Γιατί εξαφανίζονται οι άνθρωποι στην Ιαπωνία;
Το φαινόμενο παίρνει τεράστιες διαστάσεις
Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
11/5/2017 | 01:15
Johatsu, σημαίνει ο άνθρωπος που εξατμίζεται, στα Ιαπωνικά. Η Ιαπωνία τις τελευταίες δύο δεκαετίες προσπαθεί να διαχειριστεί τις οικονομικές αλλαγές στο παγκόσμιο οικονομικό τοπίο. Και αν τα δείγματα στα χαρτιά και τους αριθμούς είνια θετικά, η κοινωνία έχει δεχτεί τεράστια πλήγματα.
Η ανεργία, οι απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, τα ωράρια που καταπατούνται, είναι μόνο λίγοι από τους λόγους που έχουν στρέψει τους Ιάπωνες στην κατάθλιψη και την μοναξιά. Οι γάμοι διαρκούν λιγότερο από μία τηλεοπτική σεζόν, οι άντρες Ιάπωνες καταναλώνουν αντικαταθλιπτικά χάπια όσο μια ολόκληρη ήπειρος, ενώ οι γυναίκες ζουν με το φάντασμα της κατάθλιψης από την εφηβεία.
Το φαινόμενο Johatsu, εμφανίστηκε στην κρίση του 1980, και πρόκειται για την πρακτική των Ιαπώνων να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους και τις οικογένειες τους, να εξαφανίζονται χωρίς να αφήνουν ίχνη και να μην επικοινωνούν ποτέ ξανά με τη παλιά τους ζωή. Τη τελευταία δεκαετία αυξάνεται συνεχώς αλλά η κυβέρνηση το αποκρύπτει για να μην αποκαλυφθούν οι επιπτώσεις από την οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα.
Η κυβέρνηση συνεχώς προσπαθεί να λύσει τα κοινωνικά φαινόμενα που προκύπτουν, αλλά πάντα βρίσκεται ένα βήμα πίσω. Το johatsu είναι τόσο ταμπού που δύσκολα μιλά κάποιος γι αυτό. Και οι νόμοι περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής της Ιαπωνίας κάνουν αρκετά εύκολο το να εξαφανιστεί κανείς, αν το επιθυμεί, αφού για παράδειγμα αν ένα άτομο δεν καταχωρίσει τη διεύθυνσή του στο δημαρχείο, ακόμη και η κυβέρνηση δεν γνωρίζει πού βρίσκεται. Η πρόσβαση στα δημόσια αρχεία είναι σχεδόν αδύνατη ακόμα και για στενούς συγγενείς τους, ενώ η αστυνομία έχει πρόσβαση σε αυτά μόνο σε ποινικές υποθέσεις. Έτσι ουσιαστικά οι άνθρωποι εξαφανίζονται σε μια διοικητική τρύπα.
Τα νούμερα είναι τρομακτικά, σαφώς μικρότερα από την πραγματικότητα, μέσα σε ένα χρόνο 80.000 Ιάπωνες εξαφανίστηκαν, χωρίς ίχνος επικοινωνίας με συγγενείς και φίλους. 4.000 βρέθηκαν νεκροί, ενώ ένα 25% επιστρέφει μέσα στο πρώτο μήνα. Ο ιδιαίτερα ενοχικός ιαπωνικός λαός, θεωρεί ντροπή να χάσει κάποιος την εργασία του ή να χρωστάει και η φυγή είναι μονόδρομος για αυτούς. Το αξιοπερίεργο είναι ότι δεν επιλέγουν να φύγουν εκτός χώρας.
Το 2008 ένα ζευγάρι Γάλλων δημοσιογράφων, άρχισε να ενδιαφέρεται για το φαινόμενο. Οι Léna Mauger και Stéphane Remael, το κατέγραψαν όταν μια φίλη τους είπε πως ένας φίλος της είχε εξαφανιστεί, μα αυτό δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για την Ιαπωνία. Έτσι άρχισαν να το ερευνούν περισσότερο. Στο βιβλίο τους με τίτλο «The Vanished: The 'Evaporated People' of Japan in Stories and Photographs», που κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ, έχουν μια ολόκληρη συλλογή ιστοριών ανθρώπων που εγκατέλειψαν τη σύγχρονη κοινωνία χωρίς να αφήσουν ίχνος, αναζητώντας μια πιο μυστική και λιγότερο πιεστική ζωή.
Υπάρχουν άτομα που εργάζονται με ημερήσια αμοιβή, και μετακομίζουν συνεχώς αποφεύγοντας να μένουν στην ίδια πόλη μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν θέλουν να ανήκουν πουθενά, ούτε να μπορέσουν να βρεθούν ίχνη τους, από τις οικογένειες τους. Η οικονομική κρίση έπληξε το θεσμό της οικογένειας στη Ιαπωνία, και οι κυβερνητικές οργανώσεις προσπαθούν να βρουν λύση πριν είναι πολυ αργά για τη νέα γενιά.