Την ανάγκη άμεσης δράσης, προκειμένου να αντιμετωπιστεί «η εκτίναξη του κόστους των παιδικών εμβολίων, που έχει αυξηθεί κατά 2.700% την τελευταία δεκαπενταετία -από 1,38 δολάρια το 2001 σε 38,8 δολάρια σήμερα», επισημαίνει η διεθνής οργάνωση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, καταγγέλλοντας το υπέρογκο κόστος που απαιτείται να καταβάλουν οι κυβερνήσεις και οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις για τον εμβολιασμό των ευάλωτων παιδιών.</p>

Όπως αναφέρει η οργάνωση, «οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, δεν είναι σε θέση να αγοράσουν τα εμβόλια στη χαμηλότερη τιμή, η οποία είναι διαθέσιμη μόνο στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου, μέσω της Παγκόσμιας Συμμαχίας για τα Εμβόλια και την Ανοσοποίηση (GAVI)» και απευθύνουν έκκληση στις φαρμακευτικές εταιρίες για μείωση της τιμής των εμβολίων.

Χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι στο πλαίσιο της εμβολιαστικής κάλυψης παιδιών, σε διάφορους καταυλισμούς και τόπους διαμονής προσφύγων στην Ελλάδα, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα «πλήρωσαν 60 ευρώ ανά δόση για το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο, το οποίο προμηθεύτηκαν από τοπικά φαρμακεία. Η τιμή αυτή είναι 20 φορές πιο ακριβή από τη χαμηλότερη τιμή του εμβολίου σε παγκόσμιο επίπεδο, η οποία είναι περίπου 2,80 ευρώ ανά δόση, ενώ απαιτούνται τρεις δόσεις του εμβολίου προκειμένου ένα παιδί να είναι πλήρως προστατευμένο».

Όπως αναφέρει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Απόστολος Βεΐζης, γιατρός και διευθυντής Προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Ελλάδα, «δεδομένης της δύσκολης κατάστασης που βρίσκεται η ελληνική οικονομία αυτή τη στιγμή, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συνεργάζονται με το υπουργείο Υγείας για την υλοποίηση των εκστρατειών εμβολιασμού προκειμένου να ανταποκριθούν στις βασικές ανάγκες αυτών των ευάλωτων παιδιών».

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ξεκίνησαν τους εμβολιασμούς, 3.000 παιδιών στην Ειδομένη τον Μάιο. Στη συνέχεια πραγματοποίησαν εμβολιαστική κάλυψη για όλα τα παιδιά στους προσφυγικούς καταυλισμούς στον Ελαιώνα, το Ελληνικό, τις Θερμοπύλες και τη Σάμο. Αυτή την περίοδο πραγματοποιούνται εμβολιασμοί στη Λέσβο, τον Πειραιά και την Ήπειρο. Η θωράκιση αφορά δέκα ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης και της πνευμονίας, η οποία παραμένει η κυριότερη αιτία θανάτου για τα παιδιά κάτω των πέντε ετών παγκοσμίως και αποτελεί ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο για τα παιδιά που ζουν σε καθεστώς κρίσης. «Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αγόρασαν τα εμβόλια και υλοποίησαν μεγάλο μέρος των εμβολιασμών στους προσφυγικούς καταυλισμούς, σύμφωνα με το πρωτόκολλο που ακολουθεί τα διεθνή πρότυπα και τις συστάσεις του υπουργείου Υγείας», μας λέει ο κ. Βεΐζης.

Συμμαχία GAVI

Όπως εξηγεί ο κ. Βεΐζης, «αυτή τη στιγμή, η GAVI δεν επιτρέπει σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (MSF) να αποκτήσουν πρόσβαση στις χαμηλότερες παγκοσμίως τιμές της, ώστε να εμβολιάσουν πληθυσμούς σε κρίση που σε διαφορετική περίπτωση θα αντιμετωπίσουν σοβαρότατα προβλήματα. Χρειάστηκαν 11 μήνες ώστε οι MSF να ξεπεράσουμε τα γραφειοκρατικά εμπόδια προκειμένου να αποκτήσουμε τελικά το εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου και να εμβολιάσουμε παιδιά σε προσφυγικούς καταυλισμούς στο Νότιο Σουδάν, όπου υπήρχαν υψηλά επίπεδα θνησιμότητας. Το γεγονός ότι η GAVI δε συμπεριλαμβάνει μη κυβερνητικές και ανθρωπιστικές οργανώσεις στις τιμολογιακές της διαπραγματεύσεις έχει οδηγήσει στην έλλειψη παροχής νέων εμβολίων σε πρόσφυγες. Η GAVI θα πρέπει να μοιραστεί τις τιμές της με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και να αναπτύξει άμεσα μια πολιτική για τη διευκόλυνση χρήσης νέων εμβολίων σε πρόσφυγες και πληθυσμούς σε ανθρωπιστική κρίση. Χρειάζονται αρκετές βασικές αλλαγές πολιτικής της Συμμαχίας GAVI ώστε να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των παιδιών σε ολόκληρο τον κόσμο που δεν λαμβάνουν εμβόλια (22,6 εκατομμύρια το χρόνο)».

Φαρμακευτικές εταιρίες

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έκαναν έκκληση σε φαρμακευτικές εταιρίες για μείωση της τιμής του εμβολίου PCV κατά του πνευμονιόκοκκου (ενός από τα μικρόβια που προκαλούν σοβαρή πνευμονία) για τις κυβερνήσεις και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται σε περιβάλλοντα κρίσεων.

«Για περισσότερα από έξι χρόνια, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσπαθούν να διαπραγματευτούν χαμηλότερη τιμή για το εμβόλιο της πνευμονίας με τις δύο μοναδικές εταιρίες που το παράγουν, την Pfizer και την GSK, προκειμένου η διεθνής ιατρική οργάνωση να είναι σε θέση να προστατεύσει τα παιδιά που πλήττονται από την πνευμονία στη διάρκεια διάφορων κρίσεων. Μέχρι στιγμής» -αναφέρει ο κ. Βεΐζης- «και οι δύο φαρμακευτικές εταιρείες έχουν αρνηθεί να μειώσουν την τιμή με αποτέλεσμα να μη διαφαίνεται στον ορίζοντα λύση για τους πληθυσμούς που ζουν σε κρίση.

Τον περασμένο Μάιο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέδωσαν τις υπογραφές περισσότερων από 416.000 ανθρώπων από 170 χώρες, οι οποίοι υπέγραψαν έκκληση, ζητώντας από την Pfizer και την GSK να μειώσουν την τιμή του εμβολίου της πνευμονίας στα 5 δολάρια ανά παιδί (και για τις τρεις δόσεις) σε περιπτώσεις πληθυσμών που πλήττονται από κρίσεις, αλλά και για όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες».

Ο κ. Βεΐζης, τονίζει ότι «δεν είναι εύκολο αλλά είναι εφικτό, η πρόσβαση σε εμβόλια με μειωμένες τιμές», επισημαίνοντας ότι, «η παγκόσμια κοινότητα πρέπει να κάνει περισσότερα, ώστε να μειώσει τις τιμές, μέσω εξυπνότερης και πιο διαφανούς διαπραγμάτευσης με τις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες, και μέσω της επιτάχυνσης εισαγωγής στην αγορά εμβολίων από μικρότερους παραγωγούς».

Όπως αναφέρει ο κ. Βεΐζης, οι εμβολιασμοί αποτελούν μία από τις πιο επιτυχημένες πρωτοβουλίες δημόσιας υγείας. Κάθε χρόνο οι εμβολιασμοί αποτρέπουν περίπου 2-3 εκατομμύρια θανάτους από διφθερίτιδα, τέτανο, κοκίτη και ιλαρά, επικίνδυνες ασθένειες που πλήττουν κατά κύριο λόγο τα παιδιά. Οι εμβολιασμοί συνετέλεσαν στην εξάλειψη της ευλογιάς και σχεδόν έχουν εξαλείψει την πολιομυελίτιδα. Υπολογίζεται πως τα εμβόλια κατά τις ιλαράς έχουν αποτρέψει σχεδόν 15,6 εκατομμύρια θανάτους από το 2000 έως το 2013. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει, «οι υψηλές τιμές θέτουν σε κίνδυνο τη μακροβιότητα των προγραμμάτων ανοσίας και θα μπορούσαν να ωθήσουν τις κυβερνήσεις στη λήψη σκληρών αποφάσεων σχετικά με το ποιες θα είναι οι θανατηφόρες καταστάσεις από τις οποίες θα επιλέξουν να προστατέψουν τα παιδιά τους».

Προσθέτει ότι σχεδόν το ένα πέμπτο των βρεφών σε όλο τον κόσμο συνεχίζουν να μην λαμβάνουν τα βασικά εμβόλια, κάτι το οποίο μπορεί να αποτελεί γι’ αυτά τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου. Περίπου το 17% των θανάτων παιδιών κάτω των πέντε ετών μπορούν να αποτραπούν με τον εμβολιασμό. Περίπου 1,5 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν ετησίως από ασθένειες που μπορούν να αποτραπούν από τα τωρινά προτεινόμενα εμβόλια.

«Απαιτείται», καταλήγει ο κ. Βεΐζης, «άμεση δράση για να αντιμετωπιστεί η εκτίναξη του κόστους των παιδικών εμβολίων, που έχει αυξηθεί κατά 2.700% την τελευταία δεκαετία. Πιστεύουμε ότι μια φιλόδοξη, δραστήρια GAVI η οποία θα παλεύει σκληρά για να διαμορφώσει αγορές, προϊόντα και τιμές, είναι απαραίτητη για όλο τον κόσμο που προσπαθεί να εκπληρώσει τους στόχους του σε θέματα εμβολιασμού και να αποτρέψει την εξάπλωση ασθενειών στους πιο ευαίσθητους πληθυσμούς».