Η μειονότητα των Τσάμηδων έζησε στην περιοχή της Ηπείρου από τον 17ο αιώνα μέχρι και τα μέσα του 20ου. Επρόκειτο για Χριστιανούς Ορθόδοξους κατοίκους της περιοχής που όμως, πολλές φορές με την βία, ασπάστηκαν το Ισλάμ. Και αφού εξισλαμίσθηκαν, μετατράπηκαν σε διώκτες των Ελλήνων, ως Τουρκαλβανοί πλέον.
Στην συνθήκη της Λωζάνης το 1923, οι αλβανόφωνοι μουσουλμάνοι της Θεσπρωτίας, κρίθηκαν «ανταλλάξιμοι». Ο στρατηγός Θεόδωρος Πάγκαλος δεν προχώρησε στην ανταλλαγή πληθυσμών, θεωρώντας πως έκανε μια πράξη καλής θέλησης προς το νεοσύστατο αλβανικό κράτος.
Το 1940, κατά την ιταλική επίθεση, τα 3 από τα 14 τάγματα των Αλβανών που πολέμησαν δίπλα στους Ιταλούς αποτελούνταν από Τσάμηδες. Μετά την ήττα τους, συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς, πάντα σε βάρος των Ελλήνων κατοίκων της περιοχής. Το αποκορύφωμα ήταν η σφαγή των 49 Προκρίτων της Παραμυθιάς, στις 29 Σεπτεμβρίου του 1943.
Η Θεσπρωτία από το 1941, είχε τριπλή κατοχή. Των Γερμανών, των Ιταλών και των Τσάμηδων. Στις 24 Σεπτεμβρίου, στην τοποθεσία Σκάλα, σκοτώθηκαν 6 Γερμανοί σε μάχη με αντάρτες. Οι Γερμανοί είχαν κάνει τον λογαριασμό τους για τα αντίποινα. Οι ανακοινώσεις του Γερμανού φρουράρχου της Παραμυθιάς το έλεγαν καθαρά: «…δια κάθε δολοφονία ή τραυματισμόν Γερμανού στρατιώτου, θα εκτελούνται 10 χριστιανοί Έλληνες πολίτες εκ Παραμυθίας και των πέριξ χωριών».
Τα σοκάκια της Παραμυθιάς μετατράπηκαν σε σκηνικό τρόμου το βράδυ της 27ης Σεπτεμβρίου. Γερμανοί και Τσάμηδες, οι οποίοι υποδείκνυαν τα σπίτια, παραβίασαν τις οικίες των Ελλήνων. Οι συλληφθέντες ήταν όλοι επιφανείς πολίτες της κωμόπολης, όπως ο παπάς, ο δάσκαλος, ο γιατρός, οι έμποροι κ.α. Τους οδήγησαν στο υπόγειο του δημοτικού σχολείου, όπου τους κράτησαν για 30 ώρες.
Τρείς από τους κρατούμενους που απελευθερώθηκαν τελευταία στιγμή, εξιστόρησαν πως το κλίμα στο υπόγειο, ήταν κλίμα συναδέλφωσης και αξιοπρέπειας. Ο παπάς το πρωί έψαλλε την νεκρώσιμη ακολουθία, λίγο πριν οι Γερμανοί τους μεταφέρουν σε ένα χωράφι έξω από την πόλη. Είχαν αναγκάσει ήδη από την προηγούμενη ημέρα μερικούς ομήρους να σκάψουν ομαδικούς τάφους. Οι 49 που έμειναν εκτελέστηκαν λίγο αργότερα από τους συνεργάτες των Ναζί.
Λίγες μέρες νωρίτερα, είχαν συλληφθεί ακόμα 11 πολίτες οι οποίοι εκτελέστηκαν. Η εξίσωση των Γερμανών έπρεπε να είναι σωστή. 6 Γερμανοί, 60 Έλληνες...
