Μάταλα: Μουσική, έρωτας και χορός στις ξακουστές σπηλιές της Κρήτης
Αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες, μεγάλωσαν γενιές ελεύθερων πνευμάτων
Γράφει η ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΔΟΥ Δημοσίευση 2/8/2017 | 12:53
Mάταλα, η περιοχή στην οποία, σύμφωνα με βάση τον μύθο, ο Δίας κολύμπησε μέχρι τη στεριά με τη μορφή ενός ταύρου με την Ευρώπη στην πλάτη του. Τα Μάταλα μπορεί να μην είδαν ποτέ τον Δία, όμως όσα έγιναν στα Μάταλα, έμειναν στην ιστορία. Στην ιστορία των χίπις σε όλο τον πλανήτη.
Όλοι τα γνωρίζουμε, ίσως τα είδαμε μόνο στην ταινία "Η Θεία μου η χίπισσα" ίσως τα επισκεφθήκαμε όπως και να έχει, η ιστορία τους είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Αποτέλεσαν για πολλά χρόνια το σημείο αναφοράς μεταξύ 60 και 70, έγιναν το σπίτι πολλών, μεταξύ των οποίων o Cat Stevens, o Βob Dylan και η Joni Mitchel.
«Οι χίπηδες κοιμούνται στις σπηλιές και ζευγαρώνουν κάτω από το φεγγάρι»
Τα Μάταλα ήταν ένα ήρεμο χωριό ψαράδων με σπάνια ομορφιά, στη Νότια Κρήτη, κοντά στη Φαιστό, το δεύτερο σε σημασία Μινωικό Ανάκτορο.
Ο βράχος από ψαμμίτη στην παραλία ήταν γραφτό να γίνει σπίτι για πολλά ελεύθερα πνεύματα! Οι σπηλιές στο βράχο, παρέμειναν άδειες για χιλιάδες χρόνια μέχρι τη δεκαετία του '60 που οι περιπλανώμενοι χίπηδες αποφάσισαν να τις χρησιμοποιήσουν για κατάλυμμα. Είναι πάντως πιθανό πως φτιάχτηκαν κατά την Ρωμαϊκή εποχή ή από τους πρώτους χριστιανούς σαν χριστιανικοί τάφοι.
Ο καθένας έκανε κατάληψη σε μια τρύπα στο βράχο και περνούσε εκεί το καλοκαίρι του.
Οι χίπιδες έμειναν εκεί για τα καλά. Και δεν ήρθαν μόνο από την Ελλάδα - όλος ο πλανήτης έμαθε για το σημείο, και παιδιά των λουλουδιών από όλο τον κόσμο ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στις σπηλιές! Εκεί εκφράζονταν ελεύθερα, χόρευαν, τραγουδούσαν, ερωτοτροπούσαν χωρίς φραγμό. Ήταν άτομα υψηλού πνευματικού επιπέδου, φοιτητές, επιστήμονες, που ήθελαν να πάνε κόντρα στον καπιταλισμό με τον δικό τους τρόπο.
Οι ιστορίες των ντόπιων, άκρως ενδιαφέρουσες
«Οι χίπηδες κοιμούνται στις σπηλιές και ζευγαρώνουν κάτω από το φεγγάρι» αναφέρουν κάτοικοι σε παλιά δημοσιεύματα της εποχής.
Η αντίδραση των κατοίκων
Ήταν λογικό και επόμενο, η δράση να φέρει αντίδραση. Σε μια συντηρητική κοινωνία των προηγούμενων δεκαετιών αυτή η ελευθερία χωρίς όρια ενόχλησε τους κατοίκους και η αρχή έγινε με τον Μητροπολίτη Γορτύνης που έδιωξε τους χίπις από την περιοχή. Δημοσιεύματα και φήμες φουντώνουν τις φοβίες των κατοίκων, με αποκορύφωμα το δημοσίευμα που ανέφερε πως οι χίπηδες ετοιμάζουν διεθνές συνέδριο! Τι κι αν έφυγαν από τα Μάταλα, πολλοί βρήκαν καταφύγιο σε άλλα σημεία. Οι σπηλιές φαίνεται να έκλεισαν οριστικά γύρω στο 1977.
Στα Καπετανιανά, το φοινικόδασος στο Βάι και στην Πρέβελη οι χίπηδες έφτιαχναν κοινότητες. Αυτό κράτησε μέχρι την δεκαετία του 1980, όπου το Βάι και η Πρέβελη, κηρύχθηκαν προστατευμένες περιοχές.
Σε μια συντηρητική κοινωνία των προηγούμενων δεκαετιών αυτή η ελευθερία χωρίς όρια ενόχλησε τους κατοίκους
Η Joni Mitchel
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στα 71 της χρόνια, η Joni Mitchel μίλησε για την ελεύθερη ζωή της στα Μάταλα. Πώς έφτασε εκεί; Mετά από μια περίεργη παρότρυνση όσο βρισκόταν για διακοπές στην Αθήνα. Λόγω εμφάνισης, την πείραζαν στο δρόμο φωνάζοντάς της "Χίπη, Χίπη… Μάταλα, Μάταλα!".
"Εγώ δεν μπορούσα να καταλάβω τι μου έλεγαν και έτσι ρώτησα να μου εξηγήσουν. Μου είπαν λοιπόν ότι μου φώναζαν: Χίπη πήγαινε στα Μάταλα όπου ανήκεις".
The night is a starry dome
and they're playin' that scratchy rock and roll
beneath the Matala Moon
Έτσι η ίδια βρέθηκε στα Μάταλα για να δει από κοντά αυτό το μέρος. Σε μια βόλτα της στην περιοχή, ένας θόρυβος στο καφενείο της τράβηξε την προσοχή και γυρνώντας, είδε τον άντρα που ερωτεύτηκε, έναν κοκκινομάλλη με λευκά ρούχα. Αυτός ήταν ο Carey Raditz. Σε αυτόν άλλωστε έχει αφιερωθεί και το γνωστό τραγούδι της που συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ της «Blue» το 1971.
Σήμερα μπορεί να μην υπάρχουν πλέον χίπηδες, όμως τα Μάταλα δεν σταματούν να γεμίζουν από τουρίστες με αποκορύφωμα το δικό τους φεστιβάλ που μαζεύει χιλιάδες κόσμου, το Matala Festival στις αρχές του Ιούνη κάθε καλοκαίρι.
Aν πλησιάσεις θα δεις στις σπηλιές τις ζωγραφιές των παιδιών των λουλουδιών που άντεξαν στον χρόνο...