Έλλειψη αυτοπεποίθησης δεν σημαίνει απαραίτητα και έλλειψη ικανοτήτων. Συχνά η έλλειψη αυτοπεποίθησης οφείλεται σε μη ρεαλιστικές προσδοκίες που έχουμε από τον εαυτό μας ή κανόνες ζωής που έχουν "περάσει" πάνω μας άλλοι, όπως γονείς, φίλοι ή κοινωνικά πρότυπα.

Η αυτοπεποίθηση εκφράζεται μέσα από μια θετική αλλά και ρεαλιστική αντίληψη για τον εαυτό μας και την ικανότητά μας να χειριζόμαστε τις καταστάσεις ή τις δυσκολίες που μας αφορούν.

Η αυτοπεποίθηση είναι ευμετάβλητη και χρειάζεται συντήρηση και διαρκή καλλιέργεια. Δηλαδή, δεν αποκτούμε αυτοπεποίθηση άπαξ και τελειώνουμε με το θέμα αυτό. Αντίθετα, η πίστη στον εαυτό μας τίθεται συχνά υπό διαρκή διαπραγμάτευση σε πολλές στιγμές της ζωής μας. 

Ποια είναι τα λάθη στην καθημερινότητά σου που «σαμποτάρουν» την αυτοπεποίθησή σου;

Έχεις ανάγκη την επιβεβαίωση και τον έπαινο από τους άλλους

Μήπως έχεις συνηθίσει σε τέτοιο βαθμό να επιζητάς τον έπαινο και την επιβεβαίωση από τους ανθρώπους γύρω σου, που δεν τολμάς να κάνεις κάτι αν δε σκεφτείς το πώς θα σε κρίνουν οι δικοί σου άνθρωποι; Μια τέτοια επιλογή έχει ως αποτέλεσμα να μη ζεις τη δική σου ζωή αλλά να ζεις τη δική τους ζωή! Κανείς δε μπορεί να αποφασίσει τι είναι καλό και σωστό για εσένα, εκτός από εσένα.
Σκέψου τι είναι σημαντικό για εσένα. Πάρε απόφαση για τις ενέργειες που χρειάζεται να κάνεις ώστε να είσαι καλά και να προοδεύσεις. Αν έχεις δισταγμούς ή αναρωτιέσαι πώς θα το δουν οι άλλοι, να θυμηθείς ότι αυτό που είναι καλό για εσένα δεν σημαίνει ότι πρέπει πάντα να είναι σύμφωνο ή να ευχαριστεί τους άλλους, και αντίστροφα.

Επικεντρώνεσαι κυρίως στα ελαττώματα και τις αδυναμίες σου

Αν σου συμβαίνει αυτό, ίσως το κάνεις για να αποκτήσεις μεγαλύτερη αυτογνωσία ή για να τα διορθώσεις. Το πρόβλημα είναι ότι σπαταλάς φαιά ουσία και ενέργεια και τελικά δε λύνεις το πρόβλημα, αλλά, αντίθετα, το επιδεινώνεις. Με το να ασχολείσαι μόνο με τα αρνητικά σου, αναπόφευκτα καλλιεργείς αρνητική εικόνα για τον εαυτό σου και ακόμα και αν οι προθέσεις σου είναι καλές, στο τέλος καταλήγεις να νιώθεις μειονεκτικά με τον εαυτό σου αντί να τον αγαπάς. Μάθε να επικεντρώνεσαι πρωτίστως στα προτερήματα και τα δυνατά σου σημεία, ξεκινώντας την κάθε σου ημέρα με την πρόθεση να αξιοποιήσεις τουλάχιστον ένα από αυτά.

Συγκρίνεις συνεχώς τον εαυτό σου με τους άλλους

Συγκρίνοντας τον εαυτό σου συχνά, είναι εύκολο να οδηγηθείς σε λανθασμένα συμπεράσματα. Είτε αφορά σε ανθρώπους που είναι πιο επιτυχημένοι από εσένα είτε σε ανθρώπους που είναι λιγότερο ευτυχισμένοι, η πίεση που νιώθει κανείς μέσω της σύγκρισης μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε μείωση της αυτοπεποίθησης. 

Δεν αναλαμβάνεις την ευθύνη της ζωής σου

Το να αναλάβεις την ευθύνη της ζωής σου σημαίνει:

α) να μην κατηγορείς ποτέ κανέναν άλλον για ό,τι είσαι, ό,τι κάνεις, ό,τι έχεις κι ό,τι νιώθεις. Σίγουρα αυτή τη στιγμή εγείρονται πολλές αντιδράσεις μέσα σου. “Φταίει ο/η σύντροφος, φταίνε τα παιδικά τραύματα, φταίει η οικονομική πολιτική κ.ο.κ”. Μην ξεχνάς ότι εσύ επέτρεψες σε όλους αυτούς να διαχειριστούν τη ζωή σου. Από δω και πέρα λοιπόν, ανέλαβε την ευθύνη και διόρθωσε ότι δεν σε ικανοποιεί.

β)  να αντιλαμβάνεσαι πότε και πού είναι η ευθύνη σου, ώστε να μπορέσεις τελικά να την αναλάβεις. Μια πολύ σημαντική ένδειξη ότι δεν έχεις αναλάβει την ευθύνη σου, είναι ο θυμός και η πικρία. Στην πραγματικότητα οποτεδήποτε αισθάνεσαι θυμό ή πικρία, σημαίνει ότι δεν έχεις αναλάβει ακόμα την ευθύνη σου σε αυτόν τον τομέα. Πως θα την αναλάβεις; Κάνοντας μια ερώτηση κλειδί! «Τι δεν κάνω στη ζωή μου, που θα μπορούσα να το κάνω αλλά κατηγορώ πάντα κάποιον άλλον (μία κατάσταση, μία συνθήκη, έναν άνθρωπο που με κάνει να θυμώνω, να πονάω ή να πικραίνομαι) ότι δεν το κάνει για εμένα;»

 γ) να μην κατηγορείς συνεχώς τον εαυτό σου για όλα. Αν και αυτό ακούγεται αντιφατικό, δεν είναι. Το κάθε τι που σου απομακρύνει τη δύναμη ή τη χαρά σου σε μετατρέπει σε θύμα. Μην κάνεις λοιπόν τον εαυτό σου θύμα του εαυτού σου. Δεν έχει νόημα να τα βάζεις συνέχεια με τον εαυτό σου, αλλά να κατανοήσεις ότι πάντα έκανες αυτό που θεωρούσες ότι ήταν το καλύτερο.

Κάνεις συνέχεια αρνητικές σκέψεις

Αν νιώθεις ότι συχνά εγκλωβίζεσαι στις αρνητικές σκέψεις και πεποιθήσεις σας, τότε με αυτό το τρόπο σαμποτάρεις και την αυτοπεποίθησή σου. Σκέψεις όπως «όλα ή τίποτα», «άσπρα ή μαύρα», η υπερβολική έμφαση στα «πρέπει» και τους κανόνες, η δυσκολία στην αποδοχή κομπλιμέντων, η μειωμένη έμφαση στα θετικά στοιχεία του εαυτού, ο φόβος και για το μικρότερο σφάλμα ή παράλειψη, η άκριτη αποδοχή των συναισθημάτων ως μόνη αλήθεια («νιώθω νικημένος, άρα έτσι έχουν τα πράγματα»), είναι παγίδες που μπορούν να σε εγκλωβίσουν και να σε κάνουν να χάσεις την εμπιστοσύνη στον εαυτό σου και τις ικανότητές σου. Δραστηριοποιήσου, προσπάθησε και δεσμεύσου στη ζωή! Απόκτησε νέες εμπειρίες, δοκίμασε νέα και ευχάριστα πράγματα, αντί να αναλώνεις το χρόνο σου σε αρνητικές σκέψεις. Θα νιώσεις πολύ καλύτερα και θα 'κερδίσεις' σε αυτοπεποίθηση.

Έχεις υπερβολικά υψηλές προσδοκίες από τον εαυτό σου

Η "ανάγκη" για τελειότητα είναι ένας τρόπος που οδηγεί με ακρίβεια στην αποτυχία και εντέλει στη μείωση της αυτοπεποίθησης. Όλοι κάνουμε λάθη. Κανείς δεν είναι τέλειος. Η αποδοχή λιγότερων από το 'τέλειο' είναι απλά η αποδοχή της ανθρώπινης φύσης μας.