Σαν σήμερα: Δυο διαδηλωτές πέφτουν νεκροί στην διάρκεια των εορτασμών του Πολυτεχνείου
1971: Πέθανε ο μεγάλος ερμηνευτής του ρεμπέτικου Στράτος Παγιουμτζής
Δημοσίευση 16/11/2016 | 00:02
1971 - Πέθανε ο μεγάλος ερμηνευτής του ρεμπέτικου Στράτος Παγιουμτζής
Γεννήθηκε στο Αϊβαλί το 1904. Ήρθε στην Ελλάδα πριν από το 1922 και την Μικρασιατική καταστροφή και εγκαταστάθηκε στις εργατικές συνοικίες του Πειραιά. Από παιδί δούλευε αλλά το μεγάλο του πάθος ήταν πάντα το τραγούδι. Η λαχτάρα του τον έφερε σύντομα κοντά στην πειραιώτικη παρέα του ρεμπέτικου που αποτελούνταν από τον Μάρκο Βαμβακάρη, τον Ανέστη Δέλια και τον Γιώργο Μπάτη. Μαζί θα φτιάξουν μια λαϊκή ορχήστρα που θα γίνει γνωστή ως «Η τετράς του Πειραιά».
Από το 1934, η κομπανία εμφανίζεται στον Πειραιά έχοντας μεγάλη επιτυχία. Ο Παγιουμτζής είναι η πρώτη φωνή της κομπανίας και την ίδια χρονιά ο Βαμβακάρης του δίνει να τραγουδήσει τα τραγούδια του. Όμως ο μαέστρος της εταιρείας, Σπύρος Περιστέρης, επιμένει να τραγουδήσει ο Βαμβακάρης.
Ο Παγιουμτζής θα τραγουδήσει τελικά τα τραγούδια στην πρώτη δισκογραφική δουλειά του Μπάτη. Συμμετέχει σε όλες τις ηχογραφήσεις των τεσσάρων ακόμα και όταν δεν τραγουδάει. Στα τραγούδια του Μάρκου Βαμβακάρη, παίζει κάποιες φορές μπαγλαμά ή ποτηράκια. Δεκάδες είναι επίσης οι δίσκοι όπου η φωνή του χαιρετίζει τους συμμετέχοντες στην ηχογράφηση («Γεια σου Μάρκο με τις ζωντανές σου τις πενιές σου», «Γεια σου Σπύρο μου με το μπουζουκάκι σου»). Καμιά φορά χαιρετίζει και τον εαυτό του! («Γεια σου και σένα ρε Στράτο με τον τζουρά σου»).
Από τα μέσα προς τα τέλη της δεκαετίας του ’30, η φωνή του Στράτου Παγιουμτζή έχει γίνει μύθος. Αναφέρεται πλέον ως Στράτος, ακόμα και στα εξώφυλλα των δίσκων. Αργότερα θα συνεργαστεί με μεγάλους συνθέτες, όπως ο Βαγγέλης Παπάζογλου, ο Μανώλης Χιώτης και ο Βασίλης Τσιτσάνης, ενώ τραγούδησε και ένα από τα θρυλικά τραγούδια του Δημήτρη Γκόγκου («Μπαγιαντέρας»), το γνωστό «Χατζηκυριάκειο». Ειδικότερα με τον Τσιτσάνη, η συνεργασία τους θα διαρκέσει πολλά χρόνια.
Μετά την περίοδο της κατοχής, ο Στράτος Παγιουμτζής θα συνεργαστεί με παλιούς του γνώριμους αλλά και με νέους συνθέτες, όπως ο Απόστολος Καλδάρας. Η πορεία του στην δισκογραφία θα συνεχιστεί μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’50, όταν με την άνοδο του αρχοντορεμπέτικου, η καριέρα του ακολούθησε φθίνουσα πορεία.
Μετά το 1960, ο Ζαμπέτας τον επαναφέρει στις ηχογραφήσεις και στα πάλκα. Ηχογραφεί προπολεμικά ρεμπέτικα του Τσιτσάνη και του Χατζηχρήστου, ενώ τραγουδά και τον ύμνο του Ολυμπιακού (Ολυμπιακέ μεγάλε, Ολυμπιακέ τρανέ»). Τον Οκτώβρη του 1971, μετά από πολλές προσπάθειες καταφέρνει να βγάλει διαβατήριο. Αυτό ήταν εξαιρετικά δύσκολο, αφού το 1937, είχε συλληφθεί για χρήση χασίς και είχε πάει στην εξορία. Στα 67 του χρόνια βρέθηκε στην Νέα Υόρκη και τραγουδούσε για τους ομογενείς , με τεράστια ξανά επιτυχία.
Η επιτυχία αυτή δεν κράτησε όμως για πολύ. Στις 16 Νοεμβρίου, άφησε την τελευταία του πνοή πάνω στην σκηνή, στα 67 του μόλις χρόνια. Τα έξοδα της κηδείας κάλυψε ο Γιώργος Ζαμπέτας.
1980 - Κατά τη διάρκεια της πορείας για την επέτειο του Πολυτεχνείου δολοφονείται από την αστυνομία η Σταματίνα Κανελλοπούλου και χτυπιέται θανάσιμα ο Ιάκωβος Κουμής.
Η 7η επέτειος για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου κορυφώθηκε στις 16 Νοεμβρίου του 1980 με την Νέα Δημοκρατία να βρίσκεται στην κυβέρνηση αλλά το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου να βρίσκεται λίγα βήματα πριν από την εκλογή του ως κυβερνόν κόμμα.
Η καθιερωμένη πορεία είχε απαγορευθεί από τον πρωθυπουργό Γεώργιο Ράλλη. Οι διαδηλωτές θα έπρεπε να κάνουν πορεία μέχρι το Σύνταγμα και ύστερα να διαλυθούν. Ακριβώς έξω από την Βουλή, 2.000 περίπου αριστεριστές και αναρχικοί προσπάθησαν να σπάσουν τον αστυνομικό κλοιό. Ακολούθησαν επεισόδια που πήραν μεγάλη έκταση, τα οποία έφτασαν μέχρι την οδό Πατησίων, με λεηλασίες καταστημάτων, εμπρησμούς και δεκάδες συλλήψεις.
Κατά την διάρκεια των επεισοδίων, πολλοί τραυματίστηκαν, διαδηλωτές και αστυνομικοί. Όμως δυο διαδηλωτές ήταν σε σοβαρή κατάσταση. Η 20χρονη Σταματία Κανελλοπούλου βρέθηκε αναίσθητη σε πεζοδρόμιο και μεταφέρθηκε αμέσως στο «Ιπποκράτειο». Προτού όμως οι γιατροί τις προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες, άφησε την τελευταία της πνοή επειδή δέχτηκε θανάσιμο χτύπημα από γκλομπ. Με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, επίσης από χτυπήματα με γκλομπ, διακομίστηκε στο «Λαϊκό» ο 26χρονος Κύπριος φοιτητής, Ιάκωβος Κουμής, που πέθανε λίγες ημέρες αργότερα.
Τα επεισόδια καταδικάστηκαν από όλα τα κόμματα και τις φοιτητικές παρατάξεις. Οι αστυνομικοί που κατηγορήθηκαν για τα συμβάντα της 16ης Νοεμβρίου του 1980, αθωώθηκαν επτά χρόνια αργότερα, έτσι οι δράστες των δυο θανατηφόρων τραυματισμών έμειναν ατιμώρητοι.