Έρχεται ένα σημείο στη ζωή κάθε παιδιού όταν ρωτούν από πού προέρχονται τα μωρά και μερικοί γονείς, μη θέλοντας να εξηγήσουν ακόμα τις λεπτομέρειες της αναπαραγωγής, στρέφονται στην ιστορία των πελαργών.

Ακόμα κι αν οι ενήλικες είναι ενήμεροι για τα γεγονότα της ζωής, τα παιδιά συχνά εκτίθενται στον μύθο των πελαργών που φέρνουν τα μωρά. Το κλασικό κινούμενο σχέδιο Dumbo της Disney του 1941, το οποίο ξεκινά με μια σκηνή με τα μακρυπόδαρα πουλιά που ρίχνουν μωρά στους γονείς τους, είναι το πιο διάσημο παράδειγμα. Αλλά αυτός ο μύθος προϋπήρχε της Disney κατά τουλάχιστον μερικές εκατοντάδες χρόνια.

Οι ρίζες αυτής της φτερωτής λαϊκής ιστορίας εντοπίζονται κάποιες φορές στην ελληνική μυθολογία, συγκεκριμένα στην ιστορία της βασίλισσας των Πυγμαίων Γεράνα που τραβάει το βλέμμα και την οργή της Ήρας, της εκδικητικής βασίλισσας των θεών. Η Γεράνα καμάρωνε για την ομορφιά της και αποθεώθηκε από τους ανθρώπους, οπότε η Ήρα την τιμώρησε μετατρέποντάς την σε πελαργό. Η Gerana, μη διατεθειμένη να αφήσει πίσω το μικρό της γιο, είτε πέταξε για να παραμείνει κοντά του είτε, όπως λένε κάποιες μεταγενέστερες εκδοχές, τον άρπαξε με το ράμφος της.

Ωστόσο, υπάρχει ένα ζήτημα με αυτόν τον μύθο: η Γεράνα μεταμορφώθηκε στην πραγματικότητα σε γερανό. Αυτή η σύγχυση πιθανότατα συνέβη επειδή, σύμφωνα με τα λόγια της Rachel Warren Chadd, συν-συγγραφέα του Birds: Myth, Lore and Legend, «μπορεί να είναι δύσκολο να επαληθευτεί ότι ένα είδος σχετίζεται με έναν αρχαίο μύθο, καθώς, για παράδειγμα, οι πελαργοί, οι γερανοί και οι ερωδιοί συχνά συγχέονταν».

Το να μπερδεύονται τα είδη πουλιών το ένα με το άλλο είναι επίσης ένα πρόβλημα με τους άλλες προτεινόμενες εξηγήσεις της ιστορίας των πελαργών που φέρνουν μωρά. Μια άλλη συχνά αναφερόμενη πηγή έμπνευσης είναι η δημιουργία του κόσμου από τη θεότητα Bennu στην αιγυπτιακή μυθολογία. Ο Bennu μερικές φορές λέγεται ότι αντιπροσωπεύεται από έναν πελαργό, αλλά στην πραγματικότητα απεικονίζεται ως ερωδιός. Ένα παράδειγμα από τον μεσαιωνικό καθολικισμό απεικονίζει τον πελεκάνο ως σύμβολο της γονικής αυτοθυσίας, με εικόνες που δείχνουν το πουλί να τρυπάει το στήθος του για να ταΐσει τους νεοσσούς του. Αν και είναι απίθανο αυτοί οι μύθοι να είναι οι άμεσοι πρόγονοι της ιστορίας παράδοσης μωρών των πελαργών που λέμε σήμερα, μπορεί να έχουν σπείρει τους σπόρους.

Αντί να την εντοπίζουν σε παλαιότερους μύθους για τα πτηνά, οι ιστορικοί πιστεύουν ότι η ιστορία με τους πελαργούς που φέρνουν μωρά πραγματικά απογειώθηκε χάρη στη μετανάστευση πελαργών της πραγματικής ζωής στη βόρεια Ευρώπη, ιδιαίτερα στη Γερμανία και τη Νορβηγία, κατά τη μεσαιωνική εποχή (και πιθανώς και νωρίτερα). Τα ζευγάρια παντρεύονταν συχνά γύρω στο θερινό ηλιοστάσιο λόγω της σχέσης της εποχής με τη γονιμότητα. Εννέα μήνες αργότερα, πολλοί από αυτούς τους νεόνυμφους θα καλωσόριζαν νεογέννητα μωρά στον κόσμο, κάτι που ακριβώς συνέπεσε με τους πελαργούς που μετανάστευσαν πίσω στην Ευρώπη την άνοιξη αφού είχαν περάσει το χειμώνα στην Αφρική. Κάποια στιγμή άρχισε να κυκλοφορεί η λαογραφία πως έφερναν στα μωρά οι πελαργοί που επέστρεφαν.

Ενώ πολλά πουλιά μεταναστεύουν πίσω στη βόρεια Ευρώπη εκείνη την εποχή, οι πελαργοί ξεχωρίζουν για μερικούς λόγους. «Τα πουλιά είναι μεγάλα και λευκά, συνδέονται με την αγνότητα και οι φωλιές τους είναι μεγάλες, προεξέχουσες και κοντά στο μέρος που ζουν οι άνθρωποι. Έτσι, η καλή τους γονεϊκή συμπεριφορά είναι πολύ εμφανής», εξήγησε ο Warren Chadd στο Live Science. Στο μύθο προστέθηκαν και άλλα στοιχεία με την πάροδο του χρόνου. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, οι πελαργοί υποτίθεται ότι μάζευαν τις ψυχές αγέννητων μωρών από σπηλιές, έλη και λίμνες. Τα παιδιά που θέλουν ένα νέο αδερφάκι θα προσπαθούσαν να δελεάσουν τα πουλιά στο σπίτι τους με τραγούδια και γλυκά. Ο μύθος του πελαργού που φέρνει μωρά αναπτύχθηκε επίσης ανεξάρτητα στην Αμερική.

Στη συνέχεια, η ιστορία έγινε δημοφιλής χάρη στο διήγημα του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν το 1839, «Οι Πελαργοί» (Storkene στα δανικά). Στην εκδοχή του Άντερσεν, τα πουλιά παίρνουν αγέννητα μωρά από μια λίμνη και τα παραδίδουν στους γονείς τους, αλλά η οικογένεια ενός άτακτου παιδιού που εκφοβίζει έναν πελαργό τιμωρείται με τη γέννηση ενός νεκρού μωρού. Ο ακαδημαϊκός Αγγλικής Λογοτεχνίας Paul Quinn εξηγεί ότι η ιστορία, με το πρόσθετο ηθικό της δίδαγμα, αποτελούσε μέρος της νέας λογοτεχνικής παράδοσης για παιδιά, τα «βρεφικά» παραμύθια, η οποία είχε «συχνά διδακτική και θρησκευτική πρόθεση».

Αν και δεν είναι πλέον τόσο συνηθισμένο να λέμε στα παιδιά την ιστορία των πτηνών εκπαιδευτικά, εξακολουθεί να είναι διάχυτη πολιτιστικά. Εκτός από την εμφάνιση στα μέσα ενημέρωσης και σε κάρτες, ρούχα και δώρα για νέα μωρά, ο μύθος έχει διεισδύσει ακόμη και στον ιατρικό κόσμο: ένα σημάδι στο πίσω μέρος του κεφαλιού ή του λαιμού ενός μωρού που συχνά αποκαλείται «δάγκωμα πελαργού».