Uber: Διεθνές σκάνδαλο με λογισμικό που κατασκοπεύει τους επιβάτες
Το μυστικό λογισμικό που χρησιμοποιεί στα οχήματά της με το όνομα Greyball
Δημοσίευση 4/3/2017 | 14:43
Σε ένα διεθνές σκάνδαλο φαίνεται πως εμπλέκεται η αμερικανική Uber, που αποτελεί το κόκκινο πανί για τους απανταχού ταξιτζήδες. Όπως αποκαλύφθηκε, έπειτα από καταγγελίες τεσσάρων ανώνυμων πρώην και νυν εργαζομένων της, από το 2014, η εταιρεία χρησιμοποιεί κρυφά στα οχήματά της ένα λογισμικό με την ονομασία Greyball, το οποίο συστηματικά παρακολουθεί τους επιβάτες και παράλληλα προσπαθεί να αποτρέψει ελέγχους από τις ρυθμιστικές και εποπτικές Αρχές των χωρών όπου η Uber λειτουργεί.
Το λογισμικό χρησιμοποιείται κυρίως στις αγορές και στις χώρες όπου η Uber συναντά τη μεγαλύτερη αντίσταση στα επεκτατικά σχέδιά της. Τα δεδομένα για τους επιβάτες συλλέγονται κυρίως -αλλά όχι μόνο- μέσω της κινητής εφαρμογής της Uber. Μεταξύ άλλων, χρησιμοποιούνται για να εντοπίζονται ανάμεσα στους επιβάτες εκείνοι που είναι ελεγκτές των αρμόδιων Αρχών, αλλά προσποιούνται τους απλούς πελάτες, προκειμένου να εντοπίσουν τυχόν παραβάσεις τής κατά τόπους νομοθεσίας για τα ταξί.
Το μυστικό λογισμικό, που συλλέγει στοιχεία γεωεντοπισμού, πιστωτικών καρτών, αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλες πηγές, επιτρέπει στην εταιρεία να παρακολουθεί τις συνήθειες των χρηστών-επιβατών, ενώ ειδικότερα εντοπίζει ποιοι επιβάτες είναι «ύποπτοι», δηλαδή πιθανώς δημόσιοι λειτουργοί σε μυστική αποστολή.
Όταν το λογισμικό υποψιαστεί ότι κάποιος ελεγκτής πρόκειται να χρησιμοποιήσει όχημα της Uber, ακυρώνει την κράτησή του ή η κλήση του πελάτη απλώς αγνοείται εξ αρχής. Μερικές φορές ο πελάτης βλέπει στην εφαρμογή του τηλεφώνου του ότι -δήθεν- δεν υπάρχει διαθέσιμο όχημα.
H εταιρεία παραδέχθηκε ότι το λογισμικό χρησιμοποιήθηκε σε πολλές χώρες, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» (που αποκάλυψαν πρώτοι το θέμα), το πρακτορείο Ρόιτερς και το BBC. Υποστήριξε όμως ότι οι επιλεκτικές ακυρώσεις των κρατήσεων δεν αφορούν ελεγκτές των Αρχών, αλλά απλούς πελάτες που είναι ύποπτοι ότι θα παραβιάσουν τους όρους λειτουργίας της εταιρείας. Αυτό, κατά την εταιρεία, αφορά από πελάτες της που μπορεί να βιαιοπραγήσουν κατά του οδηγού έως ανταγωνιστές της που θέλουν να διαταράξουν τη λειτουργία της Uber και εν γένει αντιπάλους της (πχ ταξιτζήδες) που μπορεί να συνωμοτούν με τις Αρχές για να εκφοβίσουν ή να παγιδεύσουν τους οδηγούς της.
Εκπρόσωπος της εταιρείας παραδέχθηκε ότι το Greyball συνεχίζει να χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ, αλλά σε μικρότερη κλίμακα -χωρίς να είναι σαφές τι ακριβώς σημαίνει αυτό- ενώ δεν διευκρίνισε σε ποιές άλλες χώρες συνεχίζεται η χρήση του. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, μεταξύ άλλων έχει χρησιμοποιηθεί στη Γαλλία, Ιταλία, Αυστραλία, Κίνα και Ν. Κορέα. Παραμένει επίσης ασαφές κατά πόσο η Uber θα έχει νομικά προβλήματα με το εν λόγω λογισμικό, αλλά αναμένεται το ζήτημα να διερευνηθεί περαιτέρω από τις αρμόδιες Αρχές.
Είχαν προηγηθεί άλλα πρόσφατα περιστατικά αρνητικής δημοσιότητας για την εταιρεία. Προ ημερών ο διευθύνων σύμβουλος της Uber Τρέιβις Καλάνικ υποχρεώθηκε να ζητήσει συγγνώμη επειδή εμφανίσθηκε σε ένα βίντεο να βρίζει σκαιά έναν οδηγό του, ενώ πριν δύο εβδομάδες απολογήθηκε για τον «αποτρόπαιο» σεξισμό στην Uber.