Το ελληνικό ποτό που ξεκίνησε από ένα μαγαζάκι του Πειραιά και κατέκτησε τον κόσμο
Από τη συνοικία του Πειραιά στα σαλόνια της Κούβας και τα μπαρ της Νέας Υόρκης
Γράφει η ΔΑΦΝΗ ΤΣΑΡΤΣΑΡΟΥ Δημοσίευση 22/4/2025 | 00:08

«Μεταξύ μας… Metaxa». Μια φράση που σφηνώθηκε στις διαφημιστικές μνήμες των Ελλήνων και συνόδευσε ένα ποτό-σύμβολο, που από τα ταπεινά σοκάκια του Πειραιά έφτασε να αρωματίζει κρυστάλλινα ποτήρια στην Αμερική, την Κούβα, τη Γερμανία και άλλες 60 χώρες.
Από μια ταβέρνα στον Πειραιά… στον κόσμο όλο
Όλα ξεκίνησαν το 1888, όταν ο ανήσυχος έμπορος και ταβερνιάρης Σπύρος Μεταξάς αποφάσισε να κάνει κάτι αλλιώτικο. Δεν ήθελε απλώς να σερβίρει ποτό – ήθελε να δημιουργήσει κάτι μοναδικό. Κάτι που να γλιστρά απαλά στο λαιμό, να ξυπνά αρώματα, να ταξιδεύει. Έτσι γεννήθηκε το Metaxa· ένα blend που δεν μπορούσες να κατατάξεις εύκολα – ούτε ακριβώς μπράντι, ούτε απλώς κονιάκ.
Με ένα κεφάλαιο 100.000 δραχμών, ιδρύθηκε η Ποτοποιία-Κονιακοποιΐα Μεταξά, με έδρα την οδό Αριστείδου στον Πειραιά. Και σαν από θεϊκό σημάδι, στα θεμέλια του εργοστασίου βρέθηκε ένα νόμισμα με τον Σαλαμινομάχο – ένα έμβλημα που έμελλε να συνοδεύει το ποτό μέχρι σήμερα.
Το γλυκό μυστικό της Σάμου
Εκεί που οι Γάλλοι πρόσθεταν ζάχαρη, ο Μεταξάς πρόσθεσε ψυχή. Το διάσημο γλυκό Μοσχάτο Σάμου – από μικρούς οικογενειακούς αμπελώνες, χτισμένους σε παραδοσιακές πεζούλες – μπήκε στην καρδιά του Metaxa και το απογείωσε. Το αποτέλεσμα; Ένα ποτό απαλό, με γευστικό βάθος και μεθυστικό χαρακτήρα.
Από το κονιάκ του στρατού… στο «ιπτάμενο μπράντι»
Οι πρώτες εξαγωγές έγιναν το 1892 – μόλις τέσσερα χρόνια μετά την ίδρυση της εταιρείας – προς την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την Αίγυπτο. Το 1895 ήρθε και η πρώτη μεγάλη διάκριση: το χρυσό μετάλλιο στη Διεθνή Έκθεση της Βρέμης. Μέχρι το 1900, το Metaxa έκανε το μεγάλο βήμα στην Αμερική και κέρδισε το προσωνύμιο «ιπτάμενο μπράντι».
Στην Ελλάδα, όμως, η φήμη του απογειώθηκε με έναν τρόπο που κανείς δεν περίμενε: μέσω του στρατού. Το κονιάκ, βλέπετε, ήταν μέρος του... "στρατιωτικού πρωινού" – τσάι με κονιάκ τον χειμώνα – και το Metaxa είχε ισχυρή παρουσία στους διαγωνισμούς προμηθειών του στρατεύματος.
Ο Φιντέλ, ο Ωνάσης και οι θρύλοι του Metaxa
Κι αν νομίζεις ότι οι φανατικοί του φίλοι περιορίζονται στην Ελλάδα, ξανασκέψου το. Ο Φιντέλ Κάστρο ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το Metaxa καθ’ οδόν προς την επαναστατική του ζωή στην Κούβα, από έναν Έλληνα καπετάνιο. Έκτοτε, λέγεται πως έγινε πιστός του λάτρης. Και φυσικά, ανάμεσα στους φαν ήταν και ο Αριστοτέλης Ωνάσης – γιατί, μεταξύ μας, αυτό το ποτό έχει κάτι από την αύρα του Έλληνα μύθου.
Η δυναστεία συνεχίζεται
Μετά τον θάνατο του Σπύρου Μεταξά το 1909, η σύζυγός του Δέσποινα και οι τρεις γιοι τους πήραν τη σκυτάλη. Το εργοστάσιο της Κηφισιάς χτίστηκε το 1968, και τη δεκαετία του ’60 το Metaxa κατέκτησε και τη Γερμανία. Το 1963, η οικογένεια έκανε μια μεγάλη δωρεά στον Πειραιά, ιδρύοντας το Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Μεταξά – συνδέοντας για πάντα το όνομά της με την πόλη που το γέννησε.
Το 1989, μετά από έναν αιώνα ιστορίας, η οικογένεια Μεταξά αποχώρησε. Το brand πέρασε στα χέρια του ομίλου IDV και από το 2000 ανήκει στην Remy Cointreau. Όμως η φλόγα παραμένει αναμμένη.
Ο Metaxa Master: ο φύλακας της φλόγας
Σήμερα, η καρδιά του ποτού χτυπά κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του Metaxa Master, του «φύλακα» της μυστικής συνταγής. Ο Κωνσταντίνος Ράπτης είναι αυτός που διαλέγει τα αποστάγματα, παντρεύει τα Μοσχάτα κρασιά, παλαιώνει σε δρύινα βαρέλια και εξασφαλίζει ότι κάθε σταγόνα παραμένει πιστή στην παράδοση.
Και έτσι, 130+ χρόνια μετά, το METAXA συνεχίζει να γράφει ιστορία – με το όνομά του χαραγμένο όχι μόνο σε φιάλες, αλλά σε καρδιές.