Καιρός ‑ Lake Effect: Τι είναι το φαινόμενο της ψυχρής λίμνης
Τι είναι το φαινόμενο της ψυχρής λίμνης και πώς μπορούμε να προβλέψουμε την δημιουργία των φαινομένων με μια απλή μαθηματική πράξη
Δημοσίευση 20/2/2025 | 10:00

Το τελευταίο διάστημα με τα σκαμπανεβάσματα του καιρού, ακούγεται αρκετά συχνά από τους μετεωρολόγους το φαινόμενο της ψυχρής λίμνης (Lake Effect) όταν πρόκειται να επηρεάσει τη χώρα μια ατμοσφαιρική διαταραχή με ισχυρά φαινόμενα.
Στη πλειοψηφία όμως του κόσμου ο όρος αυτός είναι αρκετά δυσνόητος, ενώ σε κάποιους που δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με αυτή την επιστήμη δημιουργεί ένα άγχος θεωρώντας ότι πρόκειται να εκδηλωθεί ένα φαινόμενο αρκετά επικίνδυνο, αναφέρει το meteo24news.gr και εξηγεί τις παραμέτρους του.
Όπως σημειώνεται δεν πρόκειται για τίποτε άλλο πέρα από μια αποκομμένη ψυχρή μάζα αέρα στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας που συνοδεύεται από ένα επιφανειακό βαρομετρικό χαμηλό.
Παρά ταύτα αν ευνοήσουν συγκεκριμένοι παράγοντες όπως η ατμοσφαιρική αστάθεια, η διάτμηση του ανέμου, η υγρασία και οι συνθήκες εδάφους, μπορεί να εξελιχθεί σε ένα σύστημα που να περιέχει είτε μεγάλες ποσότητες νερού, είτε έντονη ηλεκτρική δραστηριότητα, είτε ισχυρούς ανέμους, ακόμα κι απότομες χιονοθύελλες.
Στη συνέχεια αναλύει τι είναι το φαινόμενο της ψυχρής λίμνης και πώς μπορούμε να προβλέψουμε την δημιουργία των φαινομένων με μια απλή μαθηματική πράξη:
Όταν λοιπόν μια ψυχρή μάζα αέρα κινείται σε εκτάσεις που επικρατεί μια θερμότερη μάζα αέρα ( πάνω από μια λίμνη ή από μια θάλασσα ), το κατώτερο στρώμα αέρα που θερμαίνεται από το νερό της λίμνης ή της θάλασσας αναγκάζει τα επιφανειακά ύδατα να εξατμιστούν και να μετατραπούν σε υδρατμούς. Αυτοί λοιπόν οι υδρατμοί καθώς ανεβαίνουν στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, συναντούν ψυχρότερες αέριες μάζες, με αποτέλεσμα να συμπυκνώνονται και να δημιουργούνται νέφη κατακόρυφης ανάπτυξης τα οποία επιστρέφουν το νερό με την μορφή κατακρημνισμάτων ( βροχή, χιόνι, χαλάζι, ομίχλη ).
Για να σχηματιστεί όμως η βροχή ή το χιόνι θα πρέπει ο αέρας που κινείται κατά μήκος της λίμνης ή της θάλασσας να είναι σημαντικά πιο κρύος σε σχέση με τον επιφανειακό αέρα ο οποίος τις περισσότερες φορές είναι κοντά στην επιφάνεια της θερμοκρασίας του νερού.
Για να γίνει πιο κατανοητό, θα πρέπει ουσιαστικά η θερμοκρασία του αέρα στα 850mb να είναι έως και 13 βαθμούς Κελσίου χαμηλότερη από τη θερμοκρασία του αέρα στην επιφάνεια. Σε περίπτωση λοιπόν που η αποκομμένη ψυχρή μάζα αέρα βρίσκεται στα 850mb κι ο αέρας είναι πιο κρύος απ’ ότι στην επιφάνεια του νερού, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις να σχηματιστεί ένα επιφανειακό βαρομετρικό χαμηλό σύστημα που όμως μπορεί να περιέχει έντονα φαινόμενα εξαιτίας της αυξημένης αστάθειας και της διάτμησης του ανέμου που παίζει καθοριστικό ρόλο στη δυναμική των φαινομένων.
Υπολογισμός κατακόρυφης θερμοβαθμίδας
Τώρα, ας δούμε πως μπορούμε να υπολογίσουμε την δημιουργία των φαινομένων με μια απλή μαθηματική πράξη από τον μετεωρολόγο Θεώδορο Κολυδά. Έστω λοιπόν ότι έχουμε στο επίπεδο των 500mb μια θερμοκρασία της τάξης των -14 βαθμών Κελσίου που ορίζει κατά κύριο λόγο την ύπαρξη της ψυχρής λίμνης στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Ακριβώς πιο κάτω έχουμε την στάθμη των 850mb που μας βοηθάει να υπολογίσουμε τη θερμοκρασία που επικρατεί στο έδαφος κι αν πρόκειται για ψυχρή ή θερμή μεταφορά αέρα. Από τους υπολογισμούς διαπιστώνουμε ότι η θερμοκρασία στο έδαφος με βάση την θερμοκρασία που επικρατεί στα 850mb είναι στους + 17 βαθμούς Κελσίου. Το αποτέλεσμα είναι :
+17 – ( – 14 ) = +31 : Αν λοιπόν υπάρχει θερμοκρασιακή διαφορά μεταξύ αυτών των δύο στρωμάτων πάνω από 28 βαθμούς Κελσίου, τότε σημαίνει ότι θα έχουμε καταιγίδες αστάθειας ή βροχές που ενδεχομένως να έχουν κι έντονο χαρακτήρα. Αν ωστόσο η θερμοκρασία του αέρα στην επιφάνεια είναι αρκετά ψυχρή ώστε να μπορέσει να διατηρήσει τους υδρατμούς σε παγωμένη μορφή, τότε επιστρέφει στο έδαφος με τη μορφή χιονιού.
Γενικότερα η αλληλεπίδραση των ψυχρών και θερμών αέριων μαζών μαζί με τα ποσοστά υγρασίας και τη διάτμηση του ανέμου καθορίζουν την ένταση και τη διάρκεια των φαινομένων. Επομένως μια μικρή διαφοροποίηση σε αυτούς τους παράγοντες μπορεί να γίνει η αιτία να μην εκδηλωθούν για παράδειγμα φαινόμενα σε περιοχές που ήταν μέσα στα έντονα ή και το αντίστροφο.
Γι αυτό το λόγο πολλές φορές έχουμε μια διαφορετική εικόνα της κατανομής του υετού και ταυτόχρονα απρόσμενες εκπλήξεις κατά την έλευση ενός χαμηλού σε σχέση με την πρόγνωση που είχε γίνει. Γιατί όλα μπορεί πολύ απλά να κριθούν στις λεπτομέρειες…