτσια αποσύρθηκαν στη σουίτα τους, ενώ ο Laroche κατευθύνθηκε προς το σαλόνι καπνιστών. Εκεί ήταν που ο Laroche άρχισε να ακούει νέα για μια καταστροφή, ότι το πλοίο είχε συγκρουσθεί με ένα παγόβουνο και οι επιβάτες έπρεπε να αναλάβουν δράση.
Ο Laroche έτρεξε πίσω στη Ζιλιέτ και τα παιδιά, όπου εξήγησε στα γαλλικά τι είχαν αποκαλύψει οι ανακοινώσεις στα αγγλικά. Μαζί, οι τέσσερις κατευθύνθηκαν προς τις σωσίβιες λέμβους. Ήταν γύρω στη 1 π.μ.
Ο Laroche βοήθησε τη γυναίκα του και τις κόρες του να ανέβουν στη βάρκα. Το πλοίο δεν είχε φέρει αρκετές λέμβους διάσωσης για όλους τους επιβάτες. Με μόλις 20 από αυτές διαθέσιμες, οι άνδρες είχαν χαμηλότερη προτεραιότητα από τις γυναίκες και τα παιδιά, ειδικά αν δεν ήταν επιβάτες πρώτης κατηγορίας. Ο Laroche δεν μπορούσε να ακολουθήσει την οικογένειά του στη σωσίβια λέμβο, αν και είναι πιθανό να μπήκε σε αυτήν αρκετή ώρα για να δώσει στην κόρη του που έκλαιγε λίγο γάλα από ένα μπουκάλι.
Περίπου στις 2:17 π.μ., η Ζιλιέτ παρακολούθησε τον Τιτανικό να εξαφανίζεται από τα μάτια της. Ο σύζυγός της ήταν σχεδόν σίγουρα νεκρός και δεν υπήρχε εγγύηση για την ασφάλειά της. Για ώρες, οι επιζώντες στις σωσίβιες λέμβους περίμεναν, ανυπομονώντας να σωθούν από τα παγωμένα νερά. Τα πόδια της Ζιλιέτ είχαν κρυώσει επικίνδυνα. Τελικά, μετά από έξι ώρες, εμφανίστηκε το Carpathia και συγκέντρωσε πάνω από 700 επιβάτες, οδηγώντας τους μακριά από αυτό που θα γινόταν η πιο διαβόητη θαλάσσια καταστροφή στη σύγχρονη ιστορία.
@wikipedia.org
Χωρίς τον Laroche, δεν είχε νόημα η Ζιλιέτ με τα παιδιά να συνεχίσουν το ταξίδι στην Αϊτή. Μετά από μια στάση στη Νέα Υόρκη, όπου εκείνη και τα κορίτσια έλαβαν ιατρική περίθαλψη, επέστρεψαν στη Γαλλία, όπου μια άλλη τραγωδία επρόκειτο να εκτυλιχτεί. Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος.
Η οικογένεια δυσκολευόταν οικονομικά, αν και η Ζιλιέτ πάντα κατάφερνε να φροντίζει τα τρία της παιδιά. (Ο γιος τους γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1912.) Μετά από παρότρυνση, μήνυσε τη White Star Line, αν και περίμενε μέχρι το 1918 για να δει τα 22.119 δολάρια που τελικά πρόσφερε η εταιρεία ως αποζημίωση (περίπου μισό εκατομμύριο δολάρια σήμερα). Η Ζιλιέτ χρησιμοποίησε τα χρήματα για να ξεκινήσει μια επιχείρηση βαφής υφασμάτων.
Όσο περνούσε ο καιρός, η οικογενειακή τραγωδία βυθίστηκε στο παρελθόν. Κατά τη διάρκεια της κατοχής της Γαλλίας από τη Ναζιστική Γερμανία, η Ζιλιέτ θεώρησε ότι ήταν καλύτερο για τα τρία παιδιά της να μην αναφερθεί η φυλή του αείμνηστου πατέρα τους. Το ίδιο το περιστατικό ήταν επίσης πολύ οδυνηρό για αυτήν, σπάνια μιλούσε για αυτό.
Η ιστορία του Laroche ως του μοναδικού μαύρου ενήλικου επιβάτη του Τιτανικού περιοριζόταν σε μεγάλο βαθμό στους ένθερμους ιστορικούς του Τιτανικού μέχρι το 1995, όταν ο ερευνητής Olivier Mendez πήρε συνέντευξη από την Louise και έριξε νέο φως στην ιστορία του πατέρα της. Τον Ιούνιο του 2000, το περιοδικό Ebony δημοσίευσε μια ιστορία για τον Laroche.
Την ίδια χρονιά, η ιστορία του Laroche ήταν επίσης μέρος μιας έκθεσης του Τιτανικού στο Μουσείο Επιστήμης και Βιομηχανίας στο Σικάγο. Ηθοποιοί έκαναν βόλτα γύρω από το μουσείο ως Laroche και Juliette, αν και το μουσείο αργότερα απέσυρε τη "Juliette" από τις παραστάσεις, καθώς ήταν αβέβαιοι για την εθνικότητα της και δεν ήθελαν να την παραποιήσουν.
Λόγω αυτών των προσπαθειών η κληρονομιά του Laroche δεν ξεχάστηκε. Επιφανειακά, αυτή η ιστορία φαίνεται να είναι αυτή του μοναχικού μαύρου άνδρα του Τιτανικού που ανέβηκε στο σκάφος ελπίζοντας να ξεφύγει από τις διακρίσεις που τον εμπόδισαν να στηρίξει την οικογένειά του. Αν δεν υπήρχε το χρώμα του δέρματος, ο Laroche πιθανότατα θα είχε παραμείνει στη Γαλλία και θα ζούσε για να δει τα παιδιά του να μεγαλώνουν.
Αν και αυτό είναι μάλλον αλήθεια, η ιστορία του Laroche είναι επίσης μια ιστορία ενός ανθρώπου που ήρεμα και ανιδιοτελώς καθοδήγησε την οικογένειά του στην ασφάλεια μέσα σε έναν τρόμο που κανείς δεν μπορεί να φανταστεί. Ούτε η σχεδόν βεβαιότητα του επικείμενου θάνατό του δεν τον απομάκρυνε από αυτό που ήταν προτεραιότητά του από τότε: την επιβίωση των αγαπημένων του προσώπων.
