Το πρωτάθλημα στο οποίο συμμετέχει η Λίβερπουλ και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δεν είναι μόνο αυτό που ξέρουμε. Γιατί πέρσι σε ένα εντελώς διαφορετικό πρωτάθλημα από αυτά που έχουμε συνηθίσει, η Λίβερπουλ στέφθηκε πρωταθλήτρια κερδίζοντας στον τελικό την Γιουνάιτεντ. Σκόρερ του μοναδικού τέρματος ένας φονιάς, ο Benon Luyima που στον ημιτελικό είχε πετύχει χατ-τρικ, αν και έπαιζε ξυπόλητος.
Ο Βenon βρέθηκε στις φυλακές της Luzira στην Ουγκάντα από ατύχημα όπως λέει. Έπιασε την γυναίκα του με άλλον και την χτύπησε. Και εκείνη πέθανε. Τώρα είναι ο σταρ της πρωταθλήτριας στο πρωτάθλημα κρατουμένων που γίνεται στις φυλακές της πρωτεύουσας Καμπάλα. Μέσα σε αυτήν την φυλακή υπάρχουν διάφοροι εγκληματίες. Δολοφόνοι, ληστές, βιαστές. Μερικοί είναι και αθώοι που έχουν εγκλωβιστεί μέσα στην φυλακή επειδή το γραφειοκρατικό σύστημα της χώρας κάνει χρόνια ώστε να φτάσει σε δίκη.
Η γυλακή της Luzira έχει τεράστιο πρόβλημα... υπερπληθυσμού. Όταν κατασκευάστηκε, σχεδιάστηκε για να φιλοξενεί 500 κρατουμένους, όμως σήμερα «φιλοξενεί» περισσότερους από 3.500 τρόφιμους. Σκεφτείτε τι έχουν να πάθουν οι μόλις 100 δεσμοφύλακες που τους φρουρούν, έτσι και αποφασίσουν να εξεγερθούν.
Κάτι τέτοιο έγινε το 1993, με την κατάσταση να φεύγει από τον έλεγχο. Όμως το 1999 όλα άλλαξαν, όταν ανέλαβε ο Joseph Etima, γνωστός στην χώρα για την δράση του για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αμέσως επέλεξε μια πιο προοδευτική προσέγγιση όσον αφορά στην διαβίωση μέσα στην φυλακή. Οι πόρτες της άνοιξαν και υποδέχθηκαν τον «Ερυθρό Σταυρό» και πανεπιστήμια, που θέλησαν να βοηθήσουν με την φροντίδα των κρατουμένων. Η αλλαγή ήταν θεαματική, με την Luzira από πεδίο ταραχών να μετατρέπεται σε... πανεπιστήμιο, εφοδιάζοντας τους κρατούμενούς της ακόμα και με αναγνωρισμένα πτυχία.
Η πιο δημοφιλής δραστηριότητα ωστόσο παραμένει το εσωτερικό ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα. Η οργάνωση του και η πειθαρχία στους κανόνες του είναι απλά εντυπωσιακή. Οι δημοσιογράφοι συρρέουν απ’ όλο τον κόσμο για να μελετήσουν το ασυνήθιστο φαινόμενο.
Οι φυλακισμένοι πάντα έπαιζαν μπάλα στην αυλή. Από το 2003 αυτό γίνεται οργανωμένα, με την δημιουργία της UPSA, της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της φυλακής. Η ομοσπονδία, της οποίας τα μέλη εκλέγονται, ορίζει διαιτητές, τηρεί τους κανονισμούς αλλά και η εύρεση εξωτερικών χορηγών (που όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο, υπάρχουν), ώστε να τους παρέχουν τρόπαια, μπάλες και ότι άλλο χρειαστούν.
Στην φυλακή υπάρχουν 10 επίσημες ομάδες, με πρόεδρο προπονητή και φιλάθλους. Οι 7 από τις 10 πήραν τα ονόματά τους από ομάδες της Premier League, ενώ υπάρχουν και οι Μπαρτσελόνα, Γιουβέντους και Αμβούργο(!). Οι Αφρικανοί φαίνεται πως έχουν μια ιδιαίτερη αδυναμία στο αγγλικό ποδόσφαιρο αφού το 90% των κρατουμένων, υποστηρίζουν ομάδες που έρχονται από την Αγγλία. Μην ξεχνάμε πως η χώρα ήταν υπό βρετανική κυριαρχία μέχρι το 1962. Οι φρουροί πάλι, είναι 100% οπαδοί της Άρσεναλ (ίσως και συμβολικά αφού Arsenal, στα ελληνικά μεταφράζεται οπλοστάσιο).
Οι αντίπαλοι του περσινού τελικού έχουν τους περισσότερους οπαδούς. Οι οπαδοί, όπως και στα κανονικά πρωταθλήματα, είναι ιδιαίτερα σημαντικοί, προσφέροντας με κάθε τρόπο στην ομάδα. Επιδιορθώνουν παπούτσια, περιποιούνται τους τραυματίες και χαρίζουν στην ομάδα υλικά και τρόφιμα στις περιόδους των μεταγραφών. Ναι, ισχύει και εδώ. Στο πρωτάθλημα της φυλακής της Luzira υπάρχουν δυο περίοδοι μεταγραφών.
Βέβαια, δεν χρησιμοποιούνται λεφτά. Τα βραβεία ή το δέλεαρ μιας μεταγραφής, είναι έξτρα τρόφιμα για τους παίκτες, ή οτιδήποτε μπορεί να είναι χρήσιμο σε μια φυλακή. Η UPSA φροντίζει ν α μην γίνονται μεταγραφές εκβιαστικά ή συμφωνίες κάτω από το τραπέζι. Πάντως η ομάδα που κατακτά τον τίτλο, εκτός από το τρόπαιο, παίρνει και πολλά ακόμα «δωράκια». Σαπούνια, οδοντόβουρτσες, ζάχαρη, ρύζι και τετράδια μέχρι και μια ζωντανή κατσίκα!
Όσοι δημοσιογράφοι επισκέφτηκαν της φυλακές, διαπίστωσαν με έκπληξη πως το επίπεδο των παικτών – κρατουμένων ήταν αρκετά υψηλό. Μεγαλύτερη έκπληξη όμως προκαλεί πως δεν υπάρχει καμία ένταση μέσα στο γήπεδο. Πράγμα αρκετά παράξενο, αν σκεφτεί κανείς πως οι φίλαθλοι αποτελούνται από δολοφόνους και πάσης φύσεως κακοποιούς. Κρατούμενοι και φύλακες κάθονται δίπλα-δίπλα και παρακολουθούν το παιχνίδι (το οποίο έχει και εκφωνητή). Η στιγμή της στέψης φαίνεται στο ντοκιμαντέρ του Vice Sports (σε κακή ποιότητα) και δείχνει την ευτυχία των κρατουμένων για την αγαπημένη τους ομάδα, ξεχνώντας για λίγο που βρίσκονται. Το ποδόσφαιρο προσφέρει σε όλους ελπίδα, ακόμα και μέσα σε μια φυλακή.