Τον χειμώνα του 49 π.Χ., ο Ρωμαίος στρατηγός Γάιος Ιούλιος Καίσαρας έπρεπε να πάρει αποφάσεις. Είχε κατασκηνώσει στην άκρη των παγωμένων Άλπεων, κοιτάζοντας νότια, απέναντι από το ποτάμι.
Είχε δημιουργήσει μια ισχυρή πολιτική βάση στη Ρώμη και στη συνέχεια είχε γίνει κυβερνήτης των ρωμαϊκών επαρχιών που συνόρευαν με τις φυλές της Γαλατίας. Οι Γαλάτες ήταν οι διάφορες Κελτικές Φυλές που ζούσαν στη σημερινή Γαλλία, καθώς και σε μέρη της Ελβετίας και της Γερμανίας. Αντιμετώπισε μια εξέγερση μιας φυλής, τους Helvetii, και μέσω μιας σειράς γρήγορων και αποτελεσματικών στρατιωτικών ελιγμών έθεσε τον έλεγχο σε όλη τη Γαλατία (Omnia Gallia). Η κορωνίδα αυτής της στρατιωτικής εκστρατείας ήταν η παράδοση του Αρχηγού Vercingetorix στις 3 Οκτωβρίου του 51 π.Χ.
Ο Καίσαρας, έχοντας επίγνωση της σημασίας των μέσων ενημέρωσης, έγραψε επιστολές πίσω στη Ρώμη με λεπτομέρειες της εκστρατείας του και των επιτευγμάτων των στρατιωτών του. Σε αυτές ο Ιούλιος Καίσαρας είναι ένας ζωντανός αφηγητής και η Ιστορία των Γαλατικών Πολέμων ήταν δημοφιλής εκείνη την εποχή και τον μετέτρεψε σε δημοφιλή ήρωα. Ως επιτομή όλου αυτού του αγώνα, ο Καίσαρας εισέβαλε στη Βρετανία.
Ωστόσο, πίσω στη Γερουσία, το σώμα που κυβερνούσε τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία, η πολιτική εξουσία του Καίσαρα είχε αρχίσει να διαβρώνεται. Αν και ο Καίσαρας είχε εξουσία (και στρατεύματα) στα σύνορα της Γαλατίας, η Ρώμη ελεγχόταν από υποστηρικτές του κύριου αντιπάλου του, του Πομπήιου.
Ο Ιούλιος Καίσαρας έλαβε λοιπόν εντολή από τη Ρωμαϊκή Σύγκλητο να εγκαταλείψει τη θέση του και να επιστρέψει στη Ρώμη.
Ο κανόνας ήταν ότι ο στρατηγός μπορούσε να οδηγήσει μόνο στρατεύματα –ή ακόμα και να φέρει τα δικά του όπλα– εκτός των ορίων του ίδιου του κράτους της Ρώμης, το βόρειο όριο του οποίου ήταν ο ποταμός Ρουβίκωνας. Το να έρθεις οπλισμένος πέρα από αυτό το σημείο ήταν πράξη προδοσίας κατά της Δημοκρατίας της Ρώμης και μεγάλο αδίκημα.
Ωστόσο, πλησιάζοντας τη Ρώμη άοπλος και μόνος άφησε τον Καίσαρα στο έλεος των κατηγόρων του.
Όπως λέει ο Ρωμαίος ιστορικός Πλούταρχος:
«Ο Καίσαρας όταν έφτασε στον ποταμό Ρουβίκωνα, που χωρίζει τη Γαλατία στις Άλπεις από την υπόλοιπη Ιταλία, οι σκέψεις του άρχισαν να δουλεύουν, τώρα μόλις αισθάνθηκε στον κίνδυνο και αμφιταλαντεύτηκε πολύ, όταν σκεφτόταν το μεγαλείο του εγχειρήματος στο οποίο έριχνε τον εαυτό του. Έλεγξε την πορεία του και διέταξε να σταματήσουν, ενώ περιστρεφόταν γύρω από τον εαυτό του, και συχνά άλλαζε γνώμη με τον έναν και τον άλλο τρόπο, χωρίς να πει λέξη. Συζήτησε το θέμα με τους φίλους του, υπολογίζοντας πόσες καταστροφές θα έφερνε στην ανθρωπότητα το πέρασμά του από εκείνο το ποτάμι και ποια ιστορία θα μεταδιδόταν στους επόμενους».
Στην άκρη ενός ποταμού, λίγο έξω από τις Άλπεις, στους πάγους του Ιανουαρίου, διστάζει. 400 ιππείς και 5000 λεγεωνάριοι περιμένουν την επιλογή του, όλη η Ρώμη περιμένει την επιλογή του. Μια ζωή αναγκαστικής συνταξιοδότησης τον ταλανίζει αν συνεχίσει άοπλος, και είτε ο θάνατος και η ταπείνωση είτε η επιβίωση υψώνονται μπροστά του αν περάσει με τον στρατό του πέρα από το ποτάμι.
Περιμένει, αμφιταλαντεύεται, διστάζει, τρέμει, προσπαθώντας να αποφασίσει.
Ξαφνικά αποφασίζει. Σηκώνεται όρθιος. Κοιτάζει νότια, απέναντι από το ποτάμι, και λέει:"Αlea iacta est", δηλαδή "ο κύβος ερρίφθη". Και οδηγεί τα στρατεύματά του πέρα από το ποτάμι, στη Ρώμη και στην ιστορία.
Οι αποφάσεις είναι αναπόφευκτες. Συνήθως, οι επιλογές είναι όλες μια ανάμεικτη επίπτωση, αλλά το να μην τις κάνεις κάτι, είναι η χειρότερη από όλες. Ο Ιούλιος Καίσαρας ήταν νικητής, αλλά η νίκη του θα οδηγούσε στο θάνατό του 2 χρόνια αργότερα (και στο τέλος της Δημοκρατίας). Το να αποφασίσεις σημαίνει να ρίξεις τα ζάρια (κύβους) αμετάκλητα, να κάνεις ένα βήμα στα παγωμένα νερά του Ρουβίκωνα.
Το να ζεις ηρωικά σημαίνει να αποδέχεσαι την ευθύνη, να αγκαλιάζεις το ενδεχόμενο της ήττας, αλλά έτσι κι αλλιώς να προχωράς.
