Τον Μάρτιο του 2017, ένας Ισλανδός πυροβόλησε 3 φορές στον αέρα σε ένα προάστιο της πρωτεύουσας της χώρας, το Ρέικιαβικ. Οι γείτονες κάλεσαν αμέσως την αστυνομία. Ο άνδρας είχε μόλις πάρει το όπλο μετά από σέρβις και δοκίμασε αν δουλεύει. Η αστυνομία δεν πήγε μόνη της. Όλα τα κανάλια έφτασαν στην περιοχή. Δεν βρέθηκε τίποτα βέβαια.
Ο άνδρας την επόμενη ημέρα απολογήθηκε. Η αστυνομία κατάσχεσε όλα τα όπλα του και του πήρε και την άδεια οπλοφορίας. Ωστόσο, το θέμα που προκάλεσε αναστάτωση σε ολόκληρη αυτή την χώρα με τους 350 χιλιάδες κατοίκους, δεν ήταν πως τα όπλα είναι σπάνια στην χώρα. Το αντίθετο.
Σύμφωνα με μια μελέτη, ο αριθμός των όπλων που είναι καταχωρημένα σε πολίτες στην Ισλανδία φτάνει τις 90 χιλιάδες. Δηλαδή περίπου ένα ανά τέσσερις κατοίκους. Στις ΗΠΑ, υπάρχουν πολλά περισσότερα όπλα ανά νοικοκυριό, αλλά οι άδειες είναι και εκεί μια ανά τέσσερις κατοίκους. Ωστόσο, η διαφορά είναι πως η Ισλανδία έχει έναν από τους μικρότερους δείκτες εγκληματικότητας στον κόσμο. Σύμφωνα με τα στατιστικά των Ηνωμένων εθνών, την επταετία μεταξύ 2005 και 2012, κανένας βίαιος θάνατος στην χώρα δεν προέκυψε από χρήση όπλου. Την ίδια περίοδο στις ΗΠΑ, οι βίαιοι θάνατοι από χρήση όπλου έφτασαν μεταξύ του 58% με 61%.
@nbcnews.com
Ο λόγος που συμβαίνει αυτό στην Ισλανδία δεν είναι ξεκάθαρος. Το πιο πιθανό είναι πως υπάρχει πολύ αυστηρός έλεγχος για όποιον θέλει να έχει όπλο στην κατοχή του. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να πάρουν άδεια από την αστυνομία, από δικαστή και από το υπουργείο Περιβάλλοντος (αν το όπλο είναι κυνηγετικό). Πρέπει επίσης να αποδείξουν πως δεν έχουν ποινικό μητρώο, ενώ πρέπει να εξεταστούν από δυο γιατρούς. Ψυχολόγο και οφθαλμίατρο.
Οι υποχρεώσεις τους δεν σταματάνε εκεί. Πρέπει να διαβάσουν δυο βιβλία, να κάνουν ένα τριήμερο μάθημα και να περάσουν ένα γραπτό τεστ με 75% και πάνω. Τα θέματα του τεστ αφορούν στην ασφάλεια και στην διαχείριση του όπλου, αλλά και ποια ζώα μπορούν να κυνηγήσουν και πότε. Φυσικά μετά το γραπτό τεστ, πρέπει να περάσουν και ένα πρακτικό τεστ.
Στην Ισλανδία λοιπόν τα όπλα δεν τα χρειάζονται για προστασία, αλλά για πιο συγκεκριμένα ζητήματα όπως το κυνήγι. Για την ακρίβεια, ούτε οι αστυνομικοί δεν κουβαλούν όπλα, αλλά μόνο οι ειδικές δυνάμεις. Στις ΗΠΑ το ντιμπέιτ για όπλα κρατάει χρόνια. Το επιχείρημα είναι πως η οπλοκατοχή χρειάζεται για αυτοάμυνα και αυτοπροστασία. Η Ισλανδία όμως αποδεικνύει πως υπάρχει τρόπος. Αν και η οπλοκατοχή δεν είναι σπάνια, έχει χτιστεί μια κουλτούρα πως τα όπλα δεν είναι κάτι που στρέφεις εναντίον ενός άλλου ανθρώπου. Πως η εγκληματικότητα υπάρχει όπου υπάρχουν όπλα σε χέρια ανθρώπων που δεν ξέρουν πως και γιατί να τα χρησιμοποιήσουν. Ο έλεγχος πρέπει να είναι λοιπόν αυστηρός και η νοοτροπία να χτιστεί σταδιακά.